Pan Tadeusz

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Pan Tadeusz, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Rodzaj i gatunek

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Rodzaj i gatunek, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Opracowanie

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Opracowanie, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Czas i miejsce akcji utworu

Żeby zrozumieć co wydarzyło się w Soplicowie, trzeba chociaż troszeczkę znać burzliwą historię Polski na przełomie XVIII i XIX wieku, bo tłem wydarzeń fabularnych są dramatyczne wydarzenia historyczne. Treść Pana Tadeusza obejmuje czas od roku 1791 do 1812. Końcową datę podaje nam sam autor, początkowej daty możemy domyśleć się na podstawie znajomości tekstu i historii Polski.
Akcja epopei rozgrywa się na Litwie, w dworku Soplicowo. Kilka wątków ma miejsce w zaścianku Dobrzyn, które są położone nie daleko od dworku. Autor stara się wiernie odtworzyć wygląd szlacheckiego dworku i jego najbliższych okolic, chce także przybliżyć czytelnikowi litewską przyrodę, której opisy należą do najpiękniejszych w literaturze polskiej.

Plan wydarzeń

1. Powrót Tadeusz ze szkół w Wilnie do Soplicowa
a) przegląd domu, gdzie chłopak się wychował;
b) nieoczekiwane spotkanie z piękną nieznajomą;
c) powitanie z Wojskim, spacer pod las skąd wraca całe towarzystwo;
d) spotkanie z Sędzią Soplicą, powrót do dworku.
2. Kolacja w zamku, o który toczy się proces.
3. Wszyscy udają się na wieczorny spoczynek, Portazy wspomina dawne dobre czasy, których świadectwem jest stara wokanda sądowa i spisane w niej toczące się wówczas na Litwie procesy
a) Soplicę odwiedza bernardyn Robak-emisariusz.
4. Wyprawa gości Sędziego na polowanie.
5. Spóźniony Hrabia spostrzega urzekające o tej porze dnia ruiny zamku Horeszków i spotyka Gerwazego, który opowiada mu historię tego zamku
a) dawne uczty wyprawiane przez Stolnika;
b) kontakty Horeszki z Jackiem Soplicą;
c) odmowa Jackowi ręki Ewy (córki Stolnika);
d) napad Rosjan na zamek.
6. Hrabia udaje się do Soplicowa na śniadanie.
7. Śniadanie w Soplicowie
a) flirt Tadeusza z Telimeną;
b) polowanie na muchy Wojskiego, kłótnia Asesora z Rejentem.
8. Hrabia spotyka Zosię w sadzie i po krótkiej rozmowie orientuje się, że ta, którą miał za fantastyczną nimfę, jest zwykłą dziewczyną.
9. Goście Sędziego szukają grzybów.
10. Zgodnie ze staropolskim zwyczajem dzwon z Soplicowa wzywa gości do stołu
a) Sensacyjna wiadomość – niedźwiedź opuścił matecznik;
b) Sędzia zarządza błyskawiczne przygotowania do polowania.
11.Spotkanie Robak z szlachtą za

Geneza utworu i gatunek

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Geneza utworu i gatunek, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Książka, a zarazem lektura – „Pan Tadeusz” została napisana przez wybitnego polskiego poetę – Adama Mickiewicza w latach 1832 – 1834. Książka została pisana przez autora, podczas jego pobytu w Paryżu.
Okres pisania książki, był okresem sporów polistopadowych.
Utwór miał być również sposobem na zapomnienie o wszelkich kłótniach. Pisanie dzieła przypominało autorowi o latach kiedy jeszcze był w ojczyźnie.
Utwór na pocz

Charakterystyka bohaterów

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Charakterystyka bohaterów, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

„Pan Tadeusz” charakterystyka bohaterów
Książka pt. „Pan Tadeusz” autorstwa polskiego pisarza Adama Mickiewicza opowiada o życiu polskiej szlachty, o nadziejach na pokonanie rosyjskiego zaborcy oraz o przybyciu wojska napoleońskiego na Litwę. Akcja dzieła toczy się w owym państwie, w dworku w Soplicowie. Początek jej przypada na lato 1811 roku, a koniec na wiosnę 1812 roku. Autor swoje dzieło napisał przebywając na emigracji, odczuwając smutek i tęsknotę za ojczyzną.
Jednym z głównych bohaterów jest pan Tadeusz – Tadeusz Soplica. To syn Jacka Soplicy. Po ucieczce ojca z kraju Tadeusz zamieszkuje u wujka w Soplicowie, który jest jego opiekunem. Bohater na początku książki powraca z nauk w Wilnie. Chłopiec jest bardzo wykształcony, pomimo swojego młodego wieku. Tadeusz jest odważny, walczy o odzyskanie niepodległości dla Polski, możemy śmiało go nazwać prawdziwym patriotą. Z rodzinnego domu wyniósł męstwo, odpowiedzialność oraz szacunek i miłość do kraju. Jest miłym, kochającym oraz szczerym chłopcem. Ma dobre serce. Podczas pobytu u stryja poznaje Zosię, w której się zakochuje i się jej oświadcza. W epopei czytamy:
„(…) że nasz Tadeusz szczerze zakochany w Zosi.

