Pan Wołodyjowski

„Pan Wołodyjowski” to niesamowita powieść, której autorem jest Henryk Sienkiewicz.
Jest to ostatnia z trzech części trylogii, pozostałe dwie to: „Ogniem i Mieczem” oraz „Potop”.

Książka ta przedstawia sytuacje Rzeczpospolitej tuż przed wojną z Tatarami i Turkami.
Znajdują się w niej też elementy, które przedstawiają życie ówczesnej szlachty.

Akcja powieści toczy się w latach 1668-1673. Z początku wszystko rozgrywa się w dworku Ketlinga, który jest serdecznym przyjacielem Wołodyjowskiego, następnie przenosi się do twierdzy w Chrepitowie. Całość kończy się podczas obrony Kamieńca Podolskiego.

Tytułowym bohaterem powieści jest Jerzy Michał Wołodyjowski.
Na początku był on rycerzem, potem jednak porzucił służbę i wstąpił do klasztoru kamedułów.
Chciał zostać zakonnikiem z rozpaczy po śmierci swojej ukochanej narzeczonej Anusi Borzobohatej-Krasieńskiej.
Na wieść o tym jego trzej przyjaciele: Skrzetuski, Kmicic oraz Zagłoba postanawiają go ratować.
Udaje im się wydostać Pana Wołodyjowskiego z klasztoru, a ten, skoro raz już go opuścił, nie wracał już do niego więcej.

Inną bohaterką trylogii jest bystra i gwałtowna Basia Jeziorkowska, którą nasz tytułowy bohater spotyka i zakochuje się w niej. Później para zostaje małżeństwem.

Nie można oczywiście zapomnieć o panie Janie Onufrym Zagłoba, ojcu związk

Plan wydarzeń „Pan Wołodyjowski”:
1. Śmierć ukochanej pana Michała.
2. Żałoba w klasztorze kamedułów w Warszawie.
3. Walka z wrogiem na polu.
4. Zamieszkanie pod Mokotowem.
5. Przystąpienie do sejmu konwokacyjnego.
6. Michał w zakonie.
7. Stwierdzenie, że jest bardziej potrzebny Polsce przez Michała.
8. Ketling w Kurlandii.
9. Siostra Michała przybywa z podopiecznymi Basią i Krysią.
10. Wielka miłość pana Wołodyjowskiego z Krystyną.
11. Skryte uczucia Barbary wobec Michała.
12. Nowowiejski przybywa.
13. Wyjazd na Dzikie Pola.
14. Zaręczyny pana Michała i Krystyny.
15. Ketling powraca, podczas, gdy pan Wołodyjowski jest nieobecny.
16. Niezapomniana miłość Ketlinga i Krystyny.
17. Chęć wstąpienia do zakonu przez Krystynę.
18. Michał powraca do sejmu elekcyjnego.
19. Złość wobec Ketlinga.
20. Chęć zabicia go przez Michała.
21. Zgoda pomiędzy nimi.
22. Oświadczyny Basi.
23. Wspólne zamieszkanie z nią pod jednym dach

