Sonety krymskie

Sonety krymskie są cyklem zamkniętym (liczą sobie dziewiętnaście utworów). Świadczą o tym elementy, które można odnaleźć w każdej z częściach składowych. W utworach pojawia się bohater, będący pielgrzymem, tęskniącym za ojczyzną, do której z jakiś nieznanych czytelnikowi powodów, nie może wrócić. To jest głównym tematem w tych utworach. Skupia się on na otaczającym postać świecie, jego przeżyciach, a szczególnie refleksjach z nimi związanych. Bardzo istotną rolę odgrywa również przyroda. Cykl sonetów ma charakter poważny oraz podniosły – dotyczy to każdego, bez wyjątku. Przemyślenia wędrowca idealnie współgrają ze światem natury. Kiedy jest on smutny, przeżywa wewnętrzne rozdarcie, środowisko jest ponure. Pojawia się burza. Zaś podczas radosnych, czy też może bardziej po prostu spokojnych, pełnych zadumy chwil, na niebie widnieje słońce, pogoda jest piękna, a krajobraz Krymu zapiera dech w piersiach.
Jednym z takich sztandarowych tematów poruszanych w utworze jest ogromna tęsknota podmiotu lirycznego za ojczyzną. Możemy go utożsamić z samym autorem – Adamem Mickiewiczem, który to po zesłaniu w głąb Rosji nie mógł wrócić do swojego kraju. Jego przywiązanie do Litwy jest wręcz namacalne. Szczególnie widoczne to jest w pierwszym sonecie rozpoczynającym cykl, zatytułowanym ,,Stepy akermańskie’’. Tam należy zwrócić uwagę na ostatnie słowa utworu. Zdania te, mimo iż to zwykłe wyrazu wydrukowane na papierze, kryją w sobie wiele emocji i czytając je, nie mamy problemu z wczuciem się w po

Pośród tekstów omawianych w szkołach zdarzają się takie, które urzekają od pierwszych słów, trafiają do czytelnika i zostają w jego pamięci na długo po ich przeczytaniu. Jednym z autorów takich właśnie utworów jest Adam Mickiewicz, wieszcz narodowy, który w swoich tekstach potrafił zawrzeć niespotykaną głębię i dla którego czucie i wiara stanowiły wartość nadrzędną. Nic zatem dziwnego, że jego utwory spotykają się z niezrozumieniem jednych, a przez innych czytane są z tak wielką pasją i zaangażowaniem.

Mickiewicz jest autorem cyklu utworów pt. „Sonety krymskie”, które zostały napisane podczas jego podróży na Krym w 1825 roku, kiedy to odbywał przymusowy pobyt w Rosji. Zbiór sonetów Mickiewicza jest wynikiem jego wielkiej fascynacji Orientem, a napisane wówczas utwory zyskały miano najważniejszego w literaturze polskiej zbioru sonetów. Mickiewiczowskie sonety realizują również jeden z typowych motywów wykorzystywanych przez romantycznych twórców – motyw orientalnej podróży. Podmiotem lirycznym większości utworów jest poeta-pielgrzym, utożsamiany z samym Mickiewiczem, który skazany został na pobyt na emigracji, a tym samym wyjazd z ukochanej ojczyzny do której niezmiernie tęskni. „Sonety krymskie” są zatem zapisem wrażeń, uczuć i refleksji, które towarzyszyły poecie podczas podróży na wschód.

Kontakt z dziką naturą sprawia, że podmiot liryczny przybliża się do tajemnicy bytu, potrafi spojrzeć „przez świata szczeliny”, jak pisze w sonecie pt. „Droga nad przepaścią w Czufut-Kale”. Pielgrzyma ogarnia fascynacja siłą natury, pięknem orientalnej przyrody i bogactwem wschodniej kultury. Zewsząd ogarniają go również rozmaite refleksje filozoficzne, takie jak przemijalność oraz kruchość dzieł stworzonych przez człowieka, które zestawione są na zasadzie kontrastu z ogromną siłą i nieprzemijalności natury – jej wieczną potęgą.

Mówiąc o „Sonetach krymskich” nie można pominąć również ich kunsztownej formy. Na szczególną wartość poetycką cyklu sonetów Mickiewicza wpływa bogactwo środków stylistycznych. Autor używa wielu metafor, dzięki którym tekst nabiera zupełnie nowego wymiaru, tej wszechobecnej głębi, oraz porównań, które obrazują czytelnikowi to wszystko, czego nie może zobaczyć. Mickiewicz potrafi w zaskakująco przejrzysty sposób przekazać obrazy za pomocą słów, który to fakt jest jednym z czynników wpływających na wyjątkowość jego poezji. Język utworu pełen jest egzotycznych słów i nazw własnych, dzięki czemu odbiorca zanurza się w świecie Orientu obserwowanym oczami Mickiewicza. Duża liczba epitetów zastosowanych przez autora stanowi o plastycz

,,Sonety krymskie” to cykl poetycki autorstwa Adama Mickiewicza, obejmujący 18 utworów. Został wydany w 1826 roku w Moskwie. Na to dzieło składają się utwory powstałe podczas podróży Mickiewicza na Półwysep Krymski latem 1825 roku. Poeta wówczas mieszkał w Odessie, gdzie został zesłany za przynależność do stowarzyszenia Filomatów i Filaretów. Ów podróż była dla niego przełomowa, ponieważ po raz pierwszy w życiu miał okazję zobaczyć wysokie góry, płynąć statkiem oraz poznać cywilizacje ludzi Orientu – muzułmańskich Tatarów zamieszkujących Krym. Zawarte w cyklu utwory stanowią artystyczną całość, dzięki jednolitej, poważnej tonacji emocjonalnej oraz refleksyjnej zadumie podróżnika. Ujrzana przez poetę orientalna sceneria była dla niego inspiracją. Sonety oprócz bycia przewodnikiem po egzotycznej krainie, stanowią zapis refleksji o człowieku – pielgrzymie zanurzonym w historię, pejzaż i własne wnętrze. Romantyczny podróżnik w utworach nie jest tylko indywidualistą zafascynowanym kulturą wschodnią, ale także przedstawicielem zniewolonego narodu, zwiedzającym pamiątki pozostałe po państwie podbitym, podobnie jak Rzeczpospolita przez Rosję.
Utworem rozpoczynającym cykl są ,,Stepy akermańskie”. W sonecie poeta przedstawił swoje wrażenie z podróży po stepie. Mickiewicz porównał ją do żeglugi po oceanie, tym samym podkreślając rozległość stepu. Przedstawił w nim również hiperboliczny opis ciszy, w której jest w stanie usłyszeć bardzo odległe żurawie czy nawet kołysanie się motyla. Wykorzystując tą ciszę podmiot liryczny nasłuchuje odgłosów z Litwy, co wskazuje na jego głęboką nostalgię oraz tęsknotę za ojczyzną. Pielgrzym przedstawiony w tym sonecie jest zagubiony i wyobcowany. Przytłacza go niezrozumiała egzotyczna rzeczywistość. I choć jest pod wrażeniem krymskiej przyrody i podziwia ją, to jednak wciąż czuje ogromną tęsknotę za swoją opuszczoną ojczyzną.

,,Cisza morska” pojawia się jako drugi sonet w cyklu i wraz z nim rozpoczyna się właściwy cykl ,,Sonetów krymskich”. Utwór należy jako jeden z trzech, do grupy tzw. Sonetów morskich, w którym ukazana zostaje siła natury morza. Środkiem stylistycznym charakteryzującym utwór jest kontrast, przejawiający się w naturze. w pierwszej strofie pojawia się upersonifikowany obraz cichego morza. Poeta porównując ten obraz do śpiącej kobiety ukazuje panujący spokój. Okręt statku został przedstawiony jako przestrzeń ograniczona, ale będąca miejscem bezpiecznym. Wrażenie statyczności oddaje użyte słownictwo takie jak: muśnie, drzemią, cichymi. Poeta jednak wie, że w tym spokoju kryje się niebezpieczeństwo, które zostało porównane do polipa. Stwór ten pełni w utworze funkcję nie tylko najpotężniejszej siły w oceanie, ale także kontrastu morza, które bywa spokojne, ale potrafi wpadać w gniew. Wraz z wprowadzeniem tego kontrastu zmienia się nastrój wiersza. Pojawia się apostrofa będąca wykrzyknieniem, która wprowadza dynamikę do utworu. Strofa ostatnia pełni funkcję puenty sonetu. Pojawiające się ‘myśli’ można utożsamić ze wspomnieniami podmiotu lirycznego o opuszczonej ojczyźnie. Porównane zostały one do hydry pamiątek co podkreśliło ogromny żal i tęsknotę towarzyszące pielgrzymowi, ale także burzy spokój jego duszy.

,,Żegluga’’ stanowi kontynuację poprzedniego w cyklu sonetu. Panuje w nim nastrój dynamiczny, grozy. Obraz morza został tutaj zdominowany przez ruch. Podmiot liryczny porównuje majtka wchodzącego na drabinę do pająka czyhającego na ofiarę. Zastosowana metaforyka pokazuje jak niebezpieczeństwo wpływa na wyobraźnie poety. Dalszy opisany obraz przypomina walkę człowieka z naturą. Cała strofa jest przepełniona ekspresją oraz dynamiką ukazujący gwałtowny i szybki ruch. Ujawnia się także podmiot liryczny, który po raz pierwszy czerpie radość ze swojego położenia. Ukazana w poprzednim sonecie hydra pamiątek zaczyna oddziaływać na podmiot w momencie spokoju. Natomiast kiedy angażuje się w dynamiczną rzeczywistość zapomina o dręczących jego duszę wspomnieniach. Nastrój mu udzielony, sprawia, że czuje w sobie moc i lekkość, porównuje nawet siebie do ptaka.

Ostatni utwór należący do sonetów morskich to ,,Burza”. W nim poeta zawarł opis niebezpiecznego sztormu z perspektywy pasażera statku. W początkowych zwrotkach opisał zachowanie i reakcje ludzi, którzy modlili się o uniknięcie śmierci lub załamywali ręce. W ostatniej strofie wspomniał o tajemniczym zachowaniu jedynego pasażera, który nie popadł w panikę. Wyglądał na bardzo zamyślonego, ów pielgrzym nie odczuwał lęku, bo nie było w nim wiary ani bliskich mu ludzi, z którymi mógłby się w takiej chwili żegnać. Uważa, że samotność i wyobcowanie są gorsze od śmierci.

,,Widok gór ze stepów Kozłowa” to utwór nietypowy. Mickiewicz łamie w nim zasadę podziału sonetu na strofy opisowe i refleksyjne. Zamiast nich pojawia się dialog z Mirza – tatarskim szlachcicem, który towarzyszył mu w podróży i pełnił rolę przewodnika. W sonecie wyraźnie został przedstawiony zachwyt Pielgrzyma, kiedy po raz pierwszy dostrzega szczyty gór Czartydahu. Pielgrzym stosuje wiele metafor starając się porównać niezwykłość szczytów, które tak niezwykle go poruszyły. Z ust Pielgrzyma pojawiają się liczne pytania, zachwyt widokiem jakie wywołuje zachodzące słońce powoduje, że zostaje porównane do pożaru. Poeta stara się, także oddać wielkość i boskość szczytom, dlatego zostają użyte słownictwa związane z wiarą i religią. Towarzysz pielgrzyma zachowuje pewien dystans i używa języka prostego. Mirza opowiada pielgrzymowi o ujrzanym przez nich zjawisku. Na jego słowa Pielgrzymowi udaje się tylko odpowiedzieć: Aaa!, ponieważ nie jest w stanie znaleźć innych słów.

Sonet ,,Bakczysaraj” stanowi opis ruin dawnego pałacu Chanów, który niegdyś tętnił życiem. Teraz przyroda obejmuje we władanie dawną świetność; szarańcza pożera trony, rośliny wiją się po oknach. Jedyną oznaką życia jest fontanna na środku haremu z kapiącą wodą jako symbol wiecznego trwania. Widok ruin budzi w podróżnym refleksje o przemijalności doczesnego świata. Tytuł utworu to dawna stolica chanów krymskich, gdzie znajduje się zabytkowy pałac. Potężny budynek budzi podziw Pielgrzyma i świadczy o wielkich możliwościach człowieka. Podmiot liryczny obawia się, że za kilka lat z budynku nic już nie zostanie. Natura w tym sonecie została przedstawiona jako niszczycielska siła. Użyta aluzja do Biblii, do księgi Daniela, pomaga dostrzec poecie podobieństwo między upadkiem królestwa Baltazara a chanatem krymskim. Świadczy to o tym, że nawet największe mocarstwa mogą popaść w ruinę. To z kolei może nawiązywać do upadku Rzeczpospolitej. W ostatnich strofach zawarty został paradoks, z którego wynika przemijalność rzeczy, które miały być trwałe.

Siódmy z kolei sonet ,,Bakczysaraj w nocy” również jest opisowy i stanowi inny wariant poprzedzającego go utworu, gdzie poeta opisuje siedzibę chanów krymskich w dzień. Jest to podkreślenie, że nie ma jednej, obiektywnej rzeczywistości a wszystko zależy od naszego postrzegania. Utworowi towarzyszy spokojny nastrój zapadającego zmroku w mieście. Poprzez użycie orientalizmów Mickiewicz buduje egzotyczny obraz miasta i klimatu. Pejzaż tego miasta jest szczególnie niezwykły w nocy, kiedy podmiot liryczny wysłuchuje dźwięków izanu, podziwia krajobraz oświetlony księżycem i gwiazdami. W nich poeta zawarł egzotyczne porównanie, gdzie księżyc to kochanek spieszący do haremu gwiazd. W tekście nieoczekiwanie pojawia się przerzutnia zakłócająca spokojny i harmonijny tok wiersza. Może ona symbolizować myśli i spostrzeżenia podmiotu, które pojawiają się nagle. Podmiot liryczny to doskonały obserwator. Podkreśla on w opisie miasta jego mroczny, ale zarazem piękny charakter, który różni się od innych miast.

Sonet ,,Grób Potockiej” jest bezpośrednim nawiązaniem do mogiły znajdującej się niedaleko pałacu Chanów. Związana jest z nim powieść, w której król zachowany był w niewolnicy z pochodzenia będącej Polką z domu Potockich. Sonet prawie w całości ma charakter refleksyjny jedynie pierwszy wers ma charakter opisowy. Podmiot liryczny bezpośrednio zwraca się do zmarłej Marii Potockiej i wyraża swoją refleksje o tułaczce i tęsknotą za ojczyzną. Porównuje zmarłą do młodej róży i uważa, że zmarła z tęsknoty za ojczyzną. Porównuje również Polaków do podróżnych, którzy rozmawiają nad grobem zmarłej językiem ojczystym wzbudzając w poecie pogłębioną tęsknotę. Podmiot liryczny traci nadzieje na powrót w rodzinne strony i przewiduje, że umrze na obczyźnie podobnie jak Potocka. Ma jednak nadzieję, że nie zostanie zapomniany wśród rodaków.

W sonecie ,,Mogiły Haremu” pojawia się po raz drugi przewodnik poety Mirza. Podmiot liryczny zabiera pielgrzyma, aby zwiedzić starożytny harem, w którym zostały pochowane żony i nałożnice chanów oraz sułtanów. Mirza opowiada o losie młodych dziewczyn, które nie zdążyły nawet dorosnąć, a zostały zabrane z domu rodzinnego do pałacu. Kobiety te zostały odizolowane od środowiska i nie mogły wrócić do dawnego życia. Jedyną pamiątką po nich zostały wyryte na marmurowym grobie i

„Sonety krymskie” Adama Mickiewicza to cykl poetycki. Jest to wiele tekstów opowiadających o jednym wydarzeniu, tworzących całość, wspólną historię. Może je łączyć, np. ta sama postać. W utworach tych są opisane przeżycia poety, który razem ze swoimi przyjaciółmi pojechał na Krym. Po procesie Filomatów i Filaretów został zesłany do Rosji. Jechał z Petersburga do Odessy i stamtąd do docelowego miejsca. Tamtejsza przyroda zrobiła na Mickiewiczu ogromne wrażenie. Opisuje ją w swoich dziełach.
Cały cykl poprzedza motto z dzieła Goethego oraz dedykacja dla towarzyszy podróży Mickiewicza.
Zjawiskiem, które pojawia się w większości sonetów poety jest orientalizm. Jest to zafascynowanie kulturą krajów orientu, czyli bliskiego wschodu, takich jak, np. Turcja, Egipt, Palestyna. Zostało ono zastosowane poprzez plastyczne, poetyckie opisy i porównania dotyczące przyrody.
Termin ten został zastosowany w najbardziej popularnym utworze, czyli „Stepy akermańskie”. Jest on na samym początku cyklu. Podmiot liryczny porusza się wozem, który metaforycznie nazwany jest łodzią. Przepływa przez ocean, czyli step, łąki pośród kwiatów „wśród kwiatów powodzi” – jest ich bardzo dużo. Jest to coś ogromnego, ponieważ autor zastosował epitet „przestwór”. Oznacza to, że nie widać horyzontu, obraz jest wyolbrzymiony. Podróżnik „brodzi”, czyli płynie z trudnością. Pokonuje przeszkody w postaci kolorowych ostrowów burzanu.
W pierwszej strofie obraz jest zbudowany z motywów akwatycznych. Do tego zastosowano orientalizmy, czyli wyrazy zaczerpnięte z tamtej kultury, takie jak kurhan (punkt widokowy), czy lampa Akermanu (latarnia morska). Podmiot liryczny zadaje sobie pytanie, czy to, co widzi to jutrzenka, czy latarnia. Patrzy w niebo i szuka charakterystycznych punktów.
W trzeciej zwrotce mamy refleksję o ciszy. Podróżnik zatrzymał się. Widzi żywą przyrodę dookoła siebie. Jest tak cicho, że słyszy ciszę. Jest w stanie wychwycić najdrobniejsze dźwięki takie jak wąż w trawie, motyl, żurawie, które lecą bardzo wysoko. Do opisu tego obrazu autor posłużył się hiperbolami. Właśnie w tym momencie podmiot liryczny nadstawia ucho. Oczekuje głosu z Litwy, pragnie go usłyszeć. Bardzo tęskni za ojczyzną, „jedźmy, nikt nie woła”. Jest bardzo zawiedziony. Dobrze wie, że nie może wrócić do ukochanego kraju. Czuje się bardzo samotny, zapomniany przez wszystkich. Mamy tutaj duży ładunek emocjonalny.
Następnie naszym oczom ukazują się sonet opisujące morską podróż Mickiewicza. Są to „Cisza morska”, „Żegluga” oraz „Burza”. Opisują one autentyczne przeżycia poety. W ostatnim z wymienionych autor opisuje burzę morską, którą przeżył w trakcie drogi na Krym. Jest to liryka pośrednia, opisowa, podmiot liryczny jest zobiektywizowany. Zastosowano tutaj instrumentację zgłoskową, czyli zabieg, który pozwala nam usłyszeć brzmienie przedstawianych wydarzeń.
Pierwsza strofa to opis sztormu, czyli tego, co widzi i słyszy obserwator. Są tutaj krótkie czasowniki, np. zdarto, prysnął oraz onomatopeje, takie jak ryk, szum. Statek został spersonifikowany „liny wyrwały się z ręki”.
Druga zwrotka to poetycki obraz burzy. Mokre góry oznaczają fale, geniusz śmierci – niebezpieczeństwo, a żołnierz to okręt. Metaforyka wojenna nadaje grozy. Ukazane są relacje człowieka z naturą. Przyroda nie jest czymś, co podziwiamy, jest piękne, dobre. Tutaj pokazana jest jako nasz przeciwnik, a nawet agresor. To nasza przeszkoda na drodze do określonego celu.
W trzeciej zwrotce opisane są trzy postawy ludzi na statku. Jedni godzą się z całą sytuacją i nie podejmu

„Sonety krymskie” powstały w trakcie dwumiesięcznej podróży Mickiewicza na Krym. Sonet to utwór wierszowany, który należy do poezji. Składa się z dwóch części. Pierwsza to część opisowa, która przedstawia jakiś obraz, sytuację, natomiast druga część to część zawierająca refleksje, przemyślenia. Sonet wywodzi się ze średniowiecznej włoskiej poezji Jednym z najbardziej znanych twórców sonetów jest Petrarka. Forma ta uległa stopniowym modyfikacjom dotyczącą ilości wersów i ich rodzajów. najczęściej sonet składa się z czternastu wersów, które obejmują dwie zwrotki czterowersowe i dwie trzywersowe. W polskiej literaturze sonety tworzyli Kochanowski, Sęp – Szarzyński. Mickiewicz wykorzystywał sonety do przedstawienia egzotycznych krajobrazów i do snucia filozoficznych rozważań.
Poeta był zachwycony odmiennym krajobrazem, zwyczajami, kulturą. Są również wyniki zafascynowania kulturą orientalną. Sonety są wyrazem tych fascynacji, ale również wyrażają tęsknotę za rodzinnym krajem. Cykl składa się z 18 utworów, które po raz pierwszy ukazały się w Moskwie, w 1826 roku. Jest on subiektywną wizją Krymu, miejsca, które jawiło się Mickiewiczowi jako miejsce dostatku i naturalnego piękna. Każdy sonet stanowi część większego obrazu. Wszystkie elementy tworzą pejzaż Krymu, który dla mieszkańca zachodu jest czymś niezwykłym, pełnym owych wrażeń. Bohaterem sonetów jest pielgrzym, który przemierza egzotyczny świat. Jest to człowiek samotny, który wyraźnie cierpi i szuka ukojenia. Nie wahaj się zaglądać w głąb przepaści, nie boi się sztormu. We wszystkich sonetach podkreślana jest jego samotność. Pielgrzym postrzega świat w zupełnie inny sposób niż ci, którzy go otaczają. Czuje się wyobcowany, ma wrażenie, że postrzega rzeczywistość w inny sposób niż ci, którzy go otaczają. Cykl otwiera utwór zatytułowany „Stepy akermańskie”. Podmiot liryczny ukazuje w nim podróż przez step, który przypomina mu ocean. W utworze pojawiają się liczne środki artystyczne podkreślające ciszę krajobrazu i uczucia podmiotu lirycznego. Pejzaż jest w tym wypadku odzwierciedleniem nastroju pielgrzyma, kt�

„Sonety Krymskie” Adama Mickiewicza napisane zostały w latach 1825- 1826, dotyczą podróży pisarza i poety na Półwysep Krymski, którą odbył latem i jesienią 1825 r. Poeta urodził się na obszarach nizinnych, nagle ma możliwość zetknąć się z innym światem, z innymi kolorami, zapachami, całkowicie odmiennym układem geograficznym. Adam Mickiewicz ujrzał przepiękne góry, niezwykle urokliwe Morze Czarne. Półwysep Krymski stanowił dla poety novum, Autor opisuje swoje wewnętrzne przeżycia, z podróży pomiędzy Odessą do Krymu. Poeta zamieszkiwał Odessę, gdyż to właśnie po przeprowadzeniu w stosunku do Niego procesu filomatów i filaretów, do tego miasta, położonego nad Morzem Czarnym został zesłany. Romantycy fascynowali się kulturą Wschodu, pasja ta również odnosiła się do Mickiewicza. Przebywając w Petersburgu, podejmował tematykę literatury oraz kultury krajów arabskich, parał się w jakiś sposób arabistyką. Odbyta podróż jest konsekwencją tych zainteresowań. Poeta jest zafascynowany tym, co widzi po drodze, fascynuje Go malowniczość obrazów krajobrazu, który dostrzega po drodze. Adam Mickiewicz z drugiej strony to tułacz, przez Jego słowa przebija miłość do Polski, do ojczyzny, jak też tęsknota. Mickiewicz wielokrotnie odwołuje się do Litwy, która oznacza Jego ojczyznę. Było to ważne miejsce, w którym w 1815 r. rozpoczął studia na Cesarskim Uniwersytecie Wileń

Sonety krymskie jest to wydany w 1826 r. cykl osiemnastu sonetów autorstwa Adama Mickiewicza, które są opisem jego dwumiesięcznej wyprawy na Krym. Poeta opisuje w nich piękno krymskiej przyrody i architektury. Wszystkie utwory z cyklu pokazują ogromną tęsknotę autora za ojczyzną.
Streszczenie wybranych sonetów:
Stepy akermańskie
Utwór ten stanowi wstęp do całego cyklu, wprowadza czytelnika w atmosferę panującą w nim. Podmiot liryczny porównuje stepy do oceanu, jego wóz zdaje się brodzić jak łódka wśród powodzi kwiatów i trawy. Zapada zmrok, wszystko zaczyna być coraz bardziej niewidoczne. Nie widać już nawet drogi. Podmiot liryczny próbuje wypatrzeć na niebie gwiazdy, jednak widzi tylko latarnię morską, którą nazywa „lampą Akermanu”. Słyszy dźwięki niemal niemożliwe do usłyszenia: szybujące w powietrzu żurawie, chodzenie motyla po trawie, węża pełzającego po ziemi. W ostatnich wersach Mickiewicz pokazuje tęsknotę za ojczyzną:
„W takiej ciszy – tak ucho natężam ciekawie,
Że słyszałbym głos z Litwy – Jedźmy, nikt nie woła”
Cisza morska
Autor przedstawia wodę jako spokojny, przyjazny żywioł. Porównuje ją do śpiącej, młodej kobiety. Morze jest bezpieczne, tak samo jest przedstawiony statek, na którym płynie podmiot liryczny. W trzeciej strofie pojawia się apostrofa skierowana do morza. Autor pisze, że wśród niegroźnych, morskich stworzeń kryje się meduza, która podczas burzy ukrywa się na dnie morza, a podczas ciszy morskiej wychodzi.  Autor ma tu na myśli śmierć, niebezpieczeństwo które nadchodzi na ogół po ciszy morskiej, po której zazwyczaj następuje sztorm. Ostatnie 3 wersy są podsumowaniem całego utworu. Mickiewicz pisze, że ma w pamięci mnóstwo wspomnień – jak możemy się domyślić związanych z jego ojczyzną. Kiedy udaje mu się w końcu osiągnąć spokój, wspomnienia powracają budząc w nim tęsknotę.
Żegluga
Utwór nawiązuje do poprzedniego sonetu. Dowiadujemy się o tym już w pierwszym wersie.
„Szum większy, gęściej morskie snują się straszydła”
Podmiot liryczny opisuje, jak morze ze spokojnego zmienia się w niebezpieczny żywioł. Czytając utwór czujemy niepokój, strach. Majtek zostaje porównany do pająka, który czyha w swojej sieci. W drugiej strofie widzimy opis walki z żywiołem. Zostaje on porównany do konia, który wyrywa się, wznosi głowę, leci wśród przestworzy. Dalej autor pisze o swoich pozytywnych emocjach, jakie mimo wszystko odczuwał. Był szczęśliwy z tego, że może znajdować się w tym miejscu.
Burza
Jest to ostatni z trzech tak zwanych sonetów morskich. W pierwszej strofie autor opisuje burzę morską i walkę jaką toczy załoga ze wzburzonym morzem. Razem z zachodzącym słońcem odchodzi resztka nadziei na przeżycie. Morze wzbudza w załodze lek, strach. Śmierć powoli wstępująca na pokład statku jest porównana do żołnierza podbijającego nowe ziemie. W trzeciej strofie widzimy opis ludzi umierających, żegnających swoich przyjaciół, modlących się po raz ostatni przed śmiercią. Jeden z podróżujących statkiem siedział samotny i zazdrościł pozostałym, którzy mają z kim się pożegnać, że mają jeszcze siłę się modlić. Czuł żal patrząc na nich.
Widok gór ze stepów Kozłowa
Utwór ten stanowią wypowiedzi Pielgrzyma i Mirzy – tatarskiego szlachcica. W pierwszych dwóch strofach pielgrzym wydaje się zaskoczony pięknem tamtejszych krajobrazów. Pyta, czy to sam Allah postawił tutaj te góry, które porównuje do morza lodu, czy jest to lodowy tron dla aniołów? Może podtrzymują je diwy? Widzimy tutaj nawiązanie do mitologii Persów, w której diwy były złośliwymi geniuszami wygnanymi przez aniołów i władających na ziemi. Podmiot liryczny opisuje wierzchołki gór, które w blasku zachodzącego słońca wyglądają, jak ogień, kojarzy mu się to z latarnią zawieszoną na środku nieba.
Mirza odpowiada, że był w miejscu, które tak barwnie opisuje pielgrzym. Widział źródło,

„Sonety krymskie” Adama Mickiewicza to cykl osiemnastu utworów wydanych w Moskwie w 1826 roku, w tomie zatytułowanym „Sonety”. Pomysł na napisanie „Sonetów krymskich” zrodził się w głowie Mickiewicza w trakcie podróży na Krym w 1825 roku. Poeta przebywał wówczas w Odessie, dokąd został zesłany w wyniku procesu Filomatów. Podobnie jak inni romantycy (Słowacki i Krasiński) już wcześniej wykazywał zainteresowanie tematyką Wschodu. Gdy przebywał w Petersburgu, studiował literaturę arabską i historię krajów arabskich. Wyprawę na Krym można uznać za konsekwencję fascynacji Mickiewicza Orientem. Poeta chciał na własne oczy zobaczyć miejsca, o których dotąd tylko czytał. Wyprawa na Krym, która według badaczy była źródłem powstania „Sonetów krymskich”, miała miejsce konkretnie jesienią 1825 roku. Poeta popłynął na Krym w towarzystwie Karoliny Sobańskiej, Jana Witta i Henryka Rzewuskiego. Prawdopodobnie Adam Mickiewicz w rzeczywistości osobiście odwiedził miejsca, które opisuje w „Sonetach”: Kozłów, Bajdary, Czufut-Kale, Ałusztę, Bakczysaraj, Symferopol, Sewastopol i Ajudah. Bajkowa, orientalna sceneria stała się dla Mickiewicza inspiracją, gdyż w „Sonetach” widać, że traktuje krymskie realia dosyć swobodnie. „Sonety krymskie” to swoisty zapis wrażeń i emocji, które wzbudziła w poecie podróż – nie są one realistycznym, wiernym opisem Krymu. Jednak, czytając sonety, mamy wrażenie,

Plan wydarzeń na podstawie utworu pt. „Stepy akermańskie” autorstwa Adama Mickiewicza:
1. Porównanie jazdy przez step do podróży przez ocean.
2. Motyw natury (kwiaty, burzany, łąka) i tematyki morskiej (łódka, fale, powódź, wyspy).
3. Wprowadzenie bohatera „Sonetów krymskich” – wędrowca, pielgrzyma, który przemierza wschodnie rejony.
4. Zapadnięcie zmroku.
5. Nawiązanie do nieba, na którym są gwiazdy (źródło świata).
Ukazanie stepu jako obszar bezkresny, bogaty w dźwięki oraz pełen ruchu.
6. Zauważenie z daleka Dniestru.
7. Usłyszenie lecących żurawi.
8. Motyw samotności i ciszy.
9. Nawiązanie do słyszanego trzepotu skrzydeł motyla.
10. Wspomnienie o ojczyźnie – Litwie, za którą tęskni podmiot liryczny.

Plan wydarzeń na podstawie utworu pt. „Żegluga” autorstwa Adama Mickiewicza:
1. Nawiązanie do pierwszego wiersza „Cisza morska” z tzw. trylogii morskiej.
2. Przedstawienie miejsca akcji – statek płynący po morzu.
3. Wbiegnięcie majtka na drabinę i wykrzyknięcie.
4. Porównanie wspi

Temat: Czy przyjaciele są istotni i potrzebni w życiu?

Człowiek jest zwierzęciem stadnym. Źle czujemy się będąc w odosobnieniu od innych osobników naszego gatunku. Odczuwamy dziwną pustkę. Nic dziwnego. Tak zostaliśmy skonstruowani i inaczej żyć nie umiemy. Zawsze staramy się znaleźć znajomych i przyjaciół, którzy będą z nami na dobre i na złe, tacy będący podporą w trudnych chwilach. Będących ramieniem do wypłakania się. Jednak czasem zastanawiamy się, jakby to było, gdybyśmy nie mieli przyjaciół i byli skazani na życie w samotności. Moim zdaniem z pewnością byłoby bardzo ciężko, o czym świadczy wiele utworów poruszających tę tematykę.

Pierwszym z nich jest cykl zatytułowany ,,Sonety krymskie’’. Konkretnie warto zwrócić uwagę na sonet ,,Burza’’. Akcja dzieje się podczas wichury rozpętanej na morzu. Statek lada chwila zatonie, a co za tym idzie, cała załoga, jak i pasażerowie zginą. Adam Mickiewicz w swoim utworze opisuje jak niektórzy gorliwie składają ręce do modlitwy i proszą pana Boga o łaskę, a inni żegnają się z najbliższymi. Tylko jedna osoba całkowicie odstaje od tego całego towarzystwa. Nie pasuje tam. Bohater nie żegna się z nikim, bo po prostu nie ma z kim. Nie ma bliskiej osoby, z którą mógłby dzielić ten swój los. Nikt go nie pocieszy, nie powie, że będzie dobrze. Postać jest też niewierząca, dlatego nie może nawet szukać oparcia w Boga, jak to robi część osób. To pokazuje jak ważne jest nawiązywanie relacji z drugim człowiekiem i zawieranie przyjaźni. Owszem, czasem trafimy na fałszywą osobę, jednak znajdziemy również bratnią duszę, która nas zrozumie i wysłucha, więc tak, przyjaciele są potrzebni w życiu.

Drugim utworem, który idealnie wpasowuje się w poruszaną tematykę są ,,Przypadki Robinsona Cruzoe’’. Bohater główny miał znajomych, jednak los tak chciał, że znalazł się na pokładzie statku, który zatonął. On na uszedł z życiem. Szczęście w nieszczęściu, że znalazł wyspę. Okazała się ona być bezludna. Robinson spędził tam wiele lat swojego �

„Sonety krymskie” to cykl poetycki składający się z osiemnastu utworów, powstałych pod wpływem wyprawy Adama Mickiewicza na leżący nieopodal Odessy Półwysep Krymski. Wyprawa miała miejsce latem i jesienią 1825 roku.1) Głównym bohaterem „Sonetów krymskich”, który spaja ze sobą cały cykl, jest człowiek-pielgrzym, wędrowiec tęskniący za krajem, który przyszło mu opuścić. Podmiot liryczny najlepiej poznajemy w utworach takich jak: „Stepy akermańskie”, „Burza”, „Widok gór ze stepów Kozłowa” oraz „Pielgrzym”.Nieraz ów wędrowiec wypowiada się w pierwszej osobie liczby pojedynczej, wyrażając tym samym przeżycia, myśli i uczucia samego poety. Innym razem zaś przygody Pielgrzyma opowiada narrator. Mickiewicz odszedł też od typowej formy sonetu, wprowadzając czasem dwa podmioty liryczne – Pielgrzyma i Mirzę (mieszkańca Krymu). Wówczas sonet nabiera cech dialogu i znamion dramatu z podziałem na role.Pielgrzym opisujący piękne krajobrazy i malowniczą przyrodę Krymu czuje potęgę i piękno tego, co go otacza. Tym samym wyróżnia się wielką wrażliwością i uczuciowością. Jest oszołomiony widokiem stepów. Ogrom przyrody jest wręcz przytłaczający, często wywołuje poczucie zagubienia. W utworze „Stepy akermańskie” podmiot liryczny porównuje step do oceanu. Gdy zapada zmrok, zacierają się kształty i punkty orientacyjne. Osoba mówiąca nie widzi prawie nic, szuka na niebie gwiazd, które mogłyby wskazać jej drogę, wytęża słuch. Słyszy nawet lecące żurawie i motyla kołyszącego się na trawie. Pielgrzym jest wygnańcem, patriotą. Nasłuchuje głosu z Litwy – dalekiej ojczyzny, za którą bardzo tęskni. Ten głos jednak nigdy do niego nie dotrze.W kolejnych sonetach – „Ci