Kot w Butach - Problematyka

Autorem baśni pod tytułem „Imć Kot, czyli Kot w butach” jest francuski pisarz Charles Perrault, tworzący na przełomie XVI i XVII wieku. W roku 1697 ukazał się autorski zbiór baśni o nazwie „Bajki Babci Gąski”, w którym oprócz „Kota w butach”, między innymi znajdziemy także takie tytuły jak „Śpiąca Królewna”, „Czerwony Kapturek” oraz „Kopciuszek”. Ów autor uważany jest za prekursora gatunku.
Baśnie mają na celu uczyć i umoralniać. Zazwyczaj jest wyraźny podział na dobro i zło. W przypadku „Kota w Butach” jest nieco inaczej. Trudno doszukać się wyraźnego rozgraniczenia, ponieważ czyny tytułowego zwierzaka są często niemoralne, a sukces dla siebie i swego pana (Szarabana) uzyskał dzięki kłamstwu i nomen omen morderstwu. Dla przypomnienia, streszczę krótko fabułę. Najmłodszy z synów umierającego młynarza dostaje w spadku kota, który prędko ujawnia swe magiczne zdolności. Zwierz przyodziewa buty i mówi ludzkim głosem. Zapewnia chłopca, że pomoże mu uzyskać pieniądze i możliwość utrzymania się. Dodam, że robi to poniekąd, aby ratować też siebie, bowiem zawisła nad nim groźba skonsumowania przez jego właściciela. Stopniowo zdobywa przychylność i zaufanie monarchy, zanosząc mu dary (upolowane zwierzęta i ptactwo). Kot ma ułożony misterny plan, który zapewni jemu i jego właścicielowi dostatnie życie. Okłamuje króla i jego córkę, wmawiając im, że jego pan jest zamożnym markizem. Nakłania, a raczej zmusza do kłamstwa, również postronnych chłopów pracujących w polu. Podstępem, używając swego sprytu, pokonuje zamożnego i potężnego wilkołaka (który nieostrożnie zmienił się w mysz) i przejmuje jego ziemie oraz ogromny zamek. Zaślepiony majątkiem król prędko wydaje swą córkę za Szarabana i baśń kończy się dla wszystkich dobrze (oprócz wilkołaka, rzecz jasna). Pokrzywdzony przez los syn młynarza przez resztę życia opływa w dostatki, a Kot łapie myszy wyłącznie dla rozrywki. Król nigdy nie odkrył oszustw i kłamstw Kota, a królewna zdaje się naprawdę kochać swego nowego męża. Jednakże na końcu bajki widnieje morał o następującej treści, który nakazuje zastanowić się nad szczerością jej uczuć:

„Jeśli czasem na świecie taka rzecz się zdarza,
że serce córki króla zyska syn młynarza
i ta z nagła go darzy omdlałym spojrzeniem,
wierzcie mi, iż zazwyczaj ważą tu niemało
– budząc miłość i tkliwym sprzyjając zapałom
– młodość, zdobywcza postać i piękne odzienie.”

Wracając do tytułowego bohatera. Kot z butach postąpił niemoralnie, brnąc do obranego celu bez względu na wszystko. A przecież baśnie zawsze ukazują, że należy być dobrym, szlachetnym, będąc w opozycji do zła i okrucieństwa, które zawsze w bajkach przegrywa. Syn młynarza z kolei zdaje się być biernym pionkiem w grze zwierzaka, który pokornie wykonuje jego polecenia i zgadza się na liczne oszustwa. Końcowy morał baśni mówi o tym, aby nie zawsze zdawać się na ślepy los i nie bać się podejmować drastycznych środków, aby osiągnąć upragniony cel. Może się zdarzyć również, iż pomoc nadejdzie z zupełnie nieoczekiwanej strony. Autor pozwala czytelnikowi osobiście osądzić czyny Kota.