„Pan Wołodyjowski” to trzecia część „Trylogii” napisanej przez Henryka Sienkiewicza w latach 1884-1888, której akcja rozgrywa się w XVII wieku. Autor ukazuje w książce osmańską potęgę i wiążące się z tym zagrożenie jakie ona stwarza dla Rzeczypospolitej, pogrążonej w kryzysie wewnętrznym, posiadającej niedołężnego króla wybranego z pobudek emocjonalnych. Polska miała być bastionem broniącym przed potęgą turecką pozostałą część Europy, określanym „przedmurzem chrześcijaństwa”.
Najbardziej spośród wszystkich tomów „Trylogii” „Pan Wołodyjowski” ukazuje warcholstwo szlachty gotowej do zawiązywania konfederacji, lecz nie do walk z Turkami, uważanie dobra prywatnego za ważniejsze od utrzymywania państwa w pokoju; nie płacenie podatków na armię, co prowadziło do tego, że była słaba i nieliczna. Autor ukazuje również mniejszości narodowe, które dążą do stworzenia własnych państw, ale również nie jest to umotywowanie jakimiś represjami, ze strony Polaków („Szlachcic w zagrodzie równy wojewodzie”), a dążeniem do potęgi własnej postaci (np. Azja syn Tuhaj-beja).
Powieść jest pisana „ku pokrzepieniu serc” jak mówi autor w epilogu. Wiąże się to z kultem heroicznego patriotyzmu, wyrażonego jednak przez zaangażowanie pojedynczych osób, gotowych poświęcić się dla dobra Ojczyzny. Hetman Sobieski i Wołodyjowski uważają, że zginąć jest najprostszym obowiązkiem żołnierza. Tym sposobem autor ukazuje nam, że ważne są oprócz wielkich i doniosłych wydarzeń, również te przeciętne. Bohaterowie narodowi często byli zwykły

Bohaterowie – Henryk Sienkiewicz „Pan Wołodyjowski”.
Jerzy Michał Wołodyjowski – żołnierz od dwudziestu lat, pułkownik, główny bohater powieści. Wyznaje zasadę, że zginąć jest najprostszym obowiązkiem żołnierza i wierny tej zasadzie dopełnia swojej przysięgi (ślubuje przed ołtarzem, że nie podda twierdzy i będzie walczył aż do śmierci) i wysadza się w Kamieńcu. Jako jedyna postać w „Trylogii” Sienkiewicza bierze aktywny udział, we wszystkich powieściach. Jako jedyny również rozwija się i dojrzewa we wszystkich utworach. W „Ogniem i mieczem” jest kochliwym, niestałym młodzikiem, dobrym szermierzem, ale i lekkoduchem. W „Potopie” to już bardziej doświadczony żołnierz i dowódca, za co cenią go hetmani. W pełni dojrzałą postacią staje się jednak dopiero w ostatniej części „Trylogii”. Staje się skromnym bezinteresownym żołnierzem. Jak podkreśla narrator to prawdziwy” pobożny chrześcijański rycerz”. Brak w nim charakterystycznego dla XVII wieku okrucieństwa. Jest stanowczy, wymagający, budzi grozę u wroga i szacunek u przyjaciół.
Jan Onufry Zagłoba, herbu Wczele – szlachcic dobiegający dziewięćdziesiątki, z racji swojego wieku głównie drzemie. Czasem rzuci dowcipem (wciąż ciętym), lub radą, ale nie odgrywa już tak znacznej roli w akcji powieści jak np. w „Ogniem i mieczem”. Po staremu gardzi „chamami”, Tatarami, Kozakami, Turkami i mówi, że „kto Turka bije, nie może milszej rzeczy niebu uczynić”. Rodziny Skrzetuskich, Kmiciców i Wołodyjowskich zastępują mu własną.<

