Historia żółtej ciżemki

Streszczenie

Książka pod tytułem ,,Historia żółtej ciżemki”, autorstwa Antoniny Domańskiej opowiada przygody utalentowanego chłopca, żyjącego w piętnastowiecznej Polsce, o imieniu Wawrzek. Miał on niecałe dziewięć lat, ale nie umiał nawet wypasać krów, za to pięknie rzeźbił w drewnie. Zapominał wówczas o otaczającym go świecie i o wszystkim co robił. Pewnego razu, gdy zwierzę znów mu uciekło, chłopiec obawiając się kary, czmychnął do lasu. Chciał po pewnym czasie wrócić jednak do domu, ale nie mógł odnaleźć drogi powrotnej. Przestraszony spędził noc na drzewie. Nad ranem przy rzece spotkał tajemniczą postać, za którą też poszedł. Okazało się, że był to złodziej, który dokonał kradzieży w kościele. Po tej przygodzie chłopiec postanowił unikać tego człowieka. Po prostu się go bał. Przygarnęli go ludzie, którzy prowadzili wędrowny tryb życia i robili sztuczki, akrobacje, czym zarabiali na życie. Wawrzek spędził u nich tylko kilka dni, gdyż nie interesował go taki styl życia. Gdy potajemnie uciekł, spotkał czeladnika wracającego po naukach u złotnika do swojej rodziny w Krakowie. Wawrzek szybko się z nim zaprzyjaźnił i dowiedział się, że czeladnik ma na imię Stanko, a ten zaproponował mu nocleg w swoim domu w Krakowie i pomoc w odnalezieniu drogi do swojej rodzinnej wioski. Jednak gdy doszli do Krakowa, na rynku, biednego chłopca przewrócił tłum ludzi. Malec znów się zgubił. Skulony pod drzwiami, zasnął umęczony, bez nadziei, ale okazało się, że drzwi otworzył zakonnik Szymon, który zaopiekował się małym zgubą, dał ubranie i jedzenie a następnie zaprowadził do kronikarza Jana Długosza. Wawrzek spędzał czas w pracowni wielkiego kronikarza, potajemnie rzeźbiąc, co niebawem odkryto. Gdy poznano się na jego talencie, postanowiono przedstawić małego rzeźbiarza, przebywającemu w Krakowie mistrzowi Witowi Stwoszowi, który aktualnie pracował nad dziełem – wielkim ołtarzem zaśnięcia Marii Panny, do nawy głównej kościoła NMP w Krakowie. Wit Stwosz spostrzegł, że chłopiec pięknie rzeźbi i zaopiekował się nim, prz

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Recenzja książki

Minęło już ponad 100 lat od pierwszego wydania „Historii żółtej ciżemki” Antoniny Domańskiej, a ciągle możemy tu znaleźć emocje, wartką akcję, czarne charaktery czy zagubione duszyczki szukające drogi do domu. Ale po kolei.

W połowie XIX wieku prowadzono renowację ołtarza Wita Stwosza w Bazylice Mariackiej w Krakowie. Podczas prac robotnicy znaleźli za ołtarzem żółty but podobny do tych, który w średniowieczu nosili robotnicy. Właśnie to wydarzenie było inspiracją dla autorki do napisania wspaniałej przygodowej powieści historycznej.

Jej akcja rozgrywa się pod koniec XV wieku. Głównym bohaterem powieści jest Wawrzuś Skowronek. Chłopiec uwielbia strugać figurki kozikiem, ale jego pasja powoduje, że zapomina o bożym świecie. Zaniedbuje wypasanie krów, co jest jego podstawowym obowiązkiem. Krowy poszły w szkodę na pole proboszcza. Chłopiec wiedząc, że będzie miał kłopoty, umknął przed służbą księdza, ale i pasem gospodarza. Niestety, podczas ucieczki zgubił drogę do domu. Tu rozpoczyna się seria jego przygód.