Najważniejsze informacje

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Najważniejsze informacje, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

„Pan Tadeusz, czyli Ostatni Zajazd na Litwie” – Adam Mickiewicz. Najważniejsze informacje. Tytuł utworu przypisuje się Tadeuszowi Kościuszce – bohaterowi walk narodowowyzwoleńczych. Najważniejszymi wątkami utworu są:
– spór o zamek,
– historia miłości Tadeusza i Zosi,
– dzieje Jacka Soplicy.
„Pan Tadeusz” to epopeja. Utwór powstał w latach 1832-1834 w Paryżu. Zaczyna się inwokacją – dłuższą apostrofą. Utwór jest pisany wierszem, trzynastozgłoskowcem. Zawiera dwanaście ksiąg. W poemacie występują zachwycające opisy przyrody. Bohaterowie są ukazani w przełomowym momencie historycznym – wojny Napoleona z Rosją. Wiążą z tym wielkie nadzieje na odzyskanie niepodległości. Narrator jest obiektywny, wszechwiedzący. W „Panu Tadeuszu” Adam Mickiewicz przedstawił pełen przekrój szlachty – od najzamożniejszej po zubożałą. Do bogatej szlachty należą: ród Sopliców, Podkomorzy, Rejent, Asesor, Wojski. Dbali oni o tradycję szlac