Do Kmicica przyjeżdża Charłamp z informacją o śmierci Anusi Borzobohatej-Krasieńskiej. Dziewczyna niespodziewanie zachorowała i dostała wysokiej gorączki, która doprowadziła ją do śmierci. Kmicic jeszcze tego samego dnia wyruszył pomóc przyjacielowi, który po śmierci ukochanej załamał się i postanowił zostać mnichem. W drodze do Częstochowy (tam przebywał Wołodyjowski) wstąpił do posiadłości Skrzetuskich. Spotkał tam Jana Skrzetuskiego oraz Zagłobę, który uparł się pojechać za niego na pomoc przyjacielowi, którego traktował jak syna. Jego podróż nie przebiegała jednak tak sprawnie, jak sobie to wyobrażał. Zbliżając się do Warszawy, mijał wielu szlachciców, którzy jechali na wybór nowego władcy, po tym jak Jan Kazimierz zrzekł się korony. Widział także dwór Bogusława Radziwiłła, który niegdyś sprzymierzył się ze Szwedami. Postanowił on, że zrobi wszystko, aby nie została potwierdzona jego kandydatura jako elekta. Zagłoba spotkał tam przyjaciela Wołodyjowskiego – Ketlinga, który zaproponował mu nocleg w dworku w Mokotowie. Przekonał go także w sprawie kandydatury Radziwiła. Na sejmie konwokacyjnym z 5 listopada, mimo sprzeciwu Ketlinga i Zagłoby, postanowiono, że Bogusław będzie posłem. W końcu Zagłoba dowiedział się, że mały rycerz wstąpił do zakonu kamedułów. Ubolewał nad tym także Jan Sobieski, który żałował, że stracił tak dobrego żołnierza.
Zagłoba wreszcie wyrusza w podróż i dochodzi do spotkania z Wołodyjowskim. Próbuje go przekonać do powrotu, ten jednak nie jest zainteresowany. Dopiero, kiedy mówi, że jego dawny przyjaciel Ketling jest umierający, Wołodyjowski jest gotowy do niego pojechać. Po przybyciu okazało się, że Ketling udawał, aby wyciągnąć z klasztoru przyjaciela. Następnie pojawia się Jan Sobieski, który namówił Michała to ponownego powrotu do wojska. Wkrótce okazuje się, że Ketling jest zmuszony wyjechać do Kurlandii, do chorego wuja. Swoją posiadłość oddaje w opiekę przyjaciołom. Odwiedza ich siostra Wołodyjowskiego wraz z dziewczętami, którymi się opiekowała: Krysią Drohojewską i Basią Jeziorkowską. Ta pierwsza przypadła do gustu Michałowi, a Basia Zagłobie. Wkrótce przybywa pan Nowowiejski z rozkazem przybycia do hetmana. Michał udaje się więc do niego i otrzymuje propozycję objęcia dowództwa nad chorągwią Ruszczyna. Zgadza się i szykuje do wyprawy na Dzikie Pola. Swój wolny czas spędza z Krysią, którą darzy uczuciem. Mimo to, Basia nie mogła pokonać skrytego uczucia, jakie do niego żywiła. Wkrótce Wołodyjowski oświadcza się Krysi, a ona się zgadza. Postanawiają na razie nikomu o tym nie mówić. A było to podczas kuligu, gdy w drugich saniach Basi oświadczył się pan Nowowiejski. Ona jednak odrz

Kmicic otrzymuje wiadomość o śmierci Anusi Borzobohatej-Krasieńskiej. Wyrusza pomóc przyjacielowi, który po śmierci ukochanej załamał się i postanowił zostać mnichem. Po drodze spotyka się z Janem Skrzetuskim oraz Zagłobą, który upiera się pojechać za niego na pomoc Wołodyjowskiemu. Jego podróż nie przebiegała jednak tak sprawnie, jak sobie to wyobrażał. Zbliżała się bowiem data sejmu elekcyjnego i szlachta zmierzała do Warszawy. Widział także dwór Bogusława Radziwiłła i postanowił, że zrobi wszystko, aby nie została potwierdzona jego kandydatura jako elekta. Zagłoba spotkał również przyjaciela Wołodyjowskiego – Ketlinga, który zaproponował mu nocleg w dworku w Mokotowie. Nad chęciom zastania mnichem przez Wołodyjowskiego, oprócz nich, ubolewał także Jan Sobieski, który żałował, że stracił tak dobrego żołnierza. Zagłobie udaje się przekonać Michała do wyjazdu, kiedy mówi, że jego dawny przyjaciel Ketling jest umierający. Po przybyciu okazało się, że Ketling udawał, aby wyciągnąć z klasztoru przyjaciela. Pojawia się Jan Sobieski, który namawia mężczyznę do ponownego powrotu do wojska. Wkrótce okazuje się, że Ketling jest zmuszony wyjechać do Kurlandii, do chorego wuja. Przyjeżdża do dworu Basia Jeziorkowska i Krysia Drohojewska. Ta pierwsza przypadła do gustu Zagłobie, a Krysia Michałowi. Wkrótce przybywa pan Nowowiejski z rozkazem przybycia do hetmana. Michał udaje się więc do niego i otrzymuje propozycję objęcia dowództwa nad chorągwią Ruszczyna. Zgadza się i szykuje się do wyprawy. Wkrótce Wołodyjowski oświadcza się Krysi, a ona się z