Po pierwsze trafia do trupy wędrownych kuglarzy, którzy zmuszają go do nauki fachu, ale jednocześnie zabierają na występy po okolicznych wsiach i miasteczkach. Chłopiec ucieka, z czasem trafia do Krakowa. Po drugie, jego drogę życiową przecina Czarny Rafał, wyjątkowy przestępca, z którym kilkukrotnie bohater spotka się i niemal nie przypłaci tego życiem. Po trzecie, chłopiec trafia do pracowni mistrza Wita Stwosza, w której mozolnie uczy się na rzeźbiarza. Obok chęci powrotu do domu nauka rzemiosła rzeźbiarskiego jest największym marzeniem Wawrzusia.
Bohatera nie było w rodzinnej wsi Poręba

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Streszczenie krótkie

„Historii żółtej ciżemki” Antoniny Domańskiej przenosi nas do XV-wiecznej Polski, początkowo na wieś, a potem do Krakowa. Głównym bohaterem powieści jest Wawrzuś Skowronek. Chłopiec uwielbia strugać figurki kozikiem, ale zapomina o bożym świecie. Zaniedbuje wypasanie krów, które poszły w szkodę na pole proboszcza. Chłopiec wiedząc, że będzie miał kłopoty, umknął przed służbą księdza i pasem gospodarza. Podczas ucieczki zgubił drogę do domu. Tu rozpoczynają się jego przygody.

Najpierw bohater trafia do trupy wędrownych kuglarzy, którzy zmuszają go do nauki fachu. Chłopiec ucieka, z czasem los kieruje go do Krakowa. Jego drogę życiową przecina Czarny Rafał, przestępca, z którym bohater spotka się kilkukrotnie i niemal przypłaci to życiem. Chłopiec trafia również do pracowni mistrza Wita Stwosza, w której mozolnie uczy się na rzeźbiarza. Realizuje więc swoją pasję.

Bohatera nie było w rodzinnej wsi Poręba 10 lat. Ostatecznie odnalazł rodzinę i dom. W tym czasie rozwinął swoje umiejętności artystyczne i stał się sprawnym rzemieślnikie

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Najważniejsze informacje

,,Historia żółtej ciżemki” Antoniny Domańskiej to ciekawy katalog ponadczasowych prawd. Oto kilka z nich:

– ucieczka z domu jest ryzykowna. Doświadcza tego Wawrzuś Skowronek, bohater utworu, który przez wiele lat tuła się po świecie i omal nie traci życia w spotkaniu z Czarnym Rafałem;

– talenty trzeba stale rozwijać, inaczej nie da się dojść do mistrzostwa. Wawrzuś, chłopiec ze wsi, który pasał krowy, dostaje się do pracowni mistrza Wita Stwosza i współuczestniczy w budowie słynnego ołtarza w Kościele Mariackim w Krakowie;

– zło zawsze zostanie ukarane. Bandyta Czarny Rafał, który jest negatywną postacią powieści, zostaje schwytany i skazany na śmierć. Na nic zdały się zgromadzone przez niego skarby i bogactwa przepadają, a szajka rozpada się;

– rodzina jest bardzo ważna, gwarantuje bezpieczeństwo i miłość. Wawrzuś Skowronek marzy o powrocie do rod

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Plan wydarzeń

,,Historia żółtej ciżemki” – plan wydarzeń1. Wielka rzeźbiarska pasja Wawrzusia ze wsi Poręba.
2. Krowy w szkodzie i ucieczka przed nieuchronną karą.
3. Spotkanie z bezkarnym Pielgrzymem – złodziejem.
4. Wawrzuś na przymusowej nauce u wiłów (wędrownych cyrkowców).
5. Ucieczka z grupy cyrkowców, poznanie Stanka.
6. Podróż do Krakowa i drugie spotkanie z Pielgrzymem.
7. Wielkie serce ojca Szymona z Lipnicy.
8. Wawrzuś pomocnikiem mistrza Jana Długosza.
9. Wizyta na dworze króla i nocne struganie figurek.
10. Jan Długosz w pracowni rzeźbiarskiej mistrza Wita Stwosza.
11. Nowe zlecenie Wawrzusia i termin u wielkiego mistrza.
12. Spotkanie z dawnym przyjacielem – Jaśkiem Śliwą.
13. Złodziejska historia przyjaciela z Poręby.
14. Trzecie spotkanie z Pielgrzymem (Czarnym Rafałem).
15. Zlecen

