Sposób na Alcybiadesa

Charakterystyka AlcybiadesaAlcybiades to główny i zarazem tytułowy bohater powieści pod tytułem „Sposób na Alcybiadesa”, której autorem jest Edmund Niziurski . Wydarzenia opisane w utworze rozgrywają się w jednym z warszawskich liceów, znajdującym się w dzielnicy o nazwie Żoliborz, gdzie bohater – Tymoteusz Misiak – jest nauczycielem historii. Swoje przezwisko zawdzięcza temu, że ciągle ostrzegał swoich uczniów przed losem Alcybiadesa, ateńskiego przywódcy, moralnie zepsutego, wygnanego z kraju. Uczniowie, na przekór, nazwali go imieniem postaci, której nie znosi. Nie miał żony ani dzieci, jest kawalerem.Jest już starszym człowiekiem. W czasie trwania akcji ma sześćdziesiąt dwa lata. Przyszedł na świat 18 sierpnia 1899 roku. Jego wzrost to 181 centymetrów – jest wysoki, ale nie widać tego, ponieważ lekko się garbi i ma zwisające ramiona. Przez to wydaje się dość niższy niż w rzeczywistości. Na nosie historyka widnieją okulary o grubych oprawkach. Alcybiades nie ma zbyt wiele włosów. Nie przywiązuje zbytnio wagi do wyglądu, ciągle chodzi w nieuprasowanych ubraniach.Jest spokojny oraz łagodny. Nigdy nie podnosi głosu na swoich uczniów. Dyrektor szkoły uważa, że jest on zbyt pobłażliwy dla swoich wychowanków. Sądzi on również, że profesor minął się ze swoim powołaniem – Alcybiades według powszechnej opinii powinien pracować naukowo w gabinecie, medytować, snuć refleksje filozoficznie, ewentualnie spędzić swój czas w zacisznym klasztorze w habicie mnicha. Niektórzy wyobrażali sobie go w zawodzie antykwariusza, czyli handlarza staroci. Jednak i do tego potrzebna jest energia i umiejętność chodzenia po ziemi, której to Alcybiades zupełnie nie posiadał. Dyr twierdził, że jest on „profesorem bez poczucia godności i energii, profesor wewnętrznie sflaczały nie powinien poświęcać się działalności wychowawczej”. Nie było też tajemnicą, że dyrektor warszawskiego liceum od

Co by było, gdyby w szkole nie trzeba było się uczyć? Gdyby celujące oceny wpadały same do dziennika bez żadnego wysiłku, tylko za sprawą sprytnego sposobu? Co jeśli nawet na tych najgorszych, znaczy najbardziej wymagających, pedagogów jest jakaś sprytna metoda aby nie robili klasówek i stawiali same szóstki?
Powieść Edmunda Niziurskiego zalicza się do nurtu literatury młodzieżowej i dzieje się w całości w środowisku szkolnym, a konkretnie w męskiej szkole imienia Lindego. Barwne postacie, ciekawa narracja, zabawne dialogi i fascynująca chyba wszystkich uczniów koncepcja, że istnieje magiczny sposób na to aby bez wysiłku mieć doskonałe oceny.
Nasi bohaterowie, zmagający się z codziennością szkolną, dowiadują się, że uczniowie starszych roczników mają rozpracowane absolutnie skuteczne metody na to, jak się obijać na lekcjach nawet najbardziej wymagających nauczycieli i uzyskiwać dobre oceny. Niestety przepisy te, tak zwane „spony” (spo-na czyli „sposób na”) nie są łatwe do zdobycia ani tanie i naszych poszukiwaczy łatwego sukcesu edukacyjnego stać jedynie na najtańszy z nich, czyli tytułowy sposób na Alcybiadesa – poczciwego i niegroźnego nauczyciela historii. Rzeczywiście otrzymują oni niezawodny sposób, w którym dzięki „Wielkiemu Asocjacyjnemu Bluffowi” oraz innym zabawnie nazywanym technikom takim jak „zapuszczanie węża morskiego” faktycznie zaczynają otrzymywać doskonałe oceny z historii. Punktem zwrotnym historii jest moment, w którym historyczni prymusi dostają za zadanie opr

„Sposób na Alcybiadesa” to powieść dla dzieci opowiadająca o przygodach uczniów i nauczycieli jednej ze szkół w Warszawie.
Historia rozpoczyna się w dniu, w którym główny bohater utworu – Marcin Ciamciara – przegląda po maturze zapiski z lat szkolnych i znajduje w nich informację o wydatkach na SPONĘ. Początki SPONY sięgają dnia, w którym nauczyciele zbierają się w celu przedyskutowania problemu fatalnych wyników w nauce uczniów klasy 8A. Efektem spotkania jest mocne postanowienie grona pedagogicznego, żeby walczyć z nieuctwem ze wszystkich sił. Na reakcję ze strony uczniów tej klasy nie trzeba było długo czekać. Niedługo potem w Obserwatorium (szkolny strych) dochodzi do spotkania czwórki przyjaciół: Ciamciary, Zasępy, Słabego i Pędzla. Chłopcy zastanawiają się, jak poradzić sobie w obecnej sytuacji i jaka metoda działania okaże się najbardziej skuteczna na „gogów”. Przyjaciele postanawiają szukać pomocy u kolegów ze starszych klas. Ci jednak uświadamiają im, że takiego sposobu nie ma. Mówią im też, że ich nieuctwo wpłynęło niekorzystanie także na pozostałych uczniów tej szkoły. Dodatkowo jeden ze starszych uczniów daje przyjaciołom miesiąc na uspokojenie wszystkich nauczycieli. Wystraszeni chłopcy szukają ponownie pomocy u starszych kolegów. Dlatego też wybierają się do Kickiego. Odsyła on ich do Juliusza Lepkiego, zwanego Szekspirem, który właśnie ma próbę przedstawienia pod tytułem „Przebudzenie Afryki”. Przyjaciele zostają tam mylnie uznani za aktorów. Podczas przedstawienia chłopcy porywają Szekspira i próbują wymusić na nim, żeby zdradził im sposób na przechytrzenie nauczycieli. To jednak nie przynosi pożądanych efektów, a dodatkowo przyjaciele zostają zmuszeni do grania w sztuce teatralnej. Chłopcy nie poddają się i ponownie idą do Kickiego. Tym razem chcą go przekupić jazdą na motorze Pędzla lub rakietą tenisową Ciamciary. Kicki daje się przekonać i zdradza im, że muszą udać się do Wątłusza Pierwszego, który był dawnym szkolnym bokserem. W międzyczasie wychodzi na jaw, że obiecywana rakieta nie należała wcale do Ciamciary. Wybucha z tego powodu wielka awantura, ale dzwonek na przerwę ratuje chłopców przed Kickim, który chce ich pobić. Nastę

Absolwent pewnej szkoły po maturze zrobił pewne porządki w swoich zapiskach. Gdy w zeszycie z hasłem KASA zobaczył tajemniczy skrót SPONAA, rozmarzył się i poprzypominał sobie szkolne czasy.

Wszystko zaczęło się w gabinecie dyrektora. Dawał on właśnie pouczenia paczce kolegów. Sama szkoła była bardzo stara i wspaniała. Z niej wywodzili się malarze, geografowie, podróżnicy, a także Ci, którzy polegali w bitwach i wojnach. Tak więc jej uczniowie dorastali w blasku chwały.
Klasa, o której jest ta opowieść, uczyła się źle. W połowie poprzedniego roku szkolnego odeszła wychowawczyni. Resztę roku tamci uczniowie zbijali bąki. Co dziwne, miażdżąca większość zdała do następnej klasy. Jednak niewiedza wyszła na wierzch na początku ósmej klasy. Pędzelkiewicz za pięć kolejnych liczb pierwszych podał: 1,2,3,4,5. Dziadzia, nauczyciel matematyki wściekł się i wyszedł z klasy. Dyrektor nie reagował, ale wkrótce wszyscy nauczyciele mieli dosyć, bo wiedza tej klasy była zerowa. Czwórka kolegów stanęła u dyrektora. Profesor Żwaczek od polskiego wytknął niewiedzę Pędzelkiewicza, Słabińskiego, Zasępy. Zdenerwowany Dyr uderzył ręką w rzeźbę Katona, która potłukła się. Prawie wszyscy gogowie chcieli wyrzucić rzeźbę, ale pan Misiak, profesor historii zwany Alcybiadesem uznał, że sklei Katona. Pozytywem w tej sytuacji było to, że chłopacy zostali wygonieni.

Dyrektor był załamany poziomem jego uczniów. Wezwał psychologa, ponieważ miał nadzieję, że poziom bierze się z powodu jakichś chorób. Wkrótce zaczęła się rewolucja. Do planu lekcji dyrektor dodał ileś lekcji, a wychowawcą klasy został pan Żwaczek.

Marcin Ciamciara całą lekcję chemii spędził nad rozmyślaniami. Niestety, w miesiąc nie dało się nadrobić kilkuletnich zaległości. Marcin został wezwany przez profesora Farfalę o udział w pewnych doświadczeniu. Niestety, zamiast wody wyszedł gaz piorunujący! Na szczęście sytuacja została szybko opanowana, ale do klasy wbiegł przerażony Dyr oraz Więckowska, woźna. Koledzy wybiegli do Wędzarni. Zasępa uznał, że muszą mieć jakiś sposób na profesorów, którzy przecież też byli ludźmi! Posiedzenie po długich dyskusjach się skończyło, zresztą zadzwonił dzwonek na lekcję.
Koledzy uznali, że muszą szukać Alibaby, który mógłby im zdradzić pięty achillesowe kilku gogów. Niestety on nie znał żadnych sposobów. Pozostawało iść do Kickiego. Ten jednak też nie miał sposobów, za to polecił Lepkiego z dziewiątej klasy, zwanego Szekspirem.
Następnego dnia paczka ruszyła do Szekspira. Właśnie odbywały się próby do sztuki teatralnej. Niestety Szekspir nie wiedział, z czym drużyna do niego zmierza, i uznał ich za statystów. Koledzy zostali wplątani w niezłą aferę, ale mimo tego mieli pomysł. Związali Lepkiego i zmusili do wyjawienia sposobów. Ten jednak nie miał najmniejszych zamiarów wyjawiania sekretów na gogów. Zasępa uznał, że skoro Szekspir nic nie mówi, to trzeba użyć tortur, jednak te również nie przynosiły pożądanego rezultatu. W końcu Szekspir sam się oswobodził. Pragnął zemsty, ale w tym momencie przybiegli Dyr, Więckowska oraz profesor Żwaczek. Nigdzie nie było ani Ciamciary, ani Pędzelkiewicza, Zasępy i Słabińskiego. Chłopacy ukryli się w Wędzarni. W końcu wyszli, ale Szekspir ich chciał uratować. Tłumaczył się faktem, że czwórka miała brać udział w sztuce „Przebudzenie Afryki”. Był to dobry argument; cała piątka była ucharakteryzowana na murzynów. Dyr nie miał siły na dyskusje, a Żwaczek zwolnił ich z lekcji polskiego, by ci mogli iść na próbę przedstawienia. Koledzy wpadli jak śliwka w kompot. Następnego dnia udali się do Kickiego, musieli jednak długo poczekać, ponieważ grał mecz tenisa stołowego. Gdy skończył, zaczęli dyskutować. Ciamciara miał pokazać Kickiemu rakietę tenisową leżącą w oknie jego domu. Były to kłamstwa, ale Zasępa w nie brnął. Na kolejnej przerwie wymknęli się. Ku zdumieniu Ciamciary, w oknie leżała nowa rakieta! Kicki powiedział, by koledzy udali się do Wątłusza Pierwszego. Był on kiedyś bokserem, ale teraz odkrył swoją artystyczną stronę. Nikt nie chciał wierzyć Kickiemu – miał dostać rakietę dopiero po potwierdzeniu informacji przez Wątłusza, który podobno miał sposoby. Zaczęła się kłótnia, która zbudziła pewnego starca. Okazało się, że był woźnym sądowym o nazwisku Duriasz. Okazało się również, że rakieta nie należała do paczki, ale do staruszka! Kicki został oszukany. Spotkał na korytarzu dyrektora, któremu opowiedział ową historię. Ale nigdzie nie można było znaleźć drużyny.
Koledzy zaczęli zbierać środki – sposób trzeba było wykupić. Niestety nie uzbierali zbyt wiele pieniędzy. Mimo to zwrócili się do Wątłusza. Najpierw pomogli mu w szukaniu rymów – ku zdumieniu Zasępy, Słabińskiego i Pędzelkiewicza, Ciamciara wykazał się w tym zadaniu. Wątłusz uznał, że Marcin powinien także zostać poetą. Chłopacy przeszli do konkretów. Niestety, za 5 sposobów Wątłusz żądał 300 złotych! Paczka miała zaledwie 47 złotych i 10 groszy. Wątłusz uznał, że za tyle może sprzedać sposób na Alcybiadesa, profesora historii, którego dyrektor nie lubił – cóż to jest za gog, który nie sieje strachu? Czwórka miała się namyśleć i dać odpowiedź. Po pewnym czasie padła decyzja: lepiej było mieć sposób na Alcybiadesa, niż na nikogo. Po poprawie ocen z historii mogliby się zastanowić nad innymi przedmiotami. Udali się ponownie do Wątłusza. Niestety cierpiał on na zaćmienia umysłowe i nie mógł sobie przypomnieć sposobu – jakże istotnego! Na szczęście mógł kogoś polecić. Tym kimś był… Szekspir. Paczka zapłaciła, a Wątłusz ruszył po artystę. Juliusz Lepki pojawił się. Mówił, że sposoby na Alcybiadesa nie zawsze były potrzebne. Okazało się, że sposobów było kilka. Koledzy wybrali „NUPUM”, czyli Nic Uczyć się, a Pozornie Umieć, wariant WAB, czyli Wielki Asocjacyjny Bluff. Kartoteki sposobów były nie do zapamiętania – Szekspir obiecał przynieść je na następny dzień. Następnego dnia poszli do Obserwatorium. Juliusz Lepki już tam czekał. Procedura sposobu była bardzo skomplikowana, ale w gruncie rzeczy polegała na bezwzględnej ciszy.
Zaczęła się lekcja z panią Lilkowską. Koledzy zaczęli nabierać niczego nieświadomą nauczycielkę o wujku Pędzelkiewicza, któremu do mleka wpadła żyletka, a ta żyletka znalazła się w kostce masła, a tą żyletkę połknął Słabiński, który źle się poczuł. Historia się ułożyła w jedną całość, ponieważ Słabego i Zasępy nie było. Po chwili wrócili, a pani Lilkowska się uspokoiła – Słabiński chyba nie połknął żyletki. Nauczycielka chciała rozpocząć lekcję, ale zadzwonił dzwonek – koledzy wpuścili ją na „dryf” – odpłynęła kompletnie. Strategia działała.
Następnego dnia rano rozpoczęły się działania dezorientacyjne Alcybiadesa. Nauczyciel wchodził do szkoły, aż koledzy wzięli jego torbę, tłumacząc, że jest ciężka, a Ciamciara i Pędzelkiewicz wzięli go za ręce! Na szczęście w tamtej chwili przeważyła powszechnie znana dobroć Alcybiadesa. Wtem zobaczyli Żwaczka. Alcybiades wyswobodził się i wciąż zszokowany poszedł ze swoim kolegą po fachu.
Tego dnia historia była dopiero po długiej przerwie, ale punktualny zwykle profesor Misiak nie zjawił się. Okazało się bowiem, że aktorzy jadą do Domu Młodzieży na jego dwudziestopięciolecie. Miała się odbyć akademia oraz… sztuka „Przebudzenie Afryki”. Czwórka ustawiła się na boisku szkolnym. Wzięli od profesora jego paczki, a nauczyciel i uczniowie poszli na przystanek tramwajowy. Jednak już w Domu Młodzieży doszło do wielkiego cyrku, w efekcie czego trupa aktorów na scenę weszła znacznie później niż planowano. Występ nawet się udał, a w drodze powrotnej nie było już żadnych incydentów. Gdy czwórka aktorów weszła do klasy, zastali prawdziwą rzeź. Ejdziatowicz, nauczyciel matematyki postawił 16 jedynek!
Następnego dnia chłopacy znowu podjęli próbę Wielkiego Bluffu. Zobaczyli na ulicy Alcybiadesa i zaczęli działania dezorientacyjne – zabrali gazetę i teczkę. W teczce znajdował się sklejony Katon. Weszli do szkoły. Alcybiades ruszył w kierunku gabinetu dyrektora. Pokazał sklejonego Katona, a dyrektor skrzyczał nauczyciela po tym, co w słuchawce telefonu usłyszał od wychowawczyni Domu Młodzieży. Okazało się, że Dyr nie chce oglądać podobizny Katona w swoim gabinecie,

Po maturze Ciamciara robił porządek w swych zeszytach, wśród których odnalazł ten zatytułowany „ Kasa”. Były w nim zapiski dotyczące paczki chłopców : Ciamci, Pędzla, Zasępy i Słabego. Znalazł tam zapisek „SPONA- 47 zł i 10 gr. „ i postanowił wrócić do czasów klasy VIII , kiedy wszystko się wydarzyło. Wspomniał grono nauczycieli – wszystkich nauczycieli z ich wadami i zaletami. Najważniejsze wydarzenie ze szkolnych lat było związane ze SPONĄ. Chłopcy szukali sposobów na nauczycieli aby swobodnie przechodzić z klasy do klasy.
Dyrektor chciał dowiedzieć się dlaczego uczniowie klasy VIIIA mają takie braki, więc poprosił psychologa o zbadanie uczniów. Czwórka przyjaciół z VIIIA postanowiła popytać starszych uczniów o sposoby na gogów. Alibaba daje im miesiąc czasu na uspokojenie nauczycieli.
Marcin długo myślał o tym jak poprawić sytuację klasy, nawet w czasie lekcji chemii, gdy poproszony przez nauczyciela do doświadczenia zamiast wody, otrzymał gaz piorunujący. Wybuch zepsuł aparat Kippa. Sytuacja klasy się pogorszyła, więc koledzy poszli do Kickiego, a ten odesłał ich do Juliusza Lepkiego z X klasy zwanego Szekspirem.
Aby porozmawiać z Szekspirem chłopcy udali się na próbę przedstawienia „Przebudzenie Afryki”, gdzie dostali rolę murzynów. Szekspir nie chciał z nimi rozmawiać, więc chłopcy go związali i przenieśli w pobliże wędzarni i przypadkowo położyli na mrowisko. Gdy dyrektor dowiedział się o tym to wezwał chłopców do swojego gabinetu, a Szekspir stanął w ich obronie.
Chłopcy chcieli przekupić kolegę motorem i rakietą która nawet nie należała do nich. Wiedzieli, że Sposób jest płatny. Mieli tylko 7 złotych, ale udało im się sprzedać dętkę z motoru Kickiego za 34 złote. Z kwotą 47 złotych i 10 groszy postanowili pójść do Wątłusza Pierwszego który po nokaucie skończył ze sportem. Powiedział im, że za taką kwotę mogą kupić jedynie Sposób Na Alcybiadesa.
Chłopcy zdecydowali że lepiej jest kupić Sposób, niż zostać z niczym. Z Szekspirem i Wątłuszem poszli do wędzarni a starsi koledzy pokazali im m.in. : Pe-SPONĘ , Em-SPONĘ, De-SPONĘ oraz wariant NUPUM.
Szekspir dotrzymał słowa i powiedział

1. Przeglądanie przez Marcina Ciamciarę zapisków szkolnych.
2. Znalezienie informacji o wydatku na SPONĘ (Sposób na Alcybiadesa).
3. Zebranie zorganizowane w celu przedyskutowania problemu nieuctwa klasy 8A. Efektem spotkania jest mocne postanowienie grona pedagogicznego żeby walczyć z tym z całych sił.
4. Spotkanie czwórki przyjaciół: Ciamciary, Zasępy, Słabego i Pędzla w Obserwatorium (szkolny strych) w celu omówienia sposobu na nauczycieli.
5. Szukanie pomocy u kolegów ze starszych klas.
6. Groźby Alibaby.
7. Spotkanie z Kickim.
8. Odesłanie chłopców przez Kickiego do Juliusza Lepkiego zwanego Szekspirem.
9. Próba przedstawienia pod tytułem „Przebudzenie Afryki”.
10. Porwanie Szekspira i próba wymuszenia na nim sposobu na „gogó

Na pierwszy rzut oka ,,Sposób na Alcybiadesa” to opowieść o klasycznej walce uczniów z nauczycielami o próbę bezstresowego przebrnięcia przez naukę w szkole.

Grupa chłopców z ósmej klasy z pewnej szkoły z Warszawy szuka sposobu, który pozwoli im bez wkuwania materiału uniknąć złych ocen podczas odpowiedzi, kartkówek i klasówek. Znajdujący się po drugiej stronie barykady ,,gogowie”, czyli pedagogowie, chcą za wszelką cenę zmusić młodzież do wysiłku i przyswojenia materiału. Między walczącymi stronami pojawia się sposób, czyli drobne cwaniactwo ze strony uczniów, który pozwoli im zrealizować niecny plan. Nauczyciel historii, na którego ma działać ta metoda, z biegiem stron dowiaduje się o podstępie swoich wychowanków. To doświadczony pedagog, przyjmuje więc wiadomość z wielkim spokojem, a nawet zadowoleniem. Alcybiades uznaje, że cwaniacki sposób uczniów to świetna droga do nauczenia ich historii i zainteresowania chłopców przeszłością. Tak jest faktycznie, bo przecież im więcej mamy do czynienia z jakimś przedmiotem czy zagadnieniem,

Marcin Ciamciara – pseudonim „Ciamcia”, główny bohater i zarazem narrator lektury pod tytułem „Sposób na Alcybiadesa”. Opowiada swoją historię z przeszłości, z dystansem czasu. Podczas trwania akcji książki jest uczniem klasy 8A i razem z kolegami należy do paczki rozrabiaków w klasie. Uważany był za jednego z najgorszych uczniów, pomysłodawcę wybryków. Nie chciało mu się uczyć, więc szukał sposobów, aby zdać do kolejnej klasy bez większego wysiłku. Mimo słabych not, nie był niemądry, wręcz przeciwnie, był zdolny, myślący i inteligentny. Po zakupie SPONY szybko „wciąga” się i uczestniczy w lekcjach historii. Wie, że polubił Alcybiadesa – nauczyciela historii. Jednak gdy wszystko idzie nie tak jak planowano, stara się wytłumaczyć nauczycielowi co się wydarzyło.
Zenon Zasępa – uczeń klasy 8a, jest nieformalnym dowódcą paczki chłopaków. Jest zdolny i inteligentny, ale i on nie ma zbytniej chęci do nauki, więc wyszedł z inicjatywą zdobycia SPONY. Jest bezwzględny i uparty, wytrwale dąży do celu i nie zraża się upadkami. Jednak po kupnie SPONY okazuje swoje niezadowolenie i utrzymuje, że kupili ją, by się mnie

Przygody Ciamciary, Zasępy, Słabego i Pędzla zaczynają się na początku roku szkolnego 1960/1961. Bohaterowie ,,Sposobu na Alcybiadesa” Edmunda Niziurskiego walczą z ,,gogiem” od historii i innymi nauczycielami przede wszystkim w szkole, a więc w liceum im. Samuela Lindego w Warszawie, w dzielnicy Żoliborz. Tu właśnie wypoczywają w ,,wędzarni”, pocą się ze stresu w gabinecie Dyra, no i naturalnie starają się uniknąć nauki podczas lekcji.

Poza tym akcja powieści Niziurskiego toczy się w domu Ciamciary, w stołecznym Domu Młodzieży oraz podczas zwiedzania Warszawy z wycieczką z Ełku (to wątki poboczne). Kiedy chłopcy oprowadzają gości po stolicy okazuje się, że mają potężną wiedzę na temat stołecznych zabytków, czym nudzą nawet swoich gości.