Ogniem i mieczem - Streszczenie

STRESZCZENIE
Książka „Ogniem i mieczem” autorstwa Henryka Sienkiewicza rozpoczyna się na Dzikich Polach.
Opisany jest rok 1648.
Pewnego razu Jan Skrzetuski, wracając z Krymu, przypadkowo ratuje życie kozackiego pułkownika napadniętego na stepie. Okazał się nim sam Bohdan Chmielnicki, który jest właśnie wodzem kozaków i przygotowuje ich do powstania przeciw Rzeczpospolitej.
(Jan Skrzetuski jest namiestnikiem księcia Jeremiego Wiśniowieckiego)
Chmielnicki początkowo przedstawia się jako Zenobi Abdank. Później jednak ukazania swoje prawdziwe nazwisko.
Następnie bohaterowie rozstają się, można by powiedzieć, że Skrzetuski puszcza wolno swojego dłużnika.
Niedługo potem namiestnik Jan dowiedział się, że za schwytanie Chmielnickiego została wyznaczona nagroda.
Później w karczmie bohater spotyka i poznaje dwóch ludzi – Zagłobę i Podbipiętę. Jak nie wkrótce okazuje, osoby te to przyszli przyjaciele Jana, z którymi będzie walczył u swego boku. Może też zawsze na nich liczyć i uzyskuje od nich pomoc nawet niejednokrotnie.

Skrzetuski w drodze do księcia, idąc przez Łubień, przypadkowo poznaje również Helenę Kurcewiczównę.
Bohater zakochuje się w dziewczynie, oczywiście ze wzajemnością. W końcu oświadcza się jej. Musiał jednak „walczyć o nią” i wymusić na jej rodzinie zgodę na ożenek.
Niestety nie wszystko nie może wygląd zbyt kolorowo. Występuje tutaj wątek miłosny: Skrzetuski musi walczyć z dawnym wrogiem Bohunem o Helenę. Kiedyś jej ręka była oddana właśnie jemu.

Dalej w książce „Ogniem i mieczem” ukazane jest, jak namiestnik oddaje ukochaną Helenę pod opiekę rodziny. Sam w tym czasie wyjeżdża do Siczy. Chce się tam zorientować, jakie zamiaru mają Kozacy.
Jednak podczas drogi dostaje się do niewoli.
Tutaj dawny dłużnik – Chmielnicki, odgrywa dużą rolę. Ten ratuje życie Skrzetuskiemu, gdyż mógł w ten sposób odwdzięczyć się swojemu wybawcy.
Bohdan jednak wciąż chce dalej pomagać Polakowi. Liczy też, że ten pójdzie z nim na układ i nie ujawni kozackich sekretów. Namiestnik Jan, dzielny mężczyzna jednakże nie przystaje na to.
Dalej jest w niewoli.
W tym czasie dochodzi również do klęsk Polaków odniesionych pod Żółtymi Wodami i Korsuniem.
Na szczęście w końcu Chmielnicki uwalnia naszego bohatera. Dał mu nawet do pomocy i ochrony niewielki, ale jednak tatarski oddział.

Po tych wydarzeniach Skrzetuski wyrusza w drogę powrotną do swojej ukochanej. Niestety tego, co zobaczył na miejscu nikt nie mógł się spodziewać.
Jan zastał tylko zgliszcza. Nie było Heleny.
A wszystko to stało się przez Bohuna. Dokonał on bowiem ogromnego spustoszenia, gdyż dowiedział się o zdradzie. Do zniszczeń przyczynili się w dużej mierze również okoliczni niezadowoleni z ucisku Kurcewiczów, chłopi.

Helenie jednak udało się uciec. Dotarła do baru, w którym miała czekać na swego Jana. Stało się to dzięki podstępowi Zagłoby, mającego się nią zająć.
Pomimo to w Helena nie była ani nie czuła się
do końca bezpieczna.
Darzący ogromną i szaleńczą miłością Bohun, odnalazł kobietę. Ta chciała przez całą tą sytuacje popełnić samobójstwo. Udało jej się na szczęście tylko dość poważnie zranić.
Bohun oddał wtedy Helenę w ciężkim stanie i powierzył opiekę nad nią czarownicy Hoprynie i jej sługom.
Sam natomiast pojechał na wojnę.

Dzieje się teraz bardzo dużo.
Po licznych klęskach wojska polskiego, Skrzetuski dociera do Lwowa, w którym książę Jeremi Wiśniowiecki przygotowuje się do obrony tego miasta.
W międzyczasie Bohun mści się na Zagłobie. Nie udaje mu się jednak go zabić, ponieważ zaatakował go oddział Wołodyjowskiego. Bohun więc zaczyna uciekać, lecz Wołodyjowski ciężko go rani.

W tym czasie mimo ogromnego zaangażowania w wojnę, Skrzetuski ciągle myśli o odnalezieniu porwanej Heleny.
Przerywa mu to jednak ciąg dalszych wydarzeń. A mianowicie: Bohdan Chmielnicki zostaje powołany na hetmana przez króla. Ogłasza przy tym fałszywy pokój, ale dalej knuje spiski przeciwko naszej ojczyźnie – Rzeczpospolitej i do tego zbroi się.

Później przyjaciołom Jana Skrzetuskiego udaje się uratować jego ukochaną. Niestety prześladują ich tatarskie oddziały. Wtedy z pomocą przychodzą im wojska polskie. Te szykują się do bardzo ciężkich działań, czyli do szturmu Chmielnickiego na twierdzę Zbaraż. Przebywają tam też wojska Wiśniowieckiego.

Wtedy właśnie dokonuje się wiele heroicznych czynów. Skrzetuski i jego towarzysze walczą z całych sił, lecz niestety nie wszystkim udało się przeżyć. Zginął między innymi Podbipięta. Jego męstwo zostało jednak uczczone. Miał bardzo honorowy pochówek.

W czasie oblężenia Zbaraża, namiestnik Jan Skrzetuski wyrusza do Toporowa, gdyż chce prosić tamtejszego króla o pomoc dla Jeremiego Wiśniowieckiego. W końcu pomoc ruszyła do twierdzy, a sam Skrzetuski został przy królu. Był on bowiem chory.

Na szczęście udało się odeprzeć oblężenie twierdzy Zbaraż i zawarto pokój. Jest to wielkim i wspaniałym zwycięstwem Polaków.
Wtedy Jan wraz z przyjaciółmi Wołodyjowskim, Rzędzianem i oczywiście Zagłobą uwalniają narzeczoną Helenę z Czarciego Jaru.

W końcu Jan Skrzetuski i Helena mogą się pobrać, co też następuje we Lwowie.