Streszczenie szczegółowe

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Streszczenie szczegółowe, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Książka po tytułem „Pan Tadeusz” to dzieło Polaka, Adama Mickiewicza. Pełna jego brzmi tak: „Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie. Historia szlachecka z roku 1811 i 1812 we dwunastu księgach wierszem”. Rodzajem literackim powieści jest epika. Utwór jest też epopeją narodową co znaczy, że jest to epos, który w oparciu o materiały historyczne lub tradycję najwierniej oddaje charakterystyczne dla epoki rysy narodu lub jego warstwy, osiągając wysoki stopień artyzmu. Książka jest napisana wierszem sylabicznym, trzynastozgłoskowcem ze średniówką po siódmej sylabie. Posiada fabułę.
Akcja utworu trwa pięć dni w roku 1811 oraz jeden dzień w roku 1812.
Miejscem, gdzie toczy się akcja jest Litwa, konkretnie Soplicowo, ale również pojawia się zaścianek Dobrzyn.
Głównym bohaterem indywidualnym jest Jacek Soplica, w eposie nazywany: Wąsalem, Wojewodą, księdzem Robakiem, bernardynem oraz mnichem.Bohaterem zbiorowym jest szlachta polska.
Utwór jest obszerny, wielowątkowy. Wątkiem głównym są dzieje Jacka Soplicy, a pobocznymi np. spór o zamek, wątek romansowy, spór o Kusego i Sokoła. Utwór został napisany w Paryżu między rokiem 1832, a 1834, kiedy Mickiewicz przebywał na emigracji. Poeta stworzył ten utwór, ponieważ cierpiał tęsknotę z powodu braku możliwości powrotu do ojczystego kraju. To dzieło ukazuje uczucia Mickiewicza w stosunku do Litwy poprzez barwne, z polotem opisywanie kraju z lat dziecinnych. W tym utworze kryje się też specjalne zadanie. Miał on pobudzić Polaków do walki oraz wzbudzić uczucia patriotyczne. Poeta marzył o powrocie do wolnego kraju, gdzie jego utwór jest znany przez wszystkich. Miał nadzieję, że przyszłe pokolenia będą pamiętać o jego dziele. Ostatecznie utwór został wydany w 1834 roku w Paryżu. Utwór jest świetną powieścią, którą postaram się Wam streścić szczegółowo.
„Pan Tadeusz” STRESZCZENIE SZCZEGÓŁOWE
1811
Dzień 1
W księdze pierwszej poznajemy Tadeusza Soplicę, dwudziestoletniego młodzieńca, który przyjechał do Soplicowa po skończeniu nauki w Wilnie. Tadeusz jest zdziwiony, ponieważ jego były pokój jest mieszkaniem kobiecym. Chwilę później spotyka młodą lokatorkę, Zosię, jednak ta ucieka. Po tym niespodziewanym spotkaniu wpada w objęcia Wojskiego i razem udają się do lasu spotkać resztę towarzystwa, albowiem toczył się spór o zamek więc przybyło sporo gości m.in. Podkomorzy, Asesor, Rejent, kapitan Ryków. Wieczorem udają się na wieczerzę, gdzie Sędzia wygłasza ważną naukę o grzeczności, a Podkomorzy wypowiada się o modzie francuskiej. W międzyczasie Tadeusz flirtuje z Telimeną, którą uważał za piękną nieznajomą. Podczas uczty Asesor z Rejentem spierali się o zalety swoich psów, czyli Kusego i Sokoła. Potajemnie do gości dołączył nasz główny bohater, Ksiądz Robak.
Dzień 2
Księga 2: Wszyscy z Soplicowa udali się na polowanie. Pozostał tylko Hrabia, czyli ostatni z Horeszków. Spotyka się przed zamkiem z klucznikiem Horeszków, Gerwazym. Usłyszał o historii rodu Horeszków. Gerwazy mówił o Jacku Soplicy, który zakochał się w córce Stolnika Ewie, i który otrzymawszy czarną polewkę, w ramach zemsty podczas ataku Rosjan na zamek zastrzelił Stolnika. Gerwazy przysiągł zemstę. Hrabia się tym wzruszył. Wracając ujrzał Zosię w ogródku. Tak się na nią zapatrzył, aż musiał go przegonić różańcem bernardyn. Podczas śniadania Telimena opowiada o czasach, kiedy mieszkała w Petersburgu.
Księga 3: Zawód Hrabiego z powodu prostoty pięknej dziewczyny z ogródka. Jednak znalazł sobie podczas grzybobrania nowy cel upodobania-Telimenę, która skończyła rozmowę z Sędzią na temat przyszłości Tadeusza. Do rozmowy z nią przyłącza się również Tadeusz, zachwycając się litewską przyrodą, co powoduje pogardę ze strony dwóch towarzyszy. Po grzybobraniu czas na obiad, podczas którego wpadł gajowy z wieścią o opuszczeniu matecznika przez niedźwiedzia. Zaraz po uczcie, niezwłocznie przystąpiono do przygotowań do polowania na niedźwiedzia.
