Konrad Wallenrod

„Konrad Wallenrod”Epoka: RomantyzmPełny tytuł: „Konrad Wallenrod. Powieść historyczna z dziejów litewskich i pruskich”Czas akcji: czasy rządów historycznego Konrada Wallenroda jako wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego (1391-1393), druga połowa XIV wieku (średniowiecze).Dzieje głównego bohatera oparte są na losach autentycznej XIV-wiecznej postaci, mistrza Konrada von Wallenrode.Miejsce akcji: Marienburg (z niem. „gród Marii”) – dzisiejszy Malbork (stolica zakonu, kaplica, wieża, warownia, sala biesiadna w krzyżackiej twierdzy, loch, strzelnica).Okoliczności powstania: „Konrad Wallenrod” powstawał w latach 1825-1828, w okresie, gdy Mickiewicz przebywał na zesłaniu w Rosji (wskutek działalności w tajnych związkach młodzieżowych Filomatów i Filaretów). Pracował tam jako urzędnik w kancelarii księcia Dymitra Galicyna, a więc służył znienawidzonemu zaborcy. Do powstania utworu przyczyniła się również klęska powstania dekabrystów i śmierć przyjaciół bliskich poecie. Utwór ukazał się drukiem w lutym 1828 roku w PetersburguHistoryzm maski (kostium historyczny) – zabieg literacki polegający na lokowaniu akcji i fabuły utworu w przeszłości, a pokazujący rzeczywistość i wydarzenia współczesne autorowi. Adam Mickiewicz przeniósł akcję utworu do średniowiecza, a zamiast konfliktu Polacy-Rosjanie ukazał konflikt Litwini-Krzyżacy. O sprawach mu współczesnych pisał „pod przykryciem” minionej przeszłości, co miało służyć zmyleniu rosyjskiej cenzury. Historyzm maski miał być wskazówką dla Polaków zmuszonych do służby zaborcy, by na co dzień byli posłuszni wobec caratu, ale by w sercach gotowali klęskę zaborcom.Powieść poetycka – gatunek synkretyczny (łączący elementy liryki, epiki i dramatu), ukształtowany w romantyzmie. Ma charakter fragmentaryczny i epizodyczny (zerwanie z łańcuchem przyczynowo-skutkowym), akcja jest achronologiczna (opisane wydarzenia nie następują kolejno po sobie, występują liczne retrospekcje, inwersje czasowe fabuły – czyli wracanie do wydarzeń, które miały miejsce wcześniej od już opisanych). Inne cechy tego gatunku to: specyficzna kreacja głównego bohatera, tajemniczość, orientalna sceneria, historyzm utworu, luźna kompozycja.Motto utworu: mottem „Konrada Wallenroda” Mickiewicz uczynił słowa z XVIII rozdziału traktatu „Książę” Niccolò Machiavellego: „Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia – trzeba być lisem i lwem”. Słowa te pokazują, że w zależności od zaistniałych okoliczności należy, oprócz taktyki otwartej walki charakteryzującej się odwagą, walecznością, siłą (lew), wykorzystywać także spryt, przebiegłość, podstęp i intrygę (lis). Potęgi zakonu krzyżackiego nie da się pokonać w otwartej, honorowej walce, trzeba więc posunąć się do spisku, kłamstwa i zdrady.Dedykacja: Mickiewicz dedykuje swe dzieło „Bonawenturze i Joannie Zaleskim na pamiątkę lata 1827”. Było to małżeństwo goszczące poetę w swoim odeskim domu. Pani domu, Joanna, mimo że była mężatką, prawdopodobnie zakochała się w młodym Mickiewiczu.Najważniejsi bohaterowie:1) Konrad Wallenrod (Walter Alf) – jest Litwinem; jako dziecko został porwany przez Niemców. Zaopiekował się nim mistrz krzyżacki Winrych von Kniprode. O ojczyźnie chłopcu opowiadał stary litewski wajdelota, Halban, który, wzięty w niewolę, służył jako tłumacz. Zapalił w chłopcu nienawiść do Niemców, radził mu, żeby został wśród wrogów i nauczył się sztuki wojennej. Podczas pewnej potyczki z Litwinami przedostali się oni na stronę ojczyzny i trafili na dwór litewskiego księcia, Kiejstuta. Konrad zakochuje się w jego córce, Aldonie, z którą bierze ślub.