Czas i miejsce akcji, Henryk Sienkiewicz „Pan Wołodyjowski”.
Czas:
Większość akcji odbywa się w ciągu dwóch lat. Czas zdarzeń jest określony przez narratora. W pierwszych dwudziestu rozdziałach jest to przełom roku 1668 i 1669. Akcja rozpoczyna się jesienią 1668 r. W początkach września Charłamp przybywa do Wodokotów, z wieścią o nieszczęściu jakie dotknęło pana Michała Wołodyjowskiego. Od razu później Kmicic wyrusza aby pocieszyć przyjaciela i dociera do majętności Skrzetuskich pod Łukowem. Stamtąd wyrusza pan Zagłoba i dociera do Warszawy w październiku i wyciąga pana Michała z klasztoru już gdy zaczyna się sejm konwokacyjny (piąty listopada 1668 roku). Starszy szlachcic zajmuje się sejmami i przekonywaniem wszystkich do głosowania na Michała Korybuta Wiśniowieckiego, zaś niedawny wdowiec zakochuje się w pannie Krzysi Drohojowskiej. Pan Wołodyjowski wyrusza w bój, a w tym czasie Krzysia poznaje Ketlinga. Rozkwit uczuć przypada na wiosnę roku 1669, a do wyznań dochodzi w czasie Wielkiego Tygodnia. W tym

Książką, którą opisuję nosi tytuł: „Pan Wołodyjowski” bardzo wybitnego i znanego autora Henryka Sienkiewicza. Jest on znany między innymi z utworu pod tytułem: „W pustyni i w puszczy „bądź „Ogniem i mieczem”, które bardzo zachwycają swoich czytelników. Na podstawie wymienionych dzieł powstały liczne filmy i ekranizacje a nawet stały się obowiązkowymi lekturami w szkole. Powstała w drugiej połowie dziewiętnastego wieku. Gatunkiem jest powieść historyczna oraz fikcja historyczna. Wszystkie występujące elementy są jak najb

Przedstawiam najważniejsze informacje dotyczące utworu Henryka Sienkiewicza pod tytułem „Pan Wołodyjowski”:
Tytuł: Pan Wołodyjowski
Tytuł oryginału: Pan Wołodyjowski
Język oryginału: polski
Autor: Henryk Sienkiewicz
Rok opublikowania: 1887 (tysiąc osiemset osiemdziesiąty siódmy)
Rodzaj literacki: epika
Gatunek literacki: powieść historyczna
Narracja: narrator trzecioosobowy i wszechwiedzący
Czas akcji: około lat 1668-1673 (wojny z Turcją i panowanie Michała Wiśniowieckiego)
Miejsce akcji: głównie Kresy: Wodokty, Polesie, Warszawa, Chreptiow, Raszków, Kamieniec,
Najważniejsi bohaterowie:
1.) Michał Wołodyjowski
2.) Ketling (Hassling Ketling of Elgin)
3.) Krystyna Drohojewska
4.) Azja Tuhaj-bejowicz (Melechowicz)
5.) Jan Onfury Zagłoba
6.) Basia Wołodyjowska, z domu Jeziorkowska
7.) Stolnikowa Makowiecka
8.) Ewa i Adam Nowowiejscy
9.) Pan Nowowiejski – ojciec Ewy i Adama
10.) Zofia Boska
11.) Zydor Luśnia
12.) Jan Sobieski
Najważniejsze wydarzenia historyczne:
1.) 1669 – elekcja Michała Wiśniowieckiego
2.) 1672 – oblężenie Ka