Dzień 3
Księga 4: Dzień polowania. Tadeusza budzi stukanie Zosi w szybę. Dopiero teraz dostrzega pomyłkę, że to nie ta sama osoba, co Telimena. Zły udał się na polowanie. W tym samym momencie Ksiądz Robak w karczmie Jankiela nawołuje okoliczną szlachtę do wystąpienia przeciwko Rosjanom. Mówi o bliskości nadejścia Napoleona. W lesie trwa polowanie. Hrabia i Tadeusz, chcąc się wykazać, jednocześnie strzelili do niedźwiedzia. Chybili. Zwierz wpadł w szał i ich zaatakował. Zamiast współpracować obydwoje chwycili jeden oszczep. Na pewno zginęliby, gdyby nie nagły strzał, który powalił bestię. Wojski skończył polowanie, ale wybuchła kłótnia kto zabił zwierza. Rozjemcą był Gerwazy, który udowodnił, że to Robak (Jacek) celnie strzelił. Wracając Wojski opowiadał historię Domejki i Dowejki.
Księga 5: Telimena rozmyśla nad swoją przyszłością, bo chciała wyjść za mąż. Zdecydowała wyjść za Tadeusza, a Zosię zostawić Hrabiemu. Wraz z Zosią witają powracających myśliwych. Widok Zosi wywarł na Tadeuszu spore wrażenie. Telimena widzi, jak je obserwuje spod oka, podeszła z chęcią rozmowy. Jednak Tadeusz splunął, odsunął krzesło i uciekł z domu. Jakiś czas plątał się po lesie, aż doszedł do miejsca zwanego przez Telimenę „świątynią dumania”. Spotkał tam Telimenę, która nagle wstała i zaczęła trząść całym ciałem. Okazało się, że siedziała na mrowisku. Tadeusz otrzepał ją z mrówek i pogodzili się bez słów. Rozległ się dzwon wzywający na kolację. Uczta, mimo sprzeciwu sędziego odbyła się w sieni zamkowej. Wszyscy byli w fatalnym nastroju. Myśliwi z powodu siebie. Asesor i Rejent z powodu porażki ich obu psów, które nie upolowały zająca. Hrabia podrywał Zosię, co denerwowało Tadeusza. Podkomorzy chcąc poprawić nastrój chciał ofiarować skórę niedźwiedzia Hrabiemu, jednak ten odparł, że przyjmie ją, ale razem z zamkiem. Nagle do sieni wszedł Klucznik, czyli Gerwazy, aby nakręcić zegary kurantowe. Robił straszny hałas. Zdenerwowany Podkomorzy kazał wyrzucić go z sali, jednak tym rozpętał awanturę. Goście rzucili się na Hrabiego i Gerwazego. Tadeusz nawet wyzwał Horeszkę na pojedynek, ale ten uciekł wraz z towarzyszem. Klucznik podsunął Hrabiemu plan zajazdu, który przypadł mu do gustu. Gerwazy miał nazajutrz udać się do Dobrzyna, aby uzyskać wsparcie.
Dzień 4
Księga 6: Sędzia zaraz z rana napisał pozew sądowy, który miał dostarczyć Protazy, a ten zaraz wyruszył, aby tego dokonać. U Sędziego zjawił się Robak, ale Sędzia nadal nie dostrzegał w nim brata. Robak skrytykował romans Tadeusza z Telimeną, ponieważ uważał, że jego wybranką powinna być Zosia. Sądził, że w ten sposób pokłócone rodziny się pogodzą, bo nie można dopuścić do wojny z Hrabią, bo są ważniejsze sprawy. Sędzia jednak nie chciał tych słów nawet słuchać. Bernardyn zaproponował mu zorganizowanie powstania na Litwie. Mimo że Sędzia się zgodził, najpierw chciał załatwić sprawy z Hrabią. Mnich udał się do Hrabiego, aby zmienić jego zdanie i zachęcić do powstania przeciw Rosjanom. Protazy dotarłszy do Hrabiego, schował się w konopiach na wypadek złych zamiarów. Wyszedł z nich, kiedy ujrzał Księdza Robaka. Okazało się, że Hrabi nie ma, bo ten wyjechał do Dobrzyna. W tym czasie w zaścianku Dobrzyn w domu mądrego Maćka zwołano naradę w sprawie powstania.
Księga 7: Narada była bardzo głośna i pełna nerwów. Bartek Prusak radził się przygotować, jednak Maciej Kropiciel i Bartek Brzytewka domagali się natychmiastowej walki. Nagle przybył Gerwazy, który wykorzystał w chytry sposób wzburzenie szlachty. Przypomniał krzywdy wyrządzone przez Sopliców. Bartek Prusak

