Kamizelka - Geneza utworu i gatunek

Nowela Bolesława Prusa pt. „Kamizelka” to opowieść o ludzkiej miłości, poświęceniu i empatii. Ten jednowątkowy utwór epicki jest uznawany za jeden z najbardziej przejmujących, z tworzonych w tym okresie, nowel Prusa. Opowiada o trudnej rzeczywistości, w jakiej przyszło żyć ludziom w XIX wieku. Główny bohater zachorował i, żeby nie martwić swojej żony, co dzień podciągał szelki kamizelki. Dzięki takiemu działaniu mógł wierzyć, że nie chudnie i choroba nie postępuje.
Powodem do napisania tego utworu była dla Prusa przede wszystkim dydaktyka, czyli chęć nauczenia społeczeństwa jak ważną rolę odrywają ci, którzy mają pieniądze i jak ważne jest, by się nimi dzielić z ubogimi. Historie ludzkie są bardzo zawiłe i nigdy nie jesteśmy pewni, czy za biedą i zbyt kusym ubraniem nie kryją się dramaty, jakich dałoby się uniknąć. Prus uczy nas, że nie wolno być obojętnym na cudzą krzywdę.
Autor pierwszy raz wydał swoją nowelę w 1882 roku w piśmie „Nowiny”, a potem – w 1885 roku ukazał się ona w zbiorze Bolesława Prusa pt. „Szkice i obrazy”. Cecha, która wyróżnia dzieło od innych nowel z okresu pozytywizmu jest to, że ma w sobie bardzo dużo retrospekcji, czyli wspomnień obecnego właściciela kamizelki na temat jego poprzedniego właściciela i jego żony. Pozytywizm zakładał, jako główną ideę „pracę u podstaw”, czyli z ludźmi, a nie ma bardziej wychowawczych utworów, niż te, które odwołują się do empatii i uczuć wyższych człowieka. Gatunek literacki cechuje się wyraźnie zarysowaną i sprawnie skrojoną akcją główną oraz wyrazistym punktem kulminacyjnym.
Di pisania tego utworu niewątpliwie natchnęła Prusa jego fascynacja Warszawą. Ten społecznik i filantrop interesował się życiem jej mieszkańców, szczególnie tych najbiedniejszych. Prus znany był z tego, że prowadził wiele akcji charytatywnych, dzięki czemu rozumiał takich ludzi i był w stanie wczuć się w ich sytuację. Widział, że często chorują, ale nie mają pieniędzy na leczenie, a później umierają w biedzie i nędzy, podobnie jak właściciel tytułowej kamizelki.
Ta nowela mną poruszyła i pokazała mi, że życie w tamtych czasach było trudne i ubogie. Trzeba ją przeczytać, by zobaczyć oraz docenić to, jak dużo teraz posiadamy (przedmiotów, rzeczy, pieniędzy, wrażeń) oraz jak ważna jest miłość w chorobie.