Na nieludzkiej ziemi - Czas i miejsce akcji

„Na nieludzkiej ziemi” stanowi opowieść toczoną przez Józefa Czapskiego, opisuje swoje przeżycia z lat 1939- 1942. Józef Czapski był tym, który doskonale poznał Rosję. Był On bowiem jednym z tych Polaków, którzy tworzyli jeden z łagrów, w których internowano polskich oficerów, ten w Griazowcu. W trakcie pobytu w Rosji, rozmawiał z elitą intelektualną tamtejszego społeczeństwa, poznał osobiście Achmatową oraz Tołstoja. Józef Czapski, będąc mieszkańcem Petersburga, napatrzył się na działania Rosjan, na własne oczy dojrzał odparcie Rosjan od Wołgi, widział uciekinierów leningradzkich, uzbecki Taszkient. Pisarz przemierzył całą Rosję, w poszukiwaniu oficerów Wojska Polskiego, o których Stalin mawiał, iż uciekli do Mandżurii. Jak sam powie jedynie gen. Anders przeczuwał w jak tragiczny sposób, strzałem w potylicę dokonali żywota, zaś później byli wrzuceni do niezidentyfikowanych dołów. Józef Czapski przemierza ZSRR wzdłuż i wszerz, od Karagandy, leżącej w Kazachskiej SRR aż po rosyjski, arktyczny archipelag, leżący w północno- zachodniej części Morza Barentsa, który nosił nazwę Ziemi Franciszka Józefa. Pisarz opisuje swój pobyt w obozie w Griazowcu. Józef Czapski, w trakcie swojego pobytu w ZSRR, opisuje nieudane próby formowania Armii gen. Władysława Andersa, opisuje w jaki sposób reżim bolszewicki, utrudnia formowanie tejże to jednostki. Pisarz spotyka się z mieszkańcami Syberii, opowiada o wyjeździe do Persji/ Iranu, Akcja ma miejsce w Azji, jak już wspomniałem, ludzie opuszczający Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, czuli, iż są na wolności, wśród ludzi, którzy darzą ich życzliwością. Józef Czapski lokuje swoją akcję na obszarze Persji i ZSRR, pisze z jakim lekceważeniem w ZSRR traktował Go Leonid Reichmann, bezpośrednio podlegający stosunkiem służbowym, Pawłowiczowi Berii oraz Wsiewołodowi Mierkułowowi. Józef Czapski lokuje też akcję w Moskwie, stolicy „ojczyzny proletariatu”, gdzie wygrażał bolszewikom niczym Eugeniusz mieszczącemu się w Petersburgu Jeźdźcowi Miedzianemu.