Motywy

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Motywy, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Forma – budowa, środki stylistyczne, rytmiczność

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Forma – budowa, środki stylistyczne, rytmiczność, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Miejsce w polskiej kulturze

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Miejsce w polskiej kulturze, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Adam Mickiewicz – o autorze

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Adam Mickiewicz – o autorze, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Adam Mickiewicz nazywany jest wieszczem narodowym w Polsce. Uznawany za jednego z najwybitniejszych twórców polskiej literatury (obok Juliusza Słowackiego i Zygmunta Krasińskiego) w epoce romantyzmu. Zaliczany jest on do grona tak zwanych Trzech Wieszczów. Często można spotkać się z określeniami takimi jak bard słowiański i poeta przeobrażeń.
Urodził się dnia 24 grudnia 1798 roku. Miejsce nie jest do końca znane, dlatego przyjmuje się, iż w Zaosiu lub Nowogródku – obie miejscowości położone są na terenach współczesnej Białorusi. Zmarł 26 listopada 1855 r w Konstantynopolu – obecnie tereny dzisiejszej Turcji.
W 1812 roku przeżył ogromną tragedię. Jego ojciec zmarł.

Trzy lata później młody Mickiewicz wyjechał do Wilna, gdzie na jednym z tamtych uniwersytetów rozpoczął studiowanie. Tę część jego życia jest często określana jako tak zwany etap wileńsko-kowieński. W tym okresie powstawały również jego pierwsze utwory poetyckie – ,,Pieśń filaretów’’ oraz ,,Oda do młodości’’. Jego największą młodzieńczą miłością była Maryla Wereszczakówna pochodząca z Tuhanowicz (powiat nowogródzki). Znajomość ta wpłynęła na późniejszą twórczość. Adamowi ciężko było znieść fakt, iż rodzina jego ukochanej go nie akceptuje. Nie był on godny ręki ich córki, gdyż nie był zamożny). W Kownie poeta pracował jako nauczyciel (nie było to spełnienie jego marzeń ani ambicji). W tym czasie napisał utwory takie jak ,,Ballady i romanse’’, druga oraz czwarta część ,,Dziadów’’ oraz ,,Grażyna’’. Inspiracje znajdował w litewskich dziełach – podaniach oraz bogatej tradycji ballad.