Informacje wstępne
Adam Mickiewicz za działalność w towarzystwie Filomatów zostaje aresztowany i trafia do więzienia na Litwie. Więzienie opuszcza, ale zostaje zesłany w głąb Rosji. W Rosji przebywa od 1894 do 1899 roku. Tafia on do Petersburga, gdzie pełni funkcję urzędnicze. Podczas pobytu w Rosji, pisze Sonety Krymskie i Odeskie, oraz powieść poetycką pt. ,,Konrad Wallenrod”.
Chronologia i geneza
Utwór Konrad Wallenrod powstał w latach 1825-1827, a jego pierwsze wydanie ujrzało światło dzienne w roku 1825, jako pierwsza ilustrowana powieść Adama Mickiewicza. W utworze występuje wiele aluzji do życia prywatnego poety, a głównym bohaterem powieści – Konradem. Wydarzenie historyczne mające miejsce w 1825 roku – powstanie Dekabrystów, bez zwątpienia stało się bezpośrednią przyczyną napisania przez Mickiewicza tej powieści, i uświadomienia mu jak naprawdę potężna jest Rosja.
Czas i miejsce akcji
Akcja utworu rozgrywa się pod konie XIV w. na Litwie i na Malborskim zamku krzyżackim. Główny bohater utworu przeżywa kryzys wartościowy, pomiędzy wiernością rycerskim a postawi walenrodycznej. Konrad jest więc osobą muszącą ukrywać swoje uczucia i wewnętrzną tożsamość. W utworze został zastosowany kostium historyczny, a wydarzenia fikcyjne przeplatają się z historycznymi.
Mickiewicz opisał konflikt pomiędzy Litwą, a zakonem Krzyżackim. Tytułowy bohater jest postacią historyczną – był wielkim mistrzem zakonnym (wczytując się w biografię A. Mickiewicza możemy zauważyć, że poeta zainspirował się losami kilku bohaterów historycznych pisząc tę historię).
Historia w tym utworze nie jest tylko kostiumem. Mickiewicz w istocie chciał podkreślić, ukazać problem walki z potężniejszym wrogiem – w końcu w okresie pisania powieści nastąpiło już wyżej wspomniane powstanie dekadentów. Mickiewicz zaprzyjaźnił się z młodymi ludźmi, którzy zorganizowali powstanie przeciwko carowi, które zakończył się (niestety) klęską. Powstanie to powróci w III części ,,Dziadów”. Mottem tego utworu są słowa dotyczące walki: ,,Macie bowiem wiedzieć, że są dwa sposoby walczenia… trzeba być lisem i lwem”.
Mickiewicz w tym utworze ukazał klęskę zakonu Krzyżackiego, do której doprowadziło knucie, spiski i manipulacja. Utwór ten, może być sugestią dla ówczesnych Polaków, aby również spróbowali wyniszczyć od środka imperium Rosyjskie, które stopniowo odpierało im ojcowiznę.
Konrad Wallenrod – bohater złożony, pełen przeciwieństw // Krótka charakterystyka
Konrad jest młodym człowiekiem, ale prawdopodobnie bardzo bogatym w doświadczenia. Wskazują na to siwe włosy i pomarszczona twarz.
Konrad jest bohaterem wyalienowanym (odosobnionym), stroniącym od ludzi. Ma tylko jednego przyjaciela – osobę którą darzy zaufaniem.
Są momenty, kiedy staje się duszą towarzystwa (przeciwieństwo jednostki odosobnionej).
Konrad wydaje się człowiekiem dumn

Temat: Czy Konrad Wallenrod może być uznany za bohatera romantycznego?
Epoka romantyzmu podobnie jak każda inna miała charakterystyczne dla siebie cechy oraz inne ideały. Jej odmienność na tle innych można było zobaczyć w wielu aspektach. Najczęściej objawiało się to w malarstwie, rzeźbie lub też literaturze. W utworach pokazywano zupełnie inny punkt widzenia oraz inne wartości były stawiane na pierwszym miejscu. Często przy omawianiu lektur zadajemy sobie pytanie, czy dana postać ma cechy typowe dla danego okresu, a jeżeli tak to jakie. Rozważmy to w przypadku epoki romantyzmu i weźmy pod uwagę Konrada Wallenroda.
Moim zdaniem postać ta jest przykładem bohatera romantycznego. Ma on cechy typowe dla tego okresu w historii literatury.
Jako pierwszy argument pragnę podać fakt, iż postać ta jest wielkim patriotą. To główna cecha w epoce romantyzmu. Konrad stawiał na pierwszy miejscu dobro ojczyzny, a dopiero później własne. Widać to wyraźnie w opowieści wajdeloty. Opowiada on o jego młodości. Wtedy to, znany pod zupełnie innym imieniem i nazwiskiem, zakochał się w Aldonie i to z wzajemnością. Niedługo później para pobrała się. Niestety po jakimś czasie od ceremonii Walter postanowił zawalczyć o dobro swojej ojczyzny. Jako małe dziecko został porwany i wychowywał się w Zakonie Krzyżackim. Tam ludzie traktowali go jak swojego. Jedynie Halban – jego przyjaciel i przewodnik, podsycał w nim chęć zemsty na tym kraju za krzywdy wyrządzone. Dlatego też opuścił swoją małżonkę, z którą mógłby wieść spokojne życie. Wyruszył do nieprzyjaciela, aby podstępem go zniszczyć. Po pewnym czasie stał się wielkim mistrzem. Ta pozycja zmieniłaby poglądy niejednego, a to dlatego, iż Zakon był w tamtym okresie potęgą i każdy pragnął nim dowodzić. Konrad zaś postanowił wykorzystać to i zrealizować swój plan. Pozostał patriotą do samego końca. Pragnął ocalić ojczyznę i stawiał ją ponad wszystkim – ponad swoją ukochaną Aldoną oraz swoim dobrem. Nie patrzył na konsekwencje, jakie mogły go spotkać za odkrycie przez Z

1) Konrad Wallenrod – jest on tytułowym bohaterem utworu. Postać ta jest niezwykle interesująca, gdyż funkcjonuje pod dwoma imionami – Walter Alf oraz Konrad Wallenrod. Posiada też podwójną biografię. Będąc małym dzieckiem, został porwany przez Krzyżaków z ojczystej Litwy. Wychowywał się u wrogów, ale mimo to nie stracił poczucia tożsamości narodowej. Było to głównie zasługą pieśni śpiewanych przez starego Litwina o imieniu Halban. On również przebywał na dworze krzyżackiego wielkiego mistrza – Winrycha. To właśnie te pieśni wyzwalały w bohaterze ogromną tęsknotę za ojczyzną, ale przede wszystkim nienawiść do samego Zakonu. Będąc młodym mężczyzną, pewnego razu Konrad uciekł na Litwę, a dokładniej na dwór księcia Kiejstuta. Na miejscu poznał jego córkę o imieniu Aldona i od razu się w niej zakochał. Niedługo później para pobrała się. Chęć zemsty oraz świadomość ogromnej potęgi Krzyżaków spowodowały, iż Konrad zdecydował się opuścić swój kraj oraz swoją żonę. Pragnął za wszelką cenę zniszczyć nieprzyjaciela ojczyzny. Zdawał sobie sprawę, że to nie będzie łatwe zadanie, i że potrzebuje użyć podstępu, żeby plan mógł zakończyć się sukcesem. Aby nie wzbudzić podejrzeń, zmienił swoje imię i nazwisko. Tak przygotowany wstąpił w szeregi wroga. Po pewnym czasie na drodze głosowania został wybrany na Wielkiego Mistrza – osobę, która decydowała praktycznie o wszystkim i miała ostatnie słowo, gdy chodziło o podejmowanie ważnych działań. Dzięki temu tytułowi o wiele łatwiej było mu wcielić swój plan w życie, co stopniowo czynił. Objawiało się to na przykład przetrzymywaniem wojsk, aby nie wyruszały do ataku na Litwę. Kiedy już nie było innej możliwości i trzeba było wyruszyć, poprowadził wojska szlakiem naszpikowanym pułapkami. Konrad Wallenrod to postać dość skomplikowana. Wynika to z problemów natury etycznej. Posiada on też dylematy moralne. Jest wielkim patriotą. Dowodem na to jest porzucenie miłości swojego życia – Aldony – i wyruszenie do kraju wroga, aby zniszczyć go od środka. Jego samobójstwo na końcu utworu świadczy również o tragizmie tejże postaci.
2) Aldona – jest ona córką litewskiego księcia Kiejstuta oraz żoną Konrada Wallenroda. Za sprawą męża nawróciła się na wiarę chrześcijańską i jest osobą głęboko wierzącą. Po wyjeździe męża nie jest w stanie o nim zapomnieć, pomimo iż ten nalegał, aby rozpoczęła życie na nowo. Z tego względu, a także z ogromnej tęsknoty, poświęciła swoje życie służbie Bogu w klasztorze. Tam też przez męża została odprowadzona, jednak nie umiał

Utwór rozpoczyna się od Wstępu, w którym jest mowa o Litwie zagrożonej ekspansją Krzyżaków. Autor zawarł w nim informacje przybliżające historie kontaktów litewsko- krzyżackich.
Konkretny już tekst utworu zaczyna się opisem rzeki jako symbolicznej granicy między tymi światami. Zostały one przedstawione na zasadzie kontrastu. Wydarzenia już dotyczące tekstu rozpoczynają się w momencie wybierania wielkiego mistrza Zakonu Krzyżackiego. Ma miejsce narada, podczas której obradujący dyskutują nad postacią Konrada, który odznacza się odwagą, męstwem, a także zasługami na polu bitwy, aby to właśnie on nim został. Jedyną jego wadą jakiej obawiają się jest jego pijaństwo, które powoduje, że bohater staje się całkowicie inny. Ostatecznie zostaje wybrany na mistrza Zakonu tytułowy Konrad Wallenrod i wprowadza w zakonie rygorystycznie zasady. Postać poznajemy bliżej podczas wizyt i odbywanych tajemniczych rozmów co noc z Pustelnicą z wieży. Jedną z ważniejszych scen jest scena IV, w której odbywa się uczta na zamku Krzyżackim. W jej trakcie słychać pieśni, opowieści, a jedną z istotnych jest pieśń wajdeloty Halbana, w której to zostały opisane losy Konrada. Dowiadujemy się, że jako dziecko został zabrany do niewoli krzyżackiej i tam też wychowywany. Litwin utrzymał pamięć o kraju dzięki opowieścią starego litewskiego wajdeloty. Prawdziwe imię bohatera to Walter Alf. Przeszedł także na stronę Litwy, a tam ożenił się z córką króla Aldoną. Ze względu na zagrożenie ze strony Krzyżaków, opuścił żonę i wyruszył w obronie Litwy. Halban w swojej pieśni zapowiada, że

Wstęp

Zakon krzyżacki po licznych, wieloletnich podbojach, doszedł do Niemna. Rzeka ta stała się naturalną granicą pomiędzy Zakonem Krzyżackim, a Litwą. Po obu jej brzegach państwa ustawiły posterunki, które miały na celu pilnowanie kto, dlaczego i kiedy pokonuje ten teren. Miało to zabezpieczać przed niespodziewanym atakiem. Kiedy Krzyżacy najechali na ziemie pruskie, zniknęły dotąd istniejące więzy czegoś na wzór przyjaźni, które miały na celu powstrzymanie jakichkolwiek sporów pomiędzy Litwą, a Prusami. W niedługim czasie ma dojść do wojny pomiędzy tymi dwoma krajami.

Rozdział pierwszy

W mieście Malbork zbiera się ludność krzyżacka, aby na drodze wyborów ustalić nowego wielkiego mistrza, który będzie dowodził wojskiem i państwem. Wśród tłumu kandydatów znajduje się również nasz tytułowy bohater – Konrad Wallenrod. Jest on cudzoziemcem. To właśnie na niego zwróconych jest wiele par oczu należących do członków zakonu. Nikt nie wie, skąd ów mężczyzna pochodzi. Są jednak świadomi jego niesamowitej odwagi i nieprzeciętnej waleczności, czego dawał już liczne dowody. Nie było osoby, która pokonałaby go w turniejach i pojedynkach. Ważnymi jego cechami były również cechy typowe dla wzorca rycerskiego czyli skromność i ubóstwo. Jedyną wadą jaką można by było dostrzec w tej osobie było dążenie do samotności i często widoczny na jego twarzy smutek. Był on całkowicie niezrozumiały dla obserwatorów. Konrad Wallenrod miał tylko jednego, ale za to oddanego przyjaciela, a zarazem i powiernika. Był nim stary mnich o imieniu Halban.

Rozdział drugi

Po usłyszeniu dźwięku charakterystycznego dla dzwonu zakonnicy kierują swoje kroki do kaplicy. Tam odbywają się modlitwy, których celem jest poproszenie Ducha Świętego o udzielenie pomocy potrzebnej do dokonania właściwego i dobrego wyboru. Po jakimś czasie wszyscy zebrani rozchodzą się z zamiarem kontynuowania modłów na osobności. Chcieli też w ciszy i skupieniu rozważyć kwestię wyboru wielkiego mistrza. Arcykomtur woła do siebie Halbana oraz jednych z najbardziej doświadczonych braci w celu zasięgnąć porady. Grupka wychodzi poza tereny zamku, a dokładniej podąża w pobliże pobliskiego jeziorka. W tym miejscu spędzają ze sobą kilka kolejnych godzin. Na powrocie przechodzą nieopodal wieży. W budowli dziesięć lat temu zamknęła się pewna kobieta. Mieszka tam samotnie i nie ma dostępu do nikogo z zewnątrz, gdyż zamurowała wejście. Nikomu nie ujawnia swojej twarzy. W trakcie mijania wieży z jej wnętrza komtur słyszy głos należący do owej pustelnicy. Mężczyzna wraz z towarzyszami słowa jej odczytują jako przepowiednię dotyczącą dobrego wyboru wielkiego mistrza. Od razu postanawiają podzielić się tą wiadomością z innymi i w tym celu udają się do zamku powierzyć ten tytuł Wallenrodowi. Spośród grupki pozostaje jedynie pogrążony w zamyśleniu Halban, który to właśnie przed chwilą myśl o proroctwie rycerzom podsunął. Po chwili i on odchodzi po drodze śpiewając pieśń o pięknej i młodej Litwince, która to zakochała się w cudzoziemcu. Jest ona nawiązaniem do obecnej sytuacji.

Rozdział trzeci

Jak się nietrudno domyślić, Konrad został ogłoszony nowym wielkim mistrzem. Wbrew nadziejom społeczeństwa, nie poprowadził wojsk krzyżackich na wojnę z Litwą, która była atakowana z różnych stron i dodatkowo osłabiała ją wewnętrzna niezgoda panująca wśród tamtejszej ludności. Zamiast tego wprowadza w Zakonie ostre zasady, a jakiekolwiek próby ich złamania kończyć się miały surowymi karami. W tym czasie Litwini atakują miasta i wioski z terenów krzyżackich. Inni bracia są bardzo niezadowoleni z tego i postanawiają się naradzić. Chcą również zaprosić wielkiego mistrza, jednak nigdzie nie są w stanie go znaleźć. Na poszukiwania bohatera udaje się Halban. Przeszukał kaplicę, ale tam nie było jego przyjaciela. Po tym skierował się do wieży, obok której często można było go dostrzec. W tym samym czasie Konrad prowadzi konwersację z pustelnicą. Kobieta śpiewa pieśń przepełnioną cierpieniem i zawierającą skargę. Opowiada o pewnym młodzieńcu, który przybył do niej kilka lat temu (tą osobą był właśnie Wallenrod) i zdobył jej serce poprzez swoje opowieści o Bogu i kraju gdzie się go czci oraz o obyczajach typowych dla rycerzy pielęgnowanych w owym państwie. Od tamtej pory niewiasta nie jest w stanie wymazać z pamięci młodzieńca. Tęsknota za nim była wciąż obecna. Mężczyzna sam siebie oskarża o zaistniałą sytuację. Nawet chce usłyszeć od niej płynące przekleństwa dotyczące niego. Kochanka jednak prosi go o przebaczenie oraz opowiada jak to z powodu ogromnej tęsknoty podążyła za nim aż do Malborka. Nie chciała wstąpić do klasztoru, co uczyniłaby większość kobiet na jej miejscu, dlatego postanowiła zamknąć się z własnej woli w wieży, w której do tej pory mieszka i z niej nie wychodzi. Żyła nadzieją, iż jeszcze kiedyś będzie miała możliwość usłyszenia jego głosu. Przez duszę bohatera przenika ogromny żal spowodowany faktem, że poświęcił swój okres młodości, jak i sporą część życia na dokonanie zemsty na zakonie krzyżackim. W tej chwili jednak jest w niewidzialny sposób więziony przez to uczucie, co z kolei skutkuje opóźnieniem w podjęciu decyzji, która ma na celu osiągnięcie celu i być zwieńczeniem jego wysiłków. Wie, że jest już blisko spełnienia. Nadejście poranka przerywa ich rozmowę i mężczyzna odchodzi.

