Medaliony - Geneza utworu i gatunek

Geneza utworuPowstanie „Medalionów” związane jest z udziałem Zofii Nałkowskiej w pracach Głównej Komisji Badania Zbrodni Hitlerowskich w Polsce. Autorka uczestniczyła w badaniu zbrodniczej działalności Niemców ze względu na osobiste przeżycia i doświadczenia z czasów wojny (mieszkała w okupowanej Warszawie przez sześć lat, pisała dzienniki o codziennej rzeczywistości). Nie myślała o zbieraniu materiałów do nowej książki, ale rozmowy z ocalałymi, zeznania przedstawiane podczas przesłuchań i rozpraw sądowych, wizje lokalne z miejsc zbrodni stały się inspiracją do dzieła o tak trudnej tematyce. Samą pisarkę zaskoczyły zarówno charakter relacji, które były niezwykle wstrząsające, jak i ich ilość. Świadomie ograniczyła zebrane informacje do ośmiu opowiadań, które są zwięzłe i bardzo precyzyjne, przez co uwypuklają problematykę utworu i trafiają do serc i umysłów odbiorców. Kolejne opowiadania drukowane były w prasie między 1945 a 1946, a całość wydana została w roku 1946.Gatunek literacki„Medaliony” to zbiór opowiadań. Sam tytuł sugeruje miniatury literackie, portrety (medalion to forma upamiętniania zmarłego – zdjęcie nagrobkowe). Każde opowiadanie ma swojego narratora, a właściwie dwóch. Pierwszy jest słuchaczem, który po wprowadzeniu w sytuację milknie. Drugim jest bohater opowiadania – to on ma głos i snuje opowieść na swoich zasadach (nikt mu nie przeszkadza, nie przerywa). Komentarze odautorskie są rzadkie i niezbyt obszerne – dostrzec je przede wszystkim w motcie (w krótkim zdaniu pojawia się refleksja nad okrucieństwem) oraz w opowiadaniu podsumowującym cykl „Dzieci i dorośli w Oświęcimiu”. Świat przedstawiony wyłania się z chaotycznych wspomnień opowiedzianych często beznamiętnie (choć poruszających). „Medaliony” należą do literatury dokumentalnej. Mają charakter sprawozdania, reportażu. Kontynuują nurt autentyzmu u Nałkowskiej.