Rok 1823 był również bardzo istotny w życiu Mickiewicza. *Towarzystwo filomatów (miłośników nauki), do którego przynależał, zostało odkryte przez zaborców – dowiedzieli się, co rzeczywiście się tam dzieje, ponieważ w statucie było zapisane, że odbywają się tam ćwiczenia naukowe oraz pisania jak również wzajemna pomoc w nauce. W konsekwencji wyroku sądy został on skazany na zesłanie w głąb Rosji.

Wydarzenie to zapoczątkowało kolejny okres w życiu poety nazwany etapem rosyjskim. Podczas pobytu na zesłaniu Adam zaprzyjaźnił się z mieszkającymi tam romantykami (byli to między innymi Aleksander Puszkin czy Wasilij Żukowski). Dużo również wtedy podróżował. Jego głównymi celami były: Odessa, Moskwa, Petersburg czy Krym. Przebywając na półwyspie powstały słynne ,,Sonety krymskie’’, które inspirowane były tamtejszą, odmienną kulturą oraz przyrodą – orientalizmem. Warto również zaznaczyć, że omawiany w liceach ,,Konrad Wallenrod’’ również został napisany wtedy.

Kolejny, tr

Zobacz więcej o autorze

Problematyka

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Problematyka, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

„Pan Tadeusz” to utwór napisany przez słynnego, polskiego pisarza Adama Mickiewicza. Powstał w latach 1832-1834 w Paryżu. Powieść rozpoczyna się inwokacją w której zastosowane są liczne porównania np. ,,Litwo! Ojczyzno moja! ty jesteś jak zdrowie…”. Inwokacja to także liczne przerzutnie np. „…ten tylko się dowie, kto cię stracił”. Utwór ma dwanaście ksiąg pisanych wierszem.
Głównym bohaterem epopei jest polska szlachta (bohater zbiorowy). Mickiewicz opisał wszystkie jej typy, od magnaterii poprzez szlachtę średnią aż do gołoty.
Bohaterem tytułowym powieści jest Tadeusz Soplica, uosobienie cech młodego, na tamte czasy, nowoczesnego szlachcica. „Pan Tadeusz” opowiada o stylu życia, zwyczajach i problemach szlachty. Ma wiele wątków przedstawiających życie ówczesnych ludzi np. wątek miłosny lub spór o zamek. Akcja rozgrywa się podczas kilkuletnich dni- roku 1811, oraz jednego dnia wiosennego- roku 1812. Polska wtedy nie istnieje na mapach świata, jest podzielona między trzech zaborców. Problematyka utworu jest bezpośrednio związana z historią osób przedstawionych w książce. Oprócz Tadeusza Soplicy poznajemy postać księdza Robaka- Jacka Soplicę. Bohater ten nosi w sobie tajemnicę. Zagorzały patriota w wyniku popełnionego błędu w młodości stara się odkupić swo

Plan wydarzeń

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Plan wydarzeń, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

PAN TADEUSZ – plan wydarzeń:

1.Powrót Tadeusza do Soplicowa.
2. Wędrówka Tadeusza po domu i dostrzeżenie przez niego pięknej dziewczyny w sadzie.
3. Wieczerza na zamku, fatalna pomyłka Tadeusza.
4. Zacięty spór Asesora z Rejentem.
5. Wizyta bernardyna u Sędziego.
6. Hrabia w ruinach zamku.
7. Fascynująca opowieść Gerwazego o historii zamku.
8. Zatrzymanie się Hrabiego w sadzie i jego zauroczenie tajemniczą postacią.
9. Powrót z polowania i wspólne śniadanie w Soplicowie.
10. Narastający spór Asesora z Rejentem, interwencja księdza Robaka.
11. Grzybobranie.
12. Zawód Hrabiego brakiem zrozumienia dla jego płomiennej mowy.
13. Rozmowa Sędziego z Telimeną.
14. Rozmowa Telimeny, Tadeusza i Hrabiego.
15. Wiadomość gajowego i przygotowania do polowania na niedźwiedzia.
16. Wyjazd na polowanie.
17. Zebranie w karczmie, opowieści księdza Robaka.
18. Długo wyczekiwane polowanie na niedźwiedzia. Ocalenie życia Hrabiego przez Robaka.
19. Radosny czas po polowaniu.
20. Pogoń Kusego i Sokoła za zającem.
21. Rozważan

Streszczenie

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Streszczenie, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

„Pan Tadeusz” – streszczenie
Epopeja pod tytułem „Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie” została napisana przez Adama Mickiewicza w latach 1832 – 1834. Opowiada o życiu polskich szlachciców. Składa się z dwunastu ksiąg.
Utwór rozpoczyna się inwokacją, w której autor z tęsknotą zwraca się do Litwy, swojej ojczyzny. Prosi Matkę Boską o cud powrotu do kraju, odwołując się do swojego cudownego uzdrowienia z dzieciństwa. Pod koniec apostrofy opisuje nostalgiczny obraz Litwy.
Dwudziestoletni Tadeusz Soplica, bratanek Sędziego Soplicy, głowy rodu, po długiej przerwie wraca do domu rodzinnego w Soplicowie. Kieruje się do swojego pokoju. Gdy dociera na miejsce, orientuje się, że pomieszczenie zostało zamieszkane przez jakąś kobietę. Spogląda przez okno i widzi młodą dziewczynę podlewającą kwiaty. Po chwili panienka wbiega do pokoju, lecz zaraz ucieka, ponieważ zaskoczyła ją obecność młodzieńca.
Tymczasem na litewskim dworze zauważono już obecność Tadeusza. Wojski – przyjaciel domu – poszedł się z nim przywitać. Wojski mówi młodzieńcowi, że niedługo odbędzie się uczta i wspomina o sporze o zamek pomiędzy Soplicami a Horeszkami.
Mężczyźni udają się do lasu, skąd wracają goście Sędziego. Tadeusz serdecznie wita się ze swoim stryjem, a po chwili całe towarzystwo wraca do dworu. Pod nieobecność głowy rodu Sopliców woźny Protazy przeniósł stoły do zamku, o który toczy się spór.
Rozpoczyna się uczta. Obok Tadeusza zostało puste miejsce, co zamyśliło młodzieńca. Sędzia, widząc, że jego bratanek nie zabawia gości, wygłasza długą przemowę o grzeczności. Przewijają się różne dyskusje, między innymi mowa Podkomorzego o modzie francuskiej.
Po pewnym czasie na sali pojawia się Telimena – ciotka Tadeusza, którą młodzieniec bierze za spotkaną wcześniej tajemniczą niewiastę. Kobieta zaczyna flirtować z Tadeuszem. W tym samym czasie myśliwi Asesor i Rejent zaczynają spór o to, czyj pies upolował zająca.
W końcowej części księgi narrator przedstawia sytuację Polski w 1811 roku. Jednocześnie w domu Sędziego pojawia się emisariusz ksiądz Robak.
Druga księga rozpoczyna się polowaniem. Kusy i Sokół – charty kolejno Rejenta i Asesora – ścigają się, który z nich pierwszy upoluje zająca.
Przy zamku pojawia się Hrabia, ostatni z Horeszków, chociaż po kądzieli. Rozpoczyna rozmowę z Gerwazym, starym klucznikiem jego rodu, który przedstawia mu swoją wersję historii początku sporu pomiędzy Soplicami a Horeszkami.
Dawnym panem Horeszków był Stolnik. W jego córce, Ewie, zakochał się Jacek Soplica, awanturnik zwany „Wojewodą”, któremu odmówiono ręki ukochanej dziewczyny – podano czarną polewkę. W odpowiedzi na to Jacek przyłączył się do Moskali i podczas napadu zastrzelił Stolnika. Od tego czasu Gerwazy nienawidzi Sopliców.
Tymczasem polowanie na zająca nie udało się, jako iż zwierzę uciekło. Hrabia, wracając do dworu, spostrzega młodą dziewczynę, którą porównuje do bóstwa. Jego zachwyt przerywa jednak ksiądz Robak.
Wszyscy uczestnicy polowania wracają do dworu na śniadanie. Tadeusz rozmawia z Telimeną, która opowiada historie z czasów, w których mieszkała w Petersburgu. Wojski łapie muchy, lecz musi przerwać swoje zajęcie, gdyż znowu wybucha kłótnia pomiędzy Asesorem a Rejentem.
Znudzona Telimena proponuje grzybobranie, na co Sędzia chętnie się zgadza. W ten sposób kończy się księga druga.
Hrabia znów widzi piękną niewiastę i podkrada się do niej. Nawiązuje z nią rozmowę, lecz dziewczyna odchodzi i proponuje mu, aby pomógł jej paść kury, co zniesmacza mężczyznę.
Telimena kieruje się na ustronną polanę zwaną przez nią „świątynią dumania”. Tadeusz zamierza do niej podejść, lecz uprzedza go Sędzia. Mówi on kobiecie, że majątek zamierza zostawić właśnie Tadeuszowi, ponieważ tak zarządził Jacek Soplica, ojciec Tadeusza, za pośrednictwem księdza Robaka. Telimenie nie podoba się ten pomysł, szczególnie kiedy słyszy, że bernardyn chce, aby młodzieniec poślubił Zosię, jej wychowanicę. Twierdzi, że Tadeuszowi trzeba dać możliwość wyboru.
W tym czasie Hrabia rysuje jej portret i pokazuje go jej po odejściu Sędziego. Telimena mówi, że schowa portret na pamiątkę w swoim biurku, lecz i tak najpiękniejsze są pejzaże włoskie. Tadeusz wychodzi z ukrycia i włącza się do rozmowy. Nawiązuje się długa dyskusja pomiędzy Tadeuszem ubóstwiającym krajobraz litewski a Hrabią i Telimeną, którzy cenią sobie widoki włoskie. Później Telimena daje młodzieńcowi liścik i klucz do swojego pokoju.
Po zakończonym grzybobraniu goście i domownicy udają się na posiłek. Gajowy oznajmia, że w lesie pojawił się niedźwiedź. Sędzia przekazuje dowództwo Wojskiemu.
Księgę czwartą „Pana Tadeusza” rozpoczynają opisy lasów litewskich. Na dworze Sopliców trwają przygotowania do polowania. Nikt jednak nie obudził Tadeusza. Robi to dopiero tajemnicza niewiasta. Młodzieniec idzie w kierunku jednej z karczm prowadzonych przez Żyda Jankiela. W karczmie ksiądz Robak rozmawia ze szlachcicami oraz chłopami i opowiada im o Napoleonie. Mówi im, aby nie tylko biernie czekali, ale aby również sami „wynieśli śmieci”. Przez okno spostrzega Tadeusza i zaczyna za nim podążać.
W lesie myśliwi wypatrują niedźwiedzia. Po wytropieniu zwierzęcia strzelcy rzucają się do przodu, mimo że Wojski kazał tego im nie robić. Niedźwiedź rzuca się na Hrabiego i Tadeusza. W ostatniej chwili oddano trzy strzały i niedźwiedź padł martwy na ziemię. Asesor i Rejent zaczynają kłócić się o to, który z nich zabił zwierzę. Przerywa to Gerwazy, który powiadamia, że śmiertelny strzał oddano z jego własnej broni, lecz zrobił to nie on, a ksiądz Robak. Na zakończenie polowania Wojski gra na rogu.
Następna księga rozpoczyna się od strojenia Zosi przez Telimenę. Kobieta przedstawia wychowanicę towarzystwu, a Tadeusz rozpoznaje w niej młodą dziewczynę, którą zobaczył zaraz po przyjeździe. Telimena zaczyna być wściekła na Tadeusza, a potem wychodzi z sali. Tadeusz idzie do świątyni dumania i widzi tam opiekunkę Zosi, która przypadkowo usiadła na mrowisku. Pomaga jej pozbyć się mrówek. Podczas powrotu do zamku kobieta spostrzega przypatrującego się im księdza Robaka.
W zamku odbywa się uczta w pochmurnej atmosferze. Hrabia rozmawia z Zosią, aby wzbudzić zazdrość w Telimenie. Tadeusz zauważa, że Telimena nie jest taka piękna, jak mu się wydawało. Wojski próbuje ożywić towarzystwo, a Sędzia wznosi toast za księdza Robaka.
W komnacie pojawia się Gerwazy, który poszedł nakręcać zegary. Poirytowało to Podkomorzego, lecz Klucznik nie przestał. Wywiązuje się bójka pomiędzy Hrabią i Gerwazym a resztą gości. Tadeusz proponuje Hrabiemu pojedynek. Po chwili wszyscy wychodzą.
Pod koniec księgi Hrabia i Klucznik planują zajazd na dwór Sopliców.
Sędzia układa pozew sądowy przeciwko Hrabiemu i Gerwazemu, a Protazy udaje się z pozwem do zamku.
Do Sędziego przychodzi ksiądz Robak i mówi mu o niewłaściwym zachowaniu Telimeny. Nakłania go również do pogodzenia się z Horeszkami, jako iż Jacek Soplica chciałby poprzez małżeństwo Zosi i Tadeusza pogodzić te rody. Sędzia zgadza się na zgodę, lecz tylko wtedy, kiedy to Hrabia jako pierwszy wyciągnie do niego rękę.
Protazy i bernardyn dowiadują się, że Hrabia udał się zbrojnie do zaścianku Dobrzyńskiego.
Zaścianek ten zamieszkuje zubożała szlachta. Głową rodu jest Maciej Dobrzyński, zwany między innymi Maćkiem nad Maćkami. Do zaścianku zebrała się prawie cała okoliczna szlachta.
Podczas siódmej księgi trwa narada. Bartek Prusak, jeden ze szl

Bohaterowie

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Bohaterowie, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

To Jacek Soplica, występujący również pod postacią księdza Robaka, jest głównym bohaterem „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza. Będąc młodym mężczyzną przewodził ubogiej szlachcie, bo był taki sam jak ona – biedny jak mysz i w gorącej wodzie kąpany. Jacek Soplica to postać na pierwszy rzut oka negatywna – pozwala sobą manipulować, bierze udział w kłótniach, nie potrafi pohamować emocji. To także zabójca Stolnika Horeszki, a zbrodnię popełnił z moskalowego karabinu. Z drugiej jednak strony oddał całe swoje serce ukochanej Ewie. Miłość i zemsta spowodowały, że musiał uciekać ze swoich stron rodzinnych i przeistoczyć się w księdza Robaka.

Ksiądz Robak to odwrotność i zaprzeczenie młodego Soplicy. Pod habitem duchownego kryją się opanowanie, doświadczenie, rozum, ale przede wszystkim wielki patriotyzm. Ksiądz poświęcił całe dojrzałe życie służbie ojczyźnie i wierze w odzyskanie niepodległości. Zostaje zrehabilitowany w oczach bliskich za swoje czyny, a był przecież posądzany o zdradę ojczyzny. To polski bohater narodowy, wzór dla wielu czytelników Adama Mickiewicza.

Zupełnie inną osobą jest natomiast Tadeusz (syn Jacka Soplicy). Dwudziestolatek przybywa do Soplicowa z Wilna, gdzie studiuje. Pasjonują go kobiety, chce poznawać życie, ale jest mocno przywiązany do tradycji polskiej i wychowania w

Czas i miejsce akcji

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Czas i miejsce akcji, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

1) Czas akcji
Akcja utworu „Pan Tadeusz” Adama Mickiewicza rozgrywa się na Litwie za czasów kampanii napoleońskiej. Rozpoczyna się w letnie, piątkowe popołudnie i trwa do wtorku 1811 roku. W piątkowe popołudnie Tadeusz przyjeżdża do Soplicowa, a wieczorem tego samego dnia odbywa się uczta. Następnego ranka (w sobotę) odbywa się polowanie. Tego samego dnia Telimena z Tadeuszem wybierają się na grzybobranie. W niedzielę podczas polowania Jacek Soplica zabija niedźwiedzia, jednocześnie ratując Tadeusza. Poniedziałek jest dniem najazdu na Soplicowo oraz bitwy z Moskalami. We wtorek Jacek Soplica wyznaje prawdę o swoim życiu, a następnie umiera. Tego dnia część szlachty – razem z Tadeuszem – opuszcza dworek w Soplicowie. Akcja księgi XI i XII toczy się podczas jednego wiosennego dnia 1812 roku.Retrospekcje – czyli wspomnienia bohaterów – sięgają ostatniego ćwierćwiecza osiemnastego wieku. Dzięki nim poznajemy wydarzenia historyczne, które mają wpływ na rozwój akcji w utworze. Czytamy o takich wydarzeniach historycznych, jak uchwalenie Konstytucji 3 Maja, Sejm Cztero

Analiza tytułu

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Analiza tytułu, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Geneza

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Geneza, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!

Genezą „Pana Tadeusza” Adama Mickiewicza była m. in. jego miłość do ojczyzny. Jednak na napisanie tego utworu wpłynął jeszcze inny czynnik, głownie taki, że Mickiewicz przed napisaniem tego utworu przebywał w Paryżu na emigracji, ponieważ w Polsce panowały spory po upadku powstania listopadowego. Autor tym utworem chciał trochę zapomnieć o kłótniach i sytuacji, która panowała w jego ukochanej ojczyźnie.
Gatunkiem „Pana Tadeusza” jest epopeja narodowa. Świadczy o tym to, że utwór ten zosta�

Romantyzm – o epoce

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Romantyzm – o epoce, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!
Cała szkoła w Twojej kieszeni

Sprawdź pozostałe wypracowania:

Język polski:

Geografia: