Droga donikąd - Czas i miejsce akcji

„Droga donikąd” stanowi pierwszą część dylogii Józefa Mackiewicza, drugą częścią jest „Nie trzeba głośno mówić”. Pierwsza część stanowi kronikę okupacji Wileńszczyzny, podczas tzw. Pierwszej Okupacji. Akcja książki zaczyna się w sierpniu 1940 r., natomiast kończy w czerwcu 1940 r., na kilka dni przed agresji Adolfa Hitlera na Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, na mocy Operacji Barbarossa.
Wielkim atutem książki, jest fakt, iż pisarz sięga do wydarzeń sprzed Wielkiej Rewolucji Październikowej, do 1901 r. Są to wartościowe opisy, gdyż narrator wraca do czasów, gdy późniejsi twórcy „czerwonego terroru” vide Feliks Edmuntowicz Dzierżyński, sami byli więźniami, odbywał karę w Aleksandryjsku pod Irkuckiem. Jest to wartościowe, gdyż rysuje, nakreśla Czytelnikowi jakie były różnice między bolszewizmem a reżimem carskim. Pisarz zamieszkujący Wileńszczyznę, akcję umieścił podczas I okupacji, jednakże „robi wycieczki” do przeszłości celem zdemaskowania „dyktatury proletariatu”. Bardzo ważne jest, że pisarz, kreśląc losy Polaków na Wileńszczyźnie okresu I okupacji, bazuje na własnych doświadczeniach. Doskonale wiedział jako świadek historii, jak na Kresach rysowała się historia różnych warstw społecznych, chłopów, inteligentów. Józef Mackiewicz kreśli sytuację Polaków na tamtych terenach, wskazuje w jak bardzo dużym stopniu była to ludność krzywdzona, w szczególny sposób narażona na dyskryminację, deportację. Bolszewicy szczególnie nienawidzili Polaków, za to ludność narodowości litewskiej była na korzystnej pozycji. Stalin chciał litewskiego Wilna. 21 VII 1940 r. formuje się Litewska Socjalistyczna Republika Radziecka, 3 VIII tego samego roku następuje jej wcielenie do ZSRR. Wydarzenie to staje się jakoby tłem dla romansu Pawła z Weroniką. Akcja rozgrywa się w Wilnie, choć nigdzie nazwa stolicy obecnej Litwy nie pada, również pod Wilnem jak też w Ejszyszkach, gdzie Paweł podróżuje wraz z Tadeuszem Zakrzewskim oraz na obszarze Popiszek, które mają być miejscem, gdzie rzekomo nastąpi cud, za sprawą Oluka.