„Pan Wołodyjowski” to powieść, która początkowo ukazywała się w odcinkach. W wersji książkowej ukazała się w 1888 roku. Była ostatnią powieścią z serii określanej jako „Trylogia”, a głównym bohaterem był znany z poprzednich części Michał Wołodyjowski. Akcja utworu toczy się w latach 1668 – 1673.
Najważniejsze wydarzenia to warszawska elekcja, podczas której istotne znaczenie ma również wątek miłosny oraz niepokoje na granicy łączącej Rzeczpospolitą i Turcję i wiążące się z nimi walki. Najważniejsze wydarzenia skupiają się wokół Michała Wołodyjowskiego, który cierpi po stracie swojej ukochanej. Podejmuje decyzję o tym, że wstąpi do klasztoru. Ostatecznie jednak nie decyduje się na ten krok. Wołodyjowski jest jednak człowiekiem, który odczuwa zmęczenie życiem, tym, że nieustannie jest w drodze, nieustannie walczy z wrogiem. Jest człowiekiem, który przypomina ideał średniowiecznego rycerza. Odważny, prawy, doskonały w swoim rzemiośle, cieszący się autorytetem wśród innych żołnierzy. Zawsze można na nie go liczyć, jest doskonałym przyjacielem. Niestety, nie ma szczęścia w miłości.

Przełomem w jego życiu staje się poznanie Basi i możliwość prowadzenia stabilnego życia. Basia Jeziorkowska, jego ukochana, to kobieta obdarzona znacznym temperamentem. Jest wesoła, pełna życia. Zagłoba niemal natychmiast stwierdza, że mogłaby być idealną żoną dla jego przyjaciela. Po ślubie często towarzyszy Wołodyjowskiemu w wyprawach i zostaje ulubienicą jego towarzyszy. Wbrew pozorom Basia nie jest delikatną mimoz�

Streszczenie szczegółowe – Henryk Sienkiewicz „Pan Wołodyjowski”WstępPan Wołodyjowski nadal pozostaje w bezżennym stanie; jego narzeczona zmarła niedługo przed ślubem. Mężczyzna walczył przeciwko wrogom: rokoszanom Lubomirskiego i Kozakom. Z Kozakami walczył po raz trzeci pod wodzą Jana Sobieskiego. Kmicic z Oleńką spodziewają się dziecka.IKmicic z żoną dyskutowali na temat imienia dla dziecka. Oleńka wolała imię Herakliuszu, Kmicic – Michał, na cześć Wołodyjowskiego. Spór przerywa przybycie Charłampa, który zawiadamia ich o śmierci Anusi Borzobohatej, narzeczonej małego rycerza. Kmicic wyrusza do Częstochowy, aby pocieszyć pana Michała.II-IVW drodze do Częstochowy Kmicic zatrzymuje się w Łubniach, w których przebywają Zagłoba i Skrzetuski. Przekazuje im informację o śmierci Anusi, a ci deklarują wspólną podróż do Częstochowy. Po chwili namysłu jednak stwierdzają, że Kmicic powinien wrócić do żony spodziewającej się porodu, a Skrzetuski nie może jechać ze względu na piastowanie funkcji państwowej. Ostatecznie więc w drogę wyrusza pan Zagłoba, a Kmicic wraca do Oleńki. Podróżował on bardzo wolno, w szybszym przemieszczaniu się przeszkadzały mu bowiem tłumy szlachty zjeżdżającej się na sejm konwokacyjny. Dziwiono się, dlaczego nie startuje w elekcji, skoro jest takim sławnym rycerzem. Zagłoba otwarcie potępiał Bogusława Radziwiłła (zdrajcę kandydującego na króla Polski) i snuł o nim różne przypuszczenia. W Mińsku spotkał Ketlinga, który ruszył w drogę razem z nim.Gdy przybyli do Warszawy, rozpoczął się sejm konwokacyjny. Czynny udział w nim brali pocieszyciele Wołodyjowskiego. Zagłoba potępia Bogusława w trakcie obrad, oskarżając go o zdradę. Bohaterowie zostają zaproszeni na ucztę u hetmana Sobieskiego, który bardzo się zasmucił gdy dowiedział się o osobistej tragedii Wołodyjowskiego (sam stracił w walce z Kozakami brata). Kasztelan krakowski twierdził, że widział małego rycerza, gdy ten jechał do klasztoru kamedułów. Pan Zagłoba był przerażony tą wiadomością. Jest pewien, że jego przyjaciel chce wstąpić do zakonu. Ma zamiar wybić ten pomysł z głowy panu Michałowi.VUzyskawszy odpowiednie pismo od prymasa, Zagłoba odwiedza klasztor kamedułów, gdzie żąda widzenia z bratem Jerzym. Pod pretekstem śmiertelnej choroby Ketlinga wyciąga go z klasztoru. Pod wpływem przyjaciół i hetmana porzuca myśli o wstąpieniu do zakonu. Otrzymuje w darze od hetmana konia.VI-VIIKetling musi opuścić przyjaciół; chce być przy umierającym ojcu (przybranym). Do dworku Ketlinga przybywa siostra Wołodyjowskiego z dwiema dziewczynami – Krzysią i Basią. Ich widok jednak przywołuje małemu rycerzowi obraz zmarłej niedawno narzeczonej. Pan Zagłoba natychmiast polubił Basię, która chciała się uczyć szermierki od pana Wołodyjowskiego, w którym się zakochała. Ten jednak przekomarzał się z nią i traktował jak dziecko, interesując się bardziej jej towarzyszką. Pan Zagłoba to wszystko dostrzega, lecz uważa że lepszą kandydatką na żonę byłaby Basia. Interesuje się nią również Nowowiejski.VIII-IXHetman Sobieski wzywa do siebie Wołodyjowskiego, któremu proponuje posłowanie na Ruś i ponowne wstąpienie do armii. Mały rycerz zgadza się, mając nadzieję że pomoże mu to zapomnieć o śmierci narzeczonej. Panny nie cieszą się z jego wyjazdu. Nadal dzieli swój czas pomiędzy lekcje szermierki z Basią i rozmowy z Krzysią, która coraz bardziej zaczyna go pociągać. Pan Zagłoba wciąż namawia go na ślub z Basią, jednak on cały czas widzi w niej dziecko i jest w poważnej rozterce.XPan Michał uważa, że poświęcając uwagę Krzysi, zaniedbuje pamięć o swojej zmarłej narzeczonej. Ma sen, w której Anusia karci go za jego zachowanie. Mimo to postanawia porozmawiać z Krzysią, której wyznaje swoje uczucie. Ta, pomimo tego, że go nie kocha, obiecuje swoją rękę. Basia