Rozdział czwarty

W ,,dzień patrona, uroczyste święto’’ Konrad Wallenrod organizuje wielką ucztę i zaprasza na nią wielu gości. Wśród nich znalazł się również książę Witold, który był przeciwnikiem Litwy i potajemnie popierał Zakon. Gospodarz daje znak pozwalający na rozpoczęcie biesiadowania, jednak sam nie jest szczególnie tym zainteresowany i nie bierze udziału w zabawie. Później, kiedy już gwar rozmów nieco ucichł, wezwał on wędrownych śpiewaków w celu rozweselenia zabranego na uczcie towarzystwa. Jeden z nich jest pochodzenia włoskiego. Chwali on męstwo, a zarazem pobożność Konrada. Drugi zaś pochodzi znad ,,brzegów Garony’’ z Prowansji. Śpiewa on pieśń o tematyce miłosnej. Mistrz nie jest szczególnie zadowolony z ich pokazów. Następnie po tamtej dwójce występuje stary Wajdelota pochodzenia litewskiego. Opowiada on o swojej ojczyźnie. Wspomina zdrajców, co głęboko dotyka Witolda. Starzec prosi mistrza o pozwolenie na posłuchanie. Konrad wyraża swe przyzwolenie po chwili zastanowienia. Najpierw wędrowiec nawiązuje do sytuacji litewskiego narodu. Mówi o tym, że posiadanie za sąsiadów rycerzy z czarnymi krzyżami nie wróży niczego dobrego i jest pewną zarazą, która w każdej chwili może się rozprzestrzenić, a tym samym wyrządzić spore szkody. Potem następuje ,,Powieść Wajdeloty’’. Pewnego dnia naród litewski powracał ze zbrojnej wyprawy. Ze sobą do Kowna przywiedli jeńców pochodzenia niemieckiego. Wśród tej licznej grupy więźniów znalazło się dwóch rycerzy, którzy sami z siebie ,,między Litwinów uciekli’’. Zaprowadzono ich wtedy przed oblicze księcia Kiejstuta. Młodszy z tej dwójki opowiedział władcy historię o swoim życiu. Dowiadujemy się, iż młodzieniec ma litewskie korzenie, jednak los tak chciał, iż w okresie dzieciństwa został porwany przez ludność niemiecką. Od nich właśnie otrzymał imię Walter Alf. Trafił na wychowanie do Winrycha – mistrza krzyżackiego. Chłopiec nie przepadał jednak za bogatym życiem jakie toczyło się w pałacu i dlatego często wymykał się do starego wajdeloty pochodzenia litewskiego, który to litując się nad dzieckiem, opowiadał mu o jego i swojej ojczyźnie. Dzięki tym działaniom rozpalał on w młodym człowieku uczucia patriotyczne jak i jednocześnie nienawiść

„Konrad Wallenrod” to utwór napisany przez Adama Mickiewicza. Powstał w okresie życia autora, w którym przebywał on w Rosji. Mickiewicz, nawet za granicami ojczyzny, działał na jej rzecz. Lektura ma wydźwięk patriotyczny, choć jest on ukryty – ma to związek z próbami uniknięcia cenzury w carskiej Rosji.
„Konrad Wallenrod” opowiada o walce Wielkiego Zakonu Krzyżackiego z Litwą. Akcja utworu rozgrywa się pod koniec czternastego wieku, co możemy wywnioskować z faktycznych wydarzeń, o których wspomina autor. Akcja dzieje się w głównie w Malborku i okolicach, a częściowo także na Litwie.
Lektura należy do okresu romantyzmu i jest powieścią poetycką, czyli gatunkiem synkretycznym. Utwór charakteryzuje się zaburzoną chronologią. Występuje bohater romantyczny, tytułowy Konrad Wallenrod, który jest bezpardonowym patriotą, gotowym poświęcić wszystko dla ojczyzny.
Dzieło opowiada historię Waltera Alfa, Litwina, który jako dziecko został porwany z ojczyzny. Wychowywał się w Zakonie, w duchu zasad kodeksu rycerskiego, jednak dzięki swojemu rodakowi, wajdelocie, nie zapomniał oj

„Konrad Wallenrod” jest dziełem wieszcza narodowego, Adama Mickiewicza i powieścią poetycką. Akcja utworu toczy się w czasach istnienia Zakonu Krzyżackiego, jednak akcja nawiązuje do sytuacji Litwy i Polski współczesnych autorowi i znajdujących się pod zaborami. Mickiewicz, pisząc powieść, przebywał w Rosji. Chcąc ukryć swoje intencje, specjalnie przeniósł czas akcji utworu do średniowiecza. Nie powstrzymało to jednak władz carskich przed wysnuciem teorii o wrogich zamiarach autora, przez co musiał on uciekać.
Utwór opowiada historię Konrada Wallenroda, młodego Litwina wychowanego w Państwie Krzyżackim. Chłopak, za młodu porwany z rodzinnego miasta, został przygarnięty przez rycerza. W jego dworze spotkał swojego rodaka, wajdelotę, który zadbał, by Konrad Wallenrod – dawniej Walter Alf – nie zapomniał swojej ojczyzny. Tak też, chłopak wychowywany przez wroga, nigdy nie wyrzekł się ojczyzny i zbiegł do niej przy najbliższej okazji.
Konrad Wallenrod jest bohaterem targanym ciągłymi wątpliwościami i rozterkami. Mimo możliwości szczęśliwego życia w ojczyźnie, z żoną u boku, decyduje się na powrót między wrogów. Nie jest to jednak szlachetny powrót w walce na otwartym polu. Mężczyzna wraca pod nazwiskiem zabitego rycerza, decydując się na krok sprzeczny z kodeksem rycerskim i jego własnymi zasadami.
Ciągłe życie w strachu, walka z wyrzutami sumienia i problemy z alkoholem sprawiają, że Walter Alf doświadcza wielu problemów i wątpliwości. Nie oznacza to jednak, że porzuca ojczyznę. Patriotyzm bohatera jest ogromny i szokujący. Niesamowitym jest, ile Konrad decyduje się poświęcić, w imię walki za Litwę. Odrzuca moralność, żonę, z którą mógł wieść szczęśliwe życie i zasady kodeksu rycerskiego, w których wierze się wychowywał.
Postać Konrada Wallenroda jest niesamowicie fascynująca. Adam Mickiewicz w utworze przekazuje naprawdę wartościowe treści. Patriotyzm głównego bohatera, jego odwaga i zdolność do poświęceń sprawiają, że staje się on wzorem do naśladowania i czerpania inspiracji. W czasie zaborów dla Polaków było niesamowicie ważnym, żeby utrzymywać wysokie morale, nie bać się przeciwstawiania zaborcom i mieć nadzieję na odbudowanie ojczyzny. Aczkolwiek motywy zawarte w utworze są uniwersalne i można je odnieść do wszystkich epok. Myślę, że nawet dziś możemy uważać Konrada Wallenroda za wzór postawy patriotycznej.
Utwór jest romantyczną powieścią poetycką, dlatego jego lektura może sprawiać trochę trudności. Na pewno należy przygotować się na zaburzoną chronologię, która zdecydowanie zaburza klarowne odcyfr

