Mała apokalipsa - Geneza utworu i gatunek

Autor 'Małej Apokalipsy’ skupia się przede wszystkim na wątkach politycznych, społecznych oraz politycznych. Jako gatunek jest to powieść, chociaż trudno jest bezsprzecznie przypisać ją do konkretnego jej rodzaju. Tadeusz Konwicki napisał powieść kultową, która z racji faktu, że nie była na rękę 'ludowym władzom’, ukazała się w tzw. drugim obiegu. Pisarz chciał z jednej strony opisać absurd państwa, którym była Polska Rzeczpospolita Ludowa, jednak przy okazji zwracał uwagę na trudności, jakie są zmuszeni przeżywać obywatele tego autorytarnego państwa. Społeczeństwo zostało zniewolone, niestety nie jest zdolne w sposób zdecydowany oddzielić dobra od zła, granice zostały zatarte, zapewne wpływ na to miały działania propagandowe reżimowych mediów. Tadeusz Konwicki pisze o małej apokalipsie, w tym znaczeniu, że jest ona polska, ma dotknąć zastanej nad Wisłą rzeczywistości. Dlatego jest mała, gdyż dotyczy 'ziemi, tej ziemi’. Mała Apokalipsa jest również katastrofą, która dotyka jednostkę, przeżywana jest w sposób indywidualny, jednostkowy. Wszyscy czytelnicy, którzy zetknęli się z Apokalipsą św. Jana odnajdą tutaj pewne analogie, dlatego też możemy w sposób śmiały stwierdzić, że Konwicki stworzył apokalipsę. Sala restauracji jawi nam się jako Dolina Jozafata, uważny czytelnik dostrzeże, że punkt gastronomiczny, wspomniana restauracja nazywa się Paradyz, co możemy kojarzyć z paradise, a więc z rajem. W państwach komunistycznych nacisk położony jest na masy, na tłum, natomiast jednostka schodzi na dalszy plan, jak mówił Majakowski, że 'jednostka zero, jednostka nic’. Właśnie dlatego, twórczość Konwickiego jest taka niebezpieczna dla 'ludowych władz’, gdyż pisarz wyraźnie skupił się na przeżywaniu indywidualnej Golgoty przez obywatela PRL-u. Pisarz pisze o Polsce, jako o kraju, które umiera, wyraźnie autor stwierdza, że 'mam wrażenie jakby ten kraj rzeczywiście umierał…’.
Książkę pióra Tadeusza Konwickiego możemy również określić jako groteskową powieść polityczną, co ważne czas akcji jest niejasny, gdyż autor skacze w sposób swobodny pomiędzy nimi, pojawia się rok 1979,1980,1999. Autor pokazuje, że Warszawa, w której żyje to świat, gdzie dostęp do kalendarza mają jedynie dygnitarze partyjni oraz funkcjonariusze Urzędu Bezpieczeństwa, w żadnej mierze zwykli obywatele. Tadeusz Konwicki był intelektualistą, antykomunistą, dla którego PKiN jest symbolem niewolności, uzależnienia od Wielkiego Brata ze Wschodu. Powieść powstaje w trzy lata po wpisaniu do Konstytucji wiecznej przyjaźni pomiędzy PRL oraz ZSRR.
'Mała Apokalipsa’ mówi o konstrukcji człowieka, zmuszonego żyć w totalitarnym państwie, dlatego należy ją zaliczyć jako egzystencjalną, podejmuje zagadnienia moralne oraz społeczne.