tymczasem odrzuca prośbę Nowowiejskiego o rękę.XIW drodze na Ruś Wołodyjowski odwiedza grób Anusi w Częstochowie i znowu ma wyrzuty sumienia. Tymczasem do dworku Ketliga wraca właściciel, który oczarowuje Krzysię.XII-XIIIZagłoba pisze list do Skrzetuskiego, w którym wspomina o swoim pomyśle zeswatania Wołodyjowskiego z Basią. Krzysia odczuwa wyrzuty sumienia z powodu wcześniej danej małemu rycerzowi obietnicy. Zagłoba, który dobrze zna Wołodyjowskiego, postanawia usunąć mu z przed oczu Krzysię, aby ten zamiast tego zainteresował się Basią. Cieszy się ze szczerego uczucia Ketlinga i Drohojowskiej. Ta jednak czuje się winna wobec pana Michała i odrzuca zaloty Ketlinga.XIV-XVIDo dworku dociera list od pana Wołodyjowskiego, w którym oświadcza on, że już niedługo wraca. Krzysia wpada w rozpacz. Basia jest niezadowolona, że mały rycerz wciąż traktuje ją bardziej jak dziecko.Krzysia znajduje wyjście z beznadziejnej sytuacji – postanawia wstąpić do zakonu. Informuje o tym Ketlinga, któremu obiecuje, że wszystko zrozumie po przyjeździe Wołodyjowskiego. Tymczasem w stolicy elekcja rozpoczyna się na dobre. Mówi się o Bogusławie Radziwille i kandydatach zagranicznych. Drugim Polakiem starającym się o władzę królewską jest Michał Korybut Wiśniowiecki. Pomysłodawcą wystawienia tego kandydata jest Zagłoba. Ketling otrzymuje listy ze Szkocji i musi natychmiast wyjechać.W związku z tym Zagłoba, widząc porażkę swoich planów matrymonialnych, postanawia namówić Ketliga do oświadczenia się Krzysi przed wyjazdem. Pyta wprost, czy nie zachciałaby Ketlinga za męża. Ta jednak oświadcza, że chce iść do zakonu.XVII-XVIIIW stolicy zaostrza się sytuacja polityczna. Powstały trzy główne stronnictwa: księcia lotaryńskiego, księcia neyburskiego i Kondeusza. Pan Zagłoba gorąco popierał polskiego kandydata, lecz jego zwolennicy nadal stanowili mniejszość. Ketling wyjeżdża ze Szkocji, a pan Michał powraca z Rusi. Tam dowiaduje się o zamiarze Krzysi i mówi Zagłobie o swoich oświadczynach. Ten, dowiadując się o zaistniałej sytuacji, doradza Michałowi rozmowę z Krzysią na te tematy. Kobieta jednak nie zmienia zdania. Widząc rozpacz małego rycerza, zakochana w nim Basia próbuje go pocieszyć. Ten jednak mówi jej, aby zrobiła z Ketlingiem tak, jak Krzysia z nim. Odpowiada mu, że to nie ona idzie dla Ketlinga do zakonu. Pan Michał wreszcie rozumie sytuację i rusza w pościg za Ketlingiem.XIX-XXBasia przyznaje się, że zdradziła Wołodyjowskiemu sekret Krzysi i Ketlinga. Zagłoba natychmiast rusza w pościg, chcąc zapobiec rozlewowi krwi. Basia chce jechać razem z nim. Nie znajdują jednak ani Wołodyjowskiego, ani Ketlinga. Zagłoba zostawia Basię we dworku, a sam rusza na dalsze poszukiwania. Po chwili wraca razem z Ketlingiem i Wołodyjowskim. Ten ostatni „oddaje” Szkotowi Krzysię. Tymczasem Basia wyznaje miłość małemu rycerzowi, a ten jej się oświadcza.XXIOd wydarzeń w Warszawie mijają cztery lata. Państwo Wołodyjowscy kupują wioski w okolicach Kamieńca i pomnażają swój majątek. Wkrótce pan Michał dostaje komendę w Chrepitowie.XXIIMały rycerz wkrótce wysyła po żonę i pana Zagłobę eskortę, składającą się ze stu Lipków pod wodzą Tatara nieznanego pochodzenia – Mellehowicza – i stu dragonów pana Snitki.XXIII-XXIVŻycie w Chrepitowie toczy się zwykłym rytmem. Basia starała się pomagać, dbała o żołnierzy, również rannych i chorych, czym zyskała sobie sympatię całego obozu.Mellehowicz powoli zdrowiał pod opieką Basi. Zostaje mu przysłany żołnierz z listami od Kryczyńskiego – zdrajcy. Wkrótce zostaje oskarżony o zdradę. Pokazuje jednak listy od hetmana i zostaje uniewinniony. Jednak w rozmowie z Halimem zdradza swoje plany. Myśli o ucieczce i porwaniu Basi.XXVWieczorem w twierdzy żołnierze opowiadają swoje historie. Zaczyna ksiądz Kamieński. Opowiada również