Głównym problemem przedstawionym w utworze pt. „Konrad Wallenrod” jest działanie w imię zasady „cel uświęca środki”. Motto tekstu Mickiewicza jest zaczerpnięte z „Księcia” Machiavellego. Dzieło (typowo dla okresu polskiego romantyzmu) podejmuje problematykę narodowowyzwoleńczą. Ukazuje zdradę i podstęp jako jedną z metod walki z wrogiem. Problematyka jest ponadczasowa, ponieważ dopuszczanie się nieetycznych działań w słusznej sprawie jest aktualne do dziś, choć budzi kontrowersje.Głównymi postaciami w dziele są: Walter Alf (późniejszy Konrad Wallenrod, bohater tragiczny), Halban (litewski wajdelota, śpiewak, poeta ludowy) i Pustelnica z wieży (Aldona, córka Kiejstuta, żona Waltera Alfa). Tytułowy bohater posługuje się podstępem i zdradą w celu obrony ojczyzny. Autor próbuje nam uświadomić, jakie konsekwencje niosą ze sobą nieetyczne zachowania. Mickiewicz w dziele kreuje postać szlachetnego zbrodniarza, który z wyższych, patriotycznych pobudek dopuszcza się niemoralnych postaw. Konrad zdradził zakon krzyżacki i doprowadził do jego upadku, by ocalić swoją ojczyznę, czyli Litwę. Wobec przewagi Krzyżaków jego czyn był koniecznością i jedynym ratunkiem dla narodu. Dzieło Adama Mickiewicza nie pochwala zachowania bohatera i ukazuje moralne koszty spiskowania. Konrad przez to niszczy swoją miłość, popada w alkoholizm i popełnia samobójstwo. Umiera śmiercią haniebną jako zdemaskowany spiskowiec, a nie jako odważny, heroiczny rycerz na polu walki. Pisarz dokonuje transformacji postaci. Konrad z romantycznego

Podstawowe informacje o utworze”Konrad Wallenrod” to powieść poetycka autorstwa Adama Mickiewicza. Dzieło powstało w latach 1825-1827, w czasie gdy wieszcz narodowy przebywał na zesłaniu w głębi Rosji. Utwór przedstawia obraz wojny zakonu krzyżackiego z Litwą. Główny bohater został wychowany przez Krzyżaków. Cechuje go ogromna miłość do ojczyzny. Jest w stanie poświęcić swoje życie i szczęście osobiste dla dobra narodu.
Plan wydarzeń1. Omówienie sytuacji na Litwie i najazd krzyżacki na ten kraj.

2. Spalenie miasta przez Krzyżaków, uprowadzenie małego chłopca oraz zabicie jego rodziców.

3. Chrzest Waltera Alfa i wychowanie go w zakonie Winrycha.

4. Przyjaźń Waltera z litewskim śpiewakiem, Halbanem.

5. Opowieści Halbana o ojczyźnie i nauka ojczystego języka.

6. Ucieczka młodzieńca wraz z Halbanem na Litwę.

7. Trafienie na dwór księcia Kiejstuta i walki po stronie przeciwnej zakonowi.

8. Narodziny miłosnego uczucia i ślub córki księcia, Aldony, z Walterem.

9. Najazd krzyżacki na Litwę.

10. Decyzja Aldony o wstąpieniu do klasztoru.

11. Zamurowanie ukochanej Waltera na jej prośbę w wieży w Marien

Przedmowa Naród litewski jest nieliczny i zamieszkuje tereny mało urodzajne. Początkowo państwa europejskie nie interesowały się Litwą, ale od XIII wieku zaczęły najeżać ten niewielki kraj. Najczęściej atakował go zakon krzyżacki. Litwa przeżywała okres świetności za czasów Olgierda i Witolda. Wtedy też państwo litewskie podporządkowało sobie rozległe tereny. Litwa atakowała zachodnie kraje, które stały na wyższym poziomie cywilizacyjnym i wyznawały chrześcijaństwo.Wstęp Najazdy krzyżackie trwają już 100 lat. Litwa przeżywa ciężkie chwile. Konflikt rozdzielił państwo zakonne i naród litewski. Oba państwa dzieli także naturalna granica – rzeka Niemen, która jest stała i spokojna w porównaniu do kłótni zwaśnionych grup. Po obu stronach rzeki stoją wartownicy, pilnujący, by nikt nie przeprawiał się na drugą stronę. Litwini ubrani są w skórę z łukiem przy boku, a Krzyżacy noszą pełne uzbrojenie, jeżdżą konno i korzystają z broni palnej.
I. Obiór Do stolicy zakonu krzyżackiego, Marienburga, przyjeżdżają liczni goście. Zbierają się oni, aby powołać nowego mistrza zakonu krzyżackiego. Zakonnicy są przychylni kandydaturze Konrada Wallenroda. Jest to cudzoziemiec, który zyskał niezwykłą sławę za granicą. Walczył z Arabami i z Turkami, zwyciężał w turniejach rycerskich, ukazując swoje bohaterstwo. Oprócz tego jest bardzo skromny, gardzi bogactwami i wysokimi stanowiskami. Zakonnik w pełni poświęca się życiu zakonnemu, dbając o wyjątkowe cnoty chrześcijańskie. Mężczyzna jest młody, choć ma już kilka siwych włosów. Jego twarz jest przygaszona, co może wskazywać na doznany niegdyś ból. Oprócz tego stroni od zabaw i kobiet. Czasami weźmie udział w rozmowach, żartach, ale gdy usłyszy słowa: „ojczyzna”, „powinność”, „ukochana” pochmurnieje i obojętnieje na wszystko wokoło. Mężczyzna ma także znaczącą wadę: w samotności nadużywa alkoholu. Wtedy śpiewa smutne piosenki, gra na instrumencie, a jeżeli ktoś go na tym przyłapie, wpada w gniew i wypowiada bezbożne wyrazy. Wallenrod ma jednego przyjaciela, którym jest stary zakonnik – Halban. On jako jedyny potrafi przenikliwym spojrzeniem przywołać go do porządku.
II. Słychać głośne uderzenia dzwonu. Zakonnicy udają się na modlitwę do Ducha Świętego, prosząc o pomoc w wybraniu dobrego mistrza zakonu.
HymnZebrani proszą Ducha Świętego o wskazanie najlepszego kandydata na wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego i pytają, kto jest najodpowiedniejszym kandydatem na to stanowisko.

Mnisi zastanawiają się, kto powinien zostać wielkim mistrzem. Podczas dyskusji spacerują. Z wieży obok słyszą głos pustelnicy zwracającej się do Konrada. Kobieta została zamurowana 10 lat wcześniej – nie wiadomo, z jakiej przyczyny. Nikt nigdy jej nie widział. Ludność dostarcza jej jedzenie przez małe okienko. Czasami zdarza się, że widać w nim jakiś ślad, być może dłoń. Kobieta jest istną zagadką, niewiele o niej wiadomo, ale słychać jej nocny śpiew. Przepowiada, że Konrad ma zostać mistrzem zakonu, aby zabijać Krzyżaków. Obawia się jednak, że zostanie wcześniej wykryty. Halban sugeruje, że to wróżba i że Duch Święty wskazał im Konrada na najlepszego kandydata do przewodzenia zakonem. Rycerze zgadzają się z nim i podchwytują jego myśl. Odchodzą, a Halban zostaje sam i zaczyna śpiewać pieśń. Mówi ona o rzece Willi, która chcę połączyć się z rzeką Niemen, ale ostatecznie obie giną w morzu. Porównuje to do czerpiącej wodę ze źródła Litwinki, która zakochała się w mężczyźnie z obcych stron, mimo że wielu adoratorów ze swojego państwa. Ostatecznie niewiasta zamknęła się w wieży i zmarła.
III. Konrad zostaje wybrany na wielkiego mistrza krzyżackiego. Przejmuje oznaki władzy – miecz oraz krzyż. Czuje jednocześnie dumę, zatroskanie, szczęście, ale także gniew. Zakonnicy mają ogromną nadzieję, że jego zapał ukaże się w wypowiedzeniu wojny Litwie. Jak się później okazało, po roku rządów Konrad nie rozpoczął walki. Litwa umacniała swoje siły, stawała się coraz groźniejszym przeciwnikiem dla zakonu, a tymczasem Konrad narzucał surowe zakazy i nakazy dla zakonników. Na przykład skrupulatnie wymierzał kary za wszelkie przewinienia, narzucał częste posty, kazał wyrzec się bogactwa i wygody. Na Litwie władzę przejął Jagiełło, który pozbawił władzy Witolda. Nieusatysfakcjonowany mężczyzna szukał pomocy u Krzyżaków. W związku z tym zwołano radę, na której nie pojawił się Konrad. Ludzie przypuszczali, że znajduje się teraz pod wieżą i rozmawia z pustelnicą, co nie było już dla nikogo tajemnicą.
Pieśń z wieży Pustelnica opowiada o swoim życiu na Litwie. Miała dwie siostry, a mimo to właśnie do niej zalecali się mężczyźni. Poznała młodzieńca z innego kraju, wyznawcę chrześcijaństwa, którego obdarzyła odwzajemnionym uczuciem. Mimo utraty dawnego życia jest szczęśliwa, ponieważ została z nią nadzieja.

Konrad nie wie, czym jest nadzieja, nie zna tego uczucia. Nie wierzy w lepszą przyszłość; uznaje, że trafi do piekła na wieczne potępienie. Pamięta opowiedzianą przez pustelnicę historię. Ona zaś przeprasza go za tę smutną opowieść. Mówi, że nie zmieniłaby przeszłości, wspomina ich pierwsze spotkanie i uważa, że jej serce przepełnia miłość do niego i do Boga. Wallenrod zapewnia, że za kilka dni dokona zemsty na wrogach. Mężczyzna zastanawia się, czy nie byłoby lepiej dla nich, gdyby kobieta zamknęła się w klasztorze bardziej oddalonym od niego. Pustelnica wyjawia, że nie mogłaby tam żyć. Pamiętała o tym, że jej ukochany miał wrócić do Marienburga, by zemścić się na nieprzyjaciołach, więc postanowiła zostać tutaj z nadzieją na kolejne spotkanie z ukochanym. Konrad uważa, że wojna z Krzyżakami jest nieunikniona. Zamierza jednak odwlekać spotkanie wojsk najdłużej, jak się da.
IV. Uczta Jest dzień patrona zakonów rycerskich (Świętego Jerzego), kiedy to do zakonu przyjeżdżają liczni ludzie zaproszeni na uroczystą ucztę zorganizowaną przez Konrada. Przy stole główne miejsce zajmuje wielki mistrz, a obok niego zasiada Witold. Wallenrod prosi pieśniarzy o utwór. Jest znudzony występami, które ukazują jego niezwykłe czyny bądź historie miłosne. Mężczyzna oczekuje pieśni czułej, dzikiej, mrocznej, lecz gniewnej. Do zaprezentowania zgłasza się starzec z siwą brodą i lutnią. Wyjawia, że kiedyś śpiewał dla Litwinów, ale zginęli oni w obronie kraju, ukrywają się lub żyją wśród Krzyżaków, jak Witold. Uważa, że zdrajcy ojczyzny t

Konrad Wallenrod – jest to bohater tytułowy książki. Miał również drugą nazwę, która brzmiała: Walter Alf. Jako małe dziecko został porwany. Pomimo faktu, iż swoje dzieciństwo spędził wychowując się w zakonie krzyżackim, to nie stracił poczucia tożsamości narodowej (było to możliwe za sprawą wajdeloty o imieniu Halban. Opiekun jego rozbudził te uczucia na tyle mocno, że ten wyrzekł się szczęścia oraz ukochanej Aldony po to, aby za pomocą podstępu doprowadzić Zakon do przegranej i wycofania się z terenów litewskich. W Konradzie można dostrzec wiele cech typowych dla bohatera bajronicznego – typ charakterystyczny zwłaszcza w epoce romantyzmu. Buntuje się przeciwko układom politycznym, ma niesamowicie silną osobowość oraz jego pragnieniem jest za wszelką cenę zniszczyć wrogich mu krzyżaków. Cechuje go ogromna uczciwość, gdyż jest świadomy zdrady, której się dopuszcza walcząc o odzyskanie niepodległości dla ojczyzny. Nie zmienia jednak swojego postanowienia. Jest ono po prostu zbyt silne. Do tych cech warto jeszcze dołożyć te pochodzące od bohatera wallenrodycznego. Ma to związek z polskimi korzeniami bohatera. Jego wszelkie działania determinowane są patriotyzmem, wartościami wyznawanymi i tymi wybranymi czyli ojczyzną i posiadaniem własnej, szczęśliwej rodziny. Warto również tu wspomnieć o cechach prometejskich, czyli zdolność do poświęcenia bardzo wielu rzeczy w celu dobra własnego narodu. Można tutaj również zauważyć tragizm tej postaci, gdyż nie ważne jaki wybór, jaką decyzję podejmie, to i tak na końcu spotka go klęska. Jest wewnętrznie rozdarty, ponieważ pragnie wolności dla swojej ojczyzny, jak

Utwór pt. „Konrad Wallenrod” autorstwa Adama Mickiewicza powstał w latach 1825-1827. W naszym kraju był to trudny okres ciągłych spisków poprzedzających wybuch powstania listopadowego. Pisarz przebywał wówczas na zsyłce w głębi Rosji i poznał tam kilku dekabrystów uczestniczących w spisku przeciwko carowi. Dzieło podejmuje się tematu typowego dla polskiego romantyzmu – problematyki narodowowyzwoleńczej. „Konrad Wallenrod” ukazuje zdradę i podstęp jako metodę walki z wrogiem. Problematyka nieetycznych zachowań w słusznej sprawie jest ponadczasowa i nieustannie aktualna, choć budzi kontrowersje.
Akcja mickiewiczowskiej powieści toczy się w latach dziewięćdziesiątych XIV wieku. Na czas opisywanych wydarzeń wskazują słowa: „Sto lat minęło, jak Zakon krzyżowy we krwi pogaństwa północnego brodził”. Miejsce głównej akcji w utworze to zamek krzyżacki w Malborku. Wskazują na to chociażby fragment: „Z Maryjenburskiej wieży zadzwoniono”.
Bohaterowie utworu pt. „Konrad Wallenrod” to m.in.:
1. Walter Alf (późniejszy Konrad Wallenrod) – tajemniczy cudzoziemiec, pełen rycerskich zalet i cnót chrześcijańskich. Cechowały go waleczność, mężność, siła, skromność oraz pogarda wobec pokus świata doczesne

Geneza„Konrad Wallenrod” Adama Mickiewicza powstał w latach 1825-1827. Było to przed wybuchem powstania listopadowego. Autor był na zsyłce w Rosji. W tym czasie zapoznał się z kilkoma rewolucjonistami rosyjskimi, którzy wystąpili zbrojnie przeciw samowładztwu carskiemu. Był to nieudany spisek. Jasne stało się, że zarówno spiski, jak i otwarta walka są skazane na klęskę. Mickiewicz analizuje, czy można zastosować podstęp w walce z wrogiem. Dzieło zostało opublikowane w 1828 roku.GatunekUtwór jest powieścią poetycką. Łączy elementy różnych rodzajów literackich – jest utworem synkretycznym:- epika objawia się występowaniem narratora; – hymn oraz pieśń są charakterystyczne dla liryki;- dialog Konrada z Aldoną pod wieżą to element dramatu. W powieści występują zabur