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Czas i miejsce akcji

Akcja książki „Historia żółtej ciżemki” rozgrywa się w Polsce. Początkowo wydarzenia rozgrywają się we wsi Poręba, gdzie mieszka główny bohater – Wawrzuś. Następnie akcja przenosi się do Krakowa, gdzie odbywają się już praktycznie wszystkie wydarzenia zawarte w utworze. Tylko raz w utworze akcja przenosi się poza te dwie miejscowości do Wilna, gdzie Wawrzuś ma za zadanie zamontowanie ołtarza dla syna króla.

Czas, w którym rozgrywa się historia zawarta w książce to XV wiek, a dokładniej lata 1479-1489. Jest to czas panowania w Polsce króla Kazimierza Jagiellończyka.
Akcja rozpoczyna się latem 1479 roku, gdzie poznajemy głównego bohatera, interesującego się rzeźbiarstwem. Do jesieni owego roku poznajemy jego historię, w tym ucieczkę do Krakowa i

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Charakterystyka bohaterów

Antonina Domańska ,, Historia żółtej ciżemki”

Bohaterowie fikcyjni:

Wawrzuś Skowronek – główny bohater powieści, gdy go poznajemy ma 8 lat, mieszka we wsi Poręba z ojcem Wojciechem, matką Barbarą i dwiema młodszymi siostrami, jego obowiązkiem jest pasienie krów. Przez przypadek opuszcza dom i po wielu przygodach trafia do krakowskiego rzeźbiarza Wita Stwosza, tam rozwija swoje zdolności rzeźbiarskie, jakie przejawiał już od dzieciństwa, staje się „prawą ręką mistrza”, stawia pierwsze kroki jako artysta, pomaga w tworzeniu ołtarza mariackiego, dopiero po 10 latach spotyka się z rodziną już jako niezależny rzeźbiarz.

Wojciech Skowronek – ojciec Wawrzka, gospodarz we wsi Poręba, często bił syna za nieposłuszeństwo.

Barbara Skowronek – matka Wawrzka, zajmowała się przędzeniem lnu, kochała bardzo syna i często ratowała go przed gniewem ojca.

Marysia i Kondusia – młodsze siostry Wawrzka.

Pietrek – brat Wawrzka, którego poznaje dopiero po latach, gdyż urodził się już po odejściu brata z domu, otrzymuje od niego wyrzeźbionego konika.

Jasiek Śliwa – syn Mikołaja, najlepszy przyjaciel Wawrzka, później mąż Marysi.

Czarny Rafał (Pielgrzym) – złodziej, rozbójnik i morderca skazany na śmierć za liczne przestępstwa, wróg Wawrzka, postać negatywna.

