Treny

Tren – cechy gatunkowe
Tren to utwór literacki o tematyce żałobnej. Wywodzi się ze starożytnej Grecji. Był pisany po śmierci ważnej wybitnej jednostki. Tren miał na celu upamiętnić dokonania, zasługi i zalety osoby, której był poświęcony. Jan Kochanowski zmienił nieco tę zasadę, ponieważ napisał 19 trenów dla swojej zmarłej dwuipółletniej córeczki – Urszulki. Zbiór trenów został wydany w 1580 roku, a następnie w 1583 roku, wtedy to poeta dodał epitafium poświęcone drugiej zmarłej córce – Hani. Jan Kochanowski idealizował w trenach Urszulkę. Świadczył o tym sam fakt, że malutka dziewczynka była bohaterką utworów oraz dokonania i umiejętności, które w trenach przypisywał jej ojciec. Jako rodzic Kochanowski nie mógł pogodzić się ze stratą swojej ukochanej córeczki. Swój ból i cierpienie przelewał na papier, pisząc właśnie treny.Kompozycja cyklu
Budowa trenów opiera się na starożytnej pieśni, którą śpiewano przy łóżku zmarłej osoby (epicedium). Epicedium składało się z:
wstępu – ujawnienie przyczyny swojego bólu;

laudacji – wyliczenie zasług zmarłej osoby;

opłakiwania – opis ludzi pogrążonych w żalu po stracie wybitnej jednostki;

konsolacji – pocieszenia;

– ekshoracji – napomnienia.Właśnie tak możemy podzielić cykl dziewiętnastu trenów Jana Kochanowskiego:
–
wstęp – treny I i II;-
laudac

Tren jako gatunek literackiTren jest utworem o charakterze żałobnym, tworzonym w celu oddania czci zmarłemu, wyrażenia swojej rozpaczy i ułatwienia przetrwania okresu żałoby. Gatunek wywodzi się ze starożytności. Treny tworzone były na cześć ważnych osobistości.GenezaCykl dziewiętnastu trenów Jana Kochanowskiego został wydany w roku 1580. Poświęcony jest jego zmarłej córce – Urszuli. Autor wyraża tu zwątpienie w wyznawane dotychczas wartości. Filozofia stoicka nie jest dla niego już żadnym oparciem. Traci również wiarę, nie może pojąć, jak Bóg mógł dopuścić do śmierci niewinnego dziecka. Utwory są zatem odzwierciedleniem rozterek poety, a co za tym idzie, jego duchowych dylematów. Można zatem uznać je za wypowiedź autobiograficzną Kochanowskiego.Budowa cyklu. Treść trenówTworząc dzieło, autor starał się nawiązywać do ogólnych zasad pisania trenów:1) początek zawiera więc pochwałę zmarłej. Autor opisuje wszystkie jej dobre cechy i ukazuje, jak świetna przyszłość miała ją czekać;2) następnymi częściami są lament i podkreślenie, jak olbrzymią stratę poniósł ojciec oraz jak bardzo cierpi;3) końcowe treny niosą pocieszenie i naukę. Kolejność ta nie była ściśle przestrzegana. Dodatkowo wprowadzone zostały – wcześniej wspomniane – rozważania na tematy światopoglądowe. Na tej podstawie stwierdzić można, że cały cykl podzielić można na trzy części:- treny od pierwszego do siódmego wychwalają zalety zmarłej dziewczynki i okazują ból ojca po stracie córki;
– treny od dziewiątego do szesnastego opisują cierpienie i rozpacz Kochanowskiego, jego wątpliwości dotyczące wyznawanych wartości i filozofii, a także podważają autorytet Boga;
– treny od siedemnastego do dziewiętnastego są próbą powrotu do normalności, ponownego usystematyzowania wartości, odnowienia światopoglądu.Kochanowski przedstawia w “Trenach” wyidealizowany obraz zmarłej córki. Wiąże się to z rozpaczą i chęcią przywołania tych najcieplejszych wspomnień z udziałem zmarłego dziecka. Mimo że utwory poświęcone są Urszuli, dostrzec w nich można, że tak naprawdę główną rolę odgrywa tu cierpiący ojciec. Opisuje on swój stan emocjonalny.Portret Urszuli na podstawie cyklu Według autora dwuipółletnia dziewczynka była obdarzona talentem literackim, który był ponadprzeciętny, biorąc pod uwagę jej wiek. Kochanowski miał nadzieję, że Urszula zostanie jego następczynią. Dziewczynka była niezwykle pogodną osobą, potrafiła rozweselić każdego z domowników. Kochanowski przypisuje dziecku same najlepsze cechy: posłuszeństwo, roztropność i skromność. Ojciec dostrzega przedmioty należące niegdyś do jego córki, a ich widok napawa go cierpieniem. Urszulka pozostawiła po sobie ogromną pustkę, wiążącą się z niew

Akcja przedstawiona w cyklu „Trenów” rozgrywa się w malowniczej, polskiej wsi zamieszkiwanej przez rodzinę Kochanowskich. Jest to mazowiecka prowincja (znajdująca się obecnie w powiecie zwoleńskim) o nazwie Czarnolas.
„Treny” napisane przez Jana Kochanowskiego stanowią niezwykłość na tle literatury światowej. Autor dokonał pewnej zmiany, ponieważ za jego sprawą gatunek jakim jest tren po raz pierwszy został poświęcony dziecku. Poza tym renesansowy twórca złamał dotychczasową zasadę pisania pojedynczych utworów, ponieważ stworzył ich cały cykl. Dziewiętnaście żałobnych utworów opiewających postać Urszulki jest uważane za najwybitniejsze dzieło w czasie polskiego renesansu. Ukazują świadectwo kryzysu myśli renesansowej i łącza w sobie tematykę śmierci z filozoficznymi rozważaniami. Cykl „Trenów” to zapis dramatu osobistego człowieka, który jest jednocześnie ojcem, filozofem, mędrcem, chrześcijaninem oraz poetą.
Zdarzenia opisywane w „Trenach” autorstwa czarnoleskiego pisarza mają miejsce w epo

Bohaterów w Trenach Jana Kochanowskiego nie było dużo.
Głównym bohaterem na pewno był sam poeta, Jan Kochanowski.
Wiemy o nim, że był wybitnym poetą renesansowym.
Ukazał się w każdym Trenie jako narrator i jako ojciec cierpiący, który nie może pogodzić się ze śmiercią swojego ukochanego dziecka.
Jako że wszystkie utwory były poświęcone jego zmarłej córce, Urszulce, to właśnie ona jest kolejną główną bohaterką.
Dowiadujemy się o niej dużo z trenów i właściwie tylko z nich. Ojciec opisał ją jako bardzo inteligentną i bardzo zdolną literacko, mimo że miała zaledwie nieco ponad 2 lata. W tym wieku również umarła, co dało Kochanowskiemu inspiracje do napisania trenów o niej i o jej krótkim życiu, aby ją upamiętnić. Miało mu to pomóc w jakimś stopniu zwyciężyć z cierpieniem po jej stracie.
W Trenie I dochodzącymi bohaterami są Heraklit, grecki filozof „wszytki płacze, wszytki łzy Heraklitowe” i Symonides, również autor trenów „I lamenty, i skargi Symonidowe”.
W Trenie II nie pojawia się nikt oprócz głównego bohatera.
W Trenie III pojawia się ojciec i jego kochana córeczka.
W Trenie IV pojawia się śmierć oraz zostaje wspomniana postać Niobe „nie dziwuje Niobe” oraz Persefona.
W Trenie V ukazuje się Persefona.
W Trenie VI wspomniana została postać Safona, grecka poetka ” Safo słoweńska!”.
W Trenie VII przemawia znowu sam główny bohater.

Tren to utwór liryczny o charakterze żałobnym wyraża smutek i tęsknotę z powodu odejścia pewnej osoby. Jan Kochanowski stworzył cykl 19 trenów, które były poświęcone zmarłemu dziecku. Ich bohaterką jest córka autora, a mianowicie zmarła w wieku dwóch lat Urszulka. Dowiadujemy się tego dzięki dedykacji poprzedzającej wszystkie utwory. Warto również wiedzieć, że do drugiego wydania „Trenów”, autor dołączył „Epitafium Hannie Kochanowskiej”. Tekst był poświęcony Hannie, która była drugą córką pisarza. Zmarła przedwcześnie w wieku ośmiu lat, podczas publikacji pierwszego wydania cyklu 19 utworów.
Jeśli chodzi o budowę, autor posłużył się schematem epicedium, w którym można wyróżnić:- exorchium (przedstawienie przyczyny bólu)
– laudatio (wyjaśnienie i pochwalenie zasług zmarłego)
– comploratio (opłakiwanie)
– consolatio (pocieszenie)
– exhortatio (moralne pouczenie)
Poniżej przedstawię szczegółowy opis wybranych przeze mnie trenów.
„Tren I”
Jego głównym zadaniem jest wprowadzenie czytelnika, wyjawienie problemu. Występuje w nim rozbudowane wyliczenie tragedii, które go dotknęły. Dowiadujemy się tu, że podmiotem lirycznym jest ojciec zmarłego dziecka, który nosi w sobie masę bólu i cierpienia. Pojawia się tu także alegoria, która przedstawia śmierć jako smoka, który pożera bezbronnego słowika, którym tak naprawdę jest Urszulka, mimo krzyków słowiczej matki. Smok to biblijna metafora szatna, wszystkiego, co złe, a słowiki oznaczają, wolność. Autorowi chodziło o zrozumienie przez czytelnika, jak bezradni i wstrząśnięci są rodzice, kiedy umiera im ukochane dziecko. W utworze zostaje również wymieniony Heraklit (grecki pesymistyczny filozof) oraz Symonides (autorytet w pisaniu trenów).
„Tren V”
Tutaj autor pokazuje śmierć dziecka za pomocą porównania homeryckiego, czyli porównania, gdzie jedna część to dłuższy opis ludzkich czynów, a druga to zjawisko przyrodnicze bądź zachowanie zwierząt. W utworze czytamy o młodym drzewku oliwnym, które zostało podcięte (uśmiercone) przez ogrodnika, a następnie „dostrzegamy” Urszulkę. Tak właśnie została porównana jej śmierć. Przyszła do niej za szybko, tak samo, jak do drzewka oliwnego. Dostrzec tu możemy harmonię, zestawienie uroczego dziecka z rośliną. Ojciec nie może pogodzić się ze śmiercią dziecka, jest załamany, wie, że nie była to odpowiednia pora. Jan Kochanowski żył w czasach renesans, gdzie występowały nawiązania do kultury antycznej. Właśnie dlatego w „Trenie V” występuje apostrofa do Persefony, królowej podziemia. Przymiotnik określający Persefonę wskazuje negatywny stosunek podmiotu lirycznego do bogini. Ojciec nie rozumie, że to żalenie się nic nie da.
„Tren VII”
W tym utworze podmiot liryczny znowu uświadamia sobie, jak wielką stratą jest śmierć ukochanego dziecka. Ta refleksja następuje w czasie oglądania ubrań córki, to właśnie one są adresatem utworu. Urszulka pozostawiła po sobie tylko je, wraz ze wspomnieniami. Przypominają one o szczęściu i wszechobecnej radości, kiedy dziewczynka żyła. W kolejnym wersie ukazują nam się eufemizmy dotyczące śmierci. Powiedzieć by można, że są delikatne, łagodne, ponieważ przedstawiają śmierć jako „sen żelazny, twardy, nieprzespany”, a trumnę jako skrzynkę. Dzieje się tak dlatego, że poeta jest za słaby, dźwiga zbyt duży ciężar, by nazywać tak straszne rzeczy po imieniu. Utwór ten nie jest regularny, jego rytm może przypominać lament, szloch, znajdziemy tu płacz, ale bez pocieszenia.
„Tren VIII”
Na pewno wyróżnia się od pozostałych, ponieważ utwór ma postać listu, a zwrócony jest

Jan Kochanowski „Treny” – charakterystyka bohaterów
Urszulka Kochanowska – główna bohaterka trenów. To córka Doroty Podlodowskiej, a także Jana Kochanowskiego. Jej rodzicielka zajmowała się domem, natomiast ojciec tworzył poezję. Życie bohaterki nie trwało długo, odeszła ze świata mając zaledwie dwa i pół roku. To wydarzenie szczególnie wstrząsnęło jej ojcem, który całym sercem kochał córeczkę. Liczył, że ona także zostanie w przyszłości poetką.
Dziewczynka była śliczną dziewczynką. Na jej głowie znajdowały się kręcone, długie, lśniące włosy. Wplecione zazwyczaj miała kokardki i różne wstążki. Posiadała także piękną twarz, na której widniały rumiane policzki. Nosiła czyste ubrania. Sukienki dziewczyny szyła jej rodzicielka. Bohaterka wyglądała niczym mały, słodki aniołek.
Już od najmłodszych lat ukazywał się u niej talent poetycki. Gdy nadarzała się okazja, przeszkadzała swojemu tacie podczas pracy. Była ciekawa, czym zajmował się mężczyzna.
Urszulka była postacią nadzwyczaj wesołą i niezwykle gadatliwą. Jej optymizm udzielał się pozostałym domownikom. Doskonale wiedziała, co zrobić, aby rozweselić swoich rodziców. Odznaczała się także opiekuńczością. Nie pozwalała matce się przepracowywać.
Moim zdaniem główna bohaterka była wspaniałą dziewczynką. Chociaż zmarła w tak młodym wieku, wielokrotnie udowodniła, że była osobą pomocną, troskliwą oraz pozytywnie nastawioną do życia i utalentowaną. Pomimo tego, że żyła bardzo krótko, pozostawiła pustkę w życiu swoich rodziców. Bardzo chciałabym, aby wszystki

Jan Kochanowski ,,Treny” – bohaterowie

Urszulka Kochanowska – główna bohaterka trenów Jana Kochanowskiego. To córka polskiego poety, a także jego ukochanej, Doroty Podlodowskiej. Jej rodzicielka zajmowała się obowiązkami domowymi, sprzątała, gotowała, wychowywała dzieci, natomiast ojciec tworzył poezję, utrzymywał swoich najbliższych. Sama Urszulka nie żyła zbyt długo, zmarła mając zaledwie dwa i pół roku w wyniku choroby. Mimo to zdążyła skraść serce swoich rodziców, szczególnie ojca. Mężczyzna tak bardzo rozpaczał po odejściu wspaniałej córeczki ze świata, pragnął uczcić jej pamięć i zaprezentować bohaterkę światu, iż postanowił napisać o niej treny. Dziewczynka była zdecydowanie ulubienicą, ukochaną córeczką swojego tatusia. Stało się tak, ponieważ mężczyzna podejrzewał, odczuwał w głębi swojego serca, że dziewczynka w przyszłości powieli jego losy i zostanie poetką. Już od najmłodszych lat zauważał u niej ten sam dar, talent, który posiadał on sam. Mała Urszulka obserwowała mężczyznę podczas wykonywania jego pracy, często przeszkadzała, interesowała się także jego zajęciami.
W jednym z trenów Kochanowski opisał wygląd dziewczynki. Dzięki swojej pięknej urodzie została porównana przez poetę do uroczego aniołka. Wyróżniała się także wyjątkowym optymizmem. Zawsze wiedziała jak rozweselić swoich bliskich. Była dzieckiem niezwykle gadatliwym i opiekuńczym. Wypełniała cały dom ogromną radością. Po jej odejściu atmosfera w domu uległa całkowitej zmianie. Zabrakło w nim osoby, która zagady

„Treny” to tekst poruszający, pełen rozpaczy i żalu. Należy do jednego z najpiękniejszych zbiorów w polskiej poezji. W cyklu znajduje się dziewiętnaście trenów, a każdy numer został zapisany rzymską cyfrą. Jan Kochanowski, autor wspaniałego dzieła, opisał w nich swoją ogromną miłość do ukochanej córeczki, małej Urszulki. Przekazał także emocje towarzyszące mu po śmierci kochanego dziecka. Nie obawiał się ukazywać innym wielkiego bólu, który odczuwał. Mężczyzna ten zadawał różne pytania dotyczące sensu ludzkiego życia, otaczającego nas świata. W cyklu tym pełnił funkcję podmiotu lirycznego. Ten natomiast ukazał się czytelnikom w trzech postaciach: ojca, ojca-filozofa, a także ojca poety. Z treścią utworu może utożsamić się każdy człowiek, ponieważ zapewne nie ma na świecie osoby, która nie straciłaby podczas swojego życia ważnego dla siebie człowieka.
Tren I
Na początku swojego dzieła Jan Kochanowski zasygnalizował czytelnikom tematykę całego cyklu trenów. Rozpaczający po utracie jednej ze swoich córek ojciec, postanowił opisać towarzyszące mu uczucie. Z początku wymienił on wszystko, co odczuwał, co pojawiło się w jego życiu po śmierci Urszulki: żal, łzy, rozpacz. W jego głowie na nowo pojawiały się różne rozterki moralne. Następnie porównał śmierć córeczki do smoka, który bez wyrzutów sumienia wyjadał pisklęta słowika z gniazda. Oznaczało to, iż ludzie nie posiadają wpływu na śmierć. Gdy pojawia się ona podczas wędrówki człowieka na ziemi, nie umie się jej przeciwstawić, ukazuje tylko swoją bezsilność. Przedstawiona w pierwszym utworze śmierć nie dotykała jedynie zmarłego dziecka, ale także jego rodzicielkę i ojca. To oni musieli poradzić sobie z pustką, żałobą, a także smutkiem, który zapanował w ich sercach, po odejściu Urszulki. Następnie przedstawiono postawy ludzi, którzy stwierdziliby, że nie warto płakać, gdyż nie przywróci to życia zmarłemu. W trenie tym nie znalazło się konkretne odniesienie do Urszulki, a raczej uczucia i atmosfera towarzyszące człowieku po odejściu kogoś bliskiego.
Tren II
W pierwszych wersach tego utworu autor wytłumaczył, dlaczego postanowił napisać „Treny” ku czci Urszulki. Zapowiedział czytelnikom również, co pojawi się w kolejnych częściach. Kochanowski planował opisać swoją rozpacz, ból, cierpienie, żałobę, przemyślenia, a także wyrazić opinię na temat śmierci. Jego zdaniem to moment okrutny, który pojawia się nagle, niespodziewanie w życiu człowieka, zazwyczaj bez żadnych ostrzeżeń, nie uwzględniając naszych marzeń ani planów na najbliższą oraz dalszą przyszłość. Nie myśli o bliskich zmarłego, których zrani. Warto zauważyć, że to w tym trenie po raz pierwszy wspomniano o maleńkiej Urszulce.
Tren III
Śmiało można stwierdzić, iż to właśnie ten tren rozpoczął właściwe dzieło. Na początku podjęto wątek Urszulki oraz cierpienia, jakie wywołało jej niespodziewane odejście, o czym wspomniano we wcześniejszym utworze.
Kochanowski skupił się na ukazaniu zalet, atutów córeczki. Twierdził, że posiadała ona liczne talenty. Przeczuwał, że w przyszłości będzie inteligentną, zdolną osobą. Wiedział, że wyróżni się ona na tle pospolitych, codziennie spotykanych dziewcząt. Stwierdził, że pragnął podążać za nią, by po własnej śmierci móc ponownie zobaczyć, spotkać się ze swoją największą pociechą. Następnie dodał, że nic nie było w stanie ukoić ogromnego bólu, który nosił w swoim sercu.
Tren IV
Utwór rozpoczął się apostrofą do śmierci. Podmiot liryczny odczuwał złość, zranienie, iż na własne oczy widział, obserwował śmierć swojej ukochanej córki. Ponownie pojawił się również temat o okrucieństwie śmierci. Córkę porównał natomiast do niedojrzałego owocu, którego stracono przedwcześnie. Podmiot liryczny cierpiał podwójnie. Sądził, że nie pochował jedynie ciała swojej córeczki, lecz także plany i nadzieje dotyczące jej przyszłości. Mężczyzna dostrzegał u niej dar poetycki pomimo młodego wieku bohaterki i miał nadzieję, że jako dorosła kobieta będzie zajmować się pisaniem. Nie zawahał się również oznajmić, iż oddałby własne życie dla Urszulki. Już w tym trenie czytelnik domyśla się, że prawdopodobnie niebawem pojawi się sytuacja, w której Kochanowski zwątpi w swój światopogląd, będzie miał również pretensję, żal do Stwórcy za wyrządzoną krzywdę.
Tren V
Kolejny utwór zaczął się spokojny opisem. Początek zawiera porównanie homeryckie. Przedstawiono dziewczynkę jako drzewko oliwne, którego korzenie zostały podcięte przez pewnego ogrodnika. Roślina zwiędła przez tę pomyłkę. Poeta pragnął w ten sposób ukazać kruchość i młody wiek Urszulki. Dalej opisano odejście dziewczynki z naszego świata. Moment ten odebrał pociechę niewinnym ludziom. Tren zakończył się zwrotem do Persefony, który był pytaniem retorycznym. Podmiot liryczny zapytał, jak mogła ona pozwolić swoim czynem wywołać tak wielką rozpacz u rodziców. