Faust - Opracowanie

W ostatnim czasie moją szczególną uwagę wzbudza literatura epoki romantyzmu, a w sposób szczególny twórczość Johanna Wolfganga Goethego. Uważam, że „Faust” jest wyjątkową i bardzo ciekawą tragedią o cechach preromantycznych. W mojej wypowiedzi postaram się przytoczyć najważniejsze informacje dotyczące tego utworu.Publikacja utworu i jego genezaNad tym dziełem autor pracował sześćdziesiąt lat. Pierwsza część została opublikowana w 1808 roku, natomiast druga część została ukończona w 1831 roku i ukazała się dopiero po śmierci autora. W utworze Goethe nawiązał do legendy o średniowiecznym alchemiku, doktorze Fauście. W wizerunkach bohaterów sportretował swoich przyjaciół z okresu studiów, natomiast kreacja Fausta jest odzwierciedleniem cech osobowości Goethego. Dzieło Goethego jest jednym z najważniejszych utworów światowej literatury i miało wpływ na rozwój europejskiej dramaturgii. „Faust” zainspirował wielu artystów z różnych dziedzin sztuki i nauki. Posiada wymiar filozoficzny i uniwersalny. Tragedia opiewa nieograniczone dążenia i pragnienia człowieka, które polegają na stopniowym odsłanianiu tajemnic wszechświata.Zagadnienia gatunkoweDzieło Goethego ma wiele cech tragedii, ale złamano w nim klasyczną zasadę trzech jedności (miejsca, czasu i akcji). Akcja utworu rozgrywa się w różnych miejscach, jest wielowątkowa, natomiast czas trwania obejmuje spory przedział czasu, a mianowicie około 3000 lat. Goethe świadomie nie przestrzega zasady decorum – elementy komiczne i tragiczne oraz groteskowe i patetyczne są ze sobą połączone, co widać w przedstawionych wydarzeniach i w stylu utworu. W utworze są obecne partie inspirowane muzyką Mozarta. Kompozycja dzieła jest fragmentaryczna i luźna. Wydarzenia nie tworzą ciągu przyczynowo-skutkowego. Następuje połączenie wątków fantastycznych oraz realistycznych. Jednym z głównych bohaterów jest diabeł, co stanowi nawiązanie do konwencji baśni i szeroko pojętej ludowości.Czas i miejsce akcji”Część I. Scena w pracowni” obejmuje wiele nocnych godzin, natomiast jej akcja toczy się w izbie gotyckiej, którą zajmuje pewien uczony. Pozostałe części rozgrywają się w Niemczech późnośredniowiecznych – w piwnicy Auerbach w Lipsku, więzieniu, kuchni pewnej czarownicy i pokoiku Małgorzaty.Główni bohaterowie1) Głównym bohaterem utworu jest Faust – starzec z długą brodą. To uczony, który zgłębia różne dziedziny wiedzy, a mianowicie sztukę, teologię, literaturę i nauki przyrodnicze. Cieszy się ogromnym autorytetem wśród swoich uczniów, którzy przybywają do niego z bardzo daleka. Księgi nie dostarczają mu wystarczających odpowiedzi na dręczące go wątpliwości. Faust pragnie przekroczyć niedostępne granice ludzkiego rozumu. Uczony jest bohaterem poszukującym i dynamicznym, który zgadza się na uszczęśliwienie przez Mefistofelesa. Diabeł będzie mógł zabrać duszę Fausta do piekła.2) Mefistofeles jest diabłem, który zaproponował Faustowi układ, na mocy którego bohater miał poznać uroki świata. Diabeł ukazuje się Faustowi jako pies, a innym razem jako żak. Odznacza się błyskotliwością, przebiegłością i posługuje się ciętymi ripostami i argumentami, które przekonują odbiorcę. Prowadzi głównego bohatera do grzechu i nie osiąga celu, którym jest zdobycie jego duszy.3) Małgorzata jest ukochaną Fausta – młodą, czternastoletnią dziewczyną. Została uwiedziona przez uczonego. Poddaje się urokowi pierwszej zmysłowej miłości i płaci za to wysoka cenę. Przyczynia się swoim zachowaniem do śmierci brata i matki. Sama zabija dziecko, które jest owocem związku z Faustem. Za swoje czyny zostaje wtrącona do więzienia i skazana na śmierć.Jaka jest problematyka i główne przesłanie utworu?Faust jest bohaterem poszukującym, zawiedzionym erudytą (uczonym). Pokazuje czytelnikowi zafałszowanie i iluzoryczne oblicza wiedzy. Nie objaśnia ona do końca tajemnic wszechświata. Okazuje się, że pokładanie w niej nadziei może doprowadzić człowieka do frustracji i nieszczęścia. Faust ma w sobie cechy, którymi odznaczał się też Prometeusz. W drugiej części utworu swoje posłannictwo uważa za działalność dla dobra ogółu. Dzieło Goethego podejmuje problematykę uniwersalną i podkreśla aktywizm oraz pracę na rzecz innych, która może dać całkowite spełnienie i poczucie życiowego sensu.