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Bohaterowie

1) Wawrzuś SkowronekGdy poznajemy bohatera, ma on osiem lat. Wawrzuś jest szczupłym, niewysokim chłopcem o jasnych włosach. Jego buzia jest okrągła, a oczy są duże, o szaroniebieskim kolorze. Wawrzuś potrafi szybko biegać, a także wdrapać się na drzewo czy też mur.Chłopak jest ubrany w lnianą koszulkę przepasaną sznurem. Jednak pewnego razu Szymon z Lipnicy wręcza Skowronkowi ubrania, jakie nosi się w mieście: obcisłe spodnie (nogawice), koszulę, kubrak oraz czapkę. Wawrzuś marzy jednak jeszcze o żółtych ciżemkach, czyli butach z wydłużonymi noskami.Bohater powieści historycznej interesuje się rzeźbieniem w drewnie. Chłopak doskonale zapamiętuje kształty otaczających go przedmiotów, zwierząt, rysy ludzi. Chłopak pilnie uczy się sztuki rzemiosła.Wawrzuś ma wiele pozytywnych cech charakteru. Jest m.in. poważny, skupiony, wrażliwy, odpowiedzialny, bardzo samodzielny i niezależny (jak na swój wiek), sumienny, a także wytrwały.Bohater tęskni za domem i mamą. Jego przyjacielem jest Jasiek, któremu jest wierny. Wawrzuś łatwo przywiązuje się do swoich opiekunów, którym okazuje wdzięczność (pracuje najlepiej, jak potrafi i jest posłuszny). Chłopak brzydzi się kradzieżą, co jest powodem tego, że Czarny Rafał wzbudza w nim wstręt i strach.2) Czarny RafałWystępuje w powieści pod wieloma nazwami: Wojewoda, Majster, Pielgrzym oraz Hińcza Bartnik. Czarny Rafał jest ścigany za rozboje i morderstwa. Mężczyzna jest brutalny i niebezpieczny. Morderca ma długie włosy, które ukrywają brak jednego ucha, a jego cera jest ciemna. Z bohaterem powieści spotykamy się po raz pierwszy, gdy włamuje się do kościoła, z którego kradnie święte naczynia. Czarny Rafał nie ma skrupułów, aby użyć przemocy wobec Jaśka i zmusić go do współudziału w napadach.Jasiek i Wawrzuś zamykają złodzieja, który trafia w ręce strażników. Następnie zostaje postawiony przed sądem, który skazuje przestępcę na karę chłosty i śmierci.3) Wit StwoszTo wielki artysta. Rzeźbiarz poświęcił kilkanaście lat na uko

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Geneza utworu i gatunek

Powieść Antoniny Domańskiej opowiada o ołtarzu mariackim w Krakowie. Autorka mogła ukazać potęgę państwa Jagiellońskiego i zwyczaje panujące w średniowiecznym Krakowie. Jest to miasto bogate dbające o handel i kulturę. Rajcowie Krakowscy potrafią wygospodarować ładną sumę pieniędzy na wybudowanie nowego, pięknego ołtarza w kościele Mariackim dzięki temu możemy poznać Wita Stwosza norymberskiego mistrza syna Stanka, który pracował razem z ojcem w Krakowie, kronikarza Jana Długosza dziejopisarza polskiego, ojca Szymona- bernardyna póź

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Opracowanie

„Historia żółtej ciżemki” – opracowanieGeneza i gatunek utworu:W 1867 roku okazało się, że konieczna jest konserwacja ołtarza Wita Stwosza w Kościele Mariackim w Krakowie. Rzeźby znajdujące się w ołtarzu wymagały renowacji i odnowienia. Zebrano fundusze na ten cel, a prace powierzono najlepszym specjalistom. Przystąpiono do rozebrania ołtarza (miał on formę szafy) oraz odnowienia i zakonserwowania jego elementów. W trakcie tych prac znaleziono za ołtarzem skórzaną ciżemkę. Była ona podobna do tych, które noszono w Krakowie w XV wieku. Bucik maił niezwykle mały rozmiar, oznaczałoby to, że mógł należeć do dziecka. Owa ciżemka zgubiona za ołtarzem pobudziła wyobraźnię pisarki. Przedstawiła ona w swojej książce przypuszczenia dotyczące okoliczności znalezienia się buta w tak dziwnym miejscu.”Historia żółtej ciżemki” pod względem gatunkowym to powieść historyczna. Można ją również zaliczyć do powieści przygodowych, ponieważ opowiada o licznych perypetiach Wawrzusia Skowronka.Czas i miejsce akcji: Wydarzenia opisane w utworze rozgrywają się latem 1479 roku. Następnie przenosimy

W tej chwili widzisz 50% opracowania

Sprawdź pozostałe wypracowania:

Język polski:

Geografia:

Ads Blocker Image Powered by Code Help Pro

Wykryto AdBlocka

Wykryto oprogramowanie od blokowania reklam. Aby korzystać z serwisu, prosimy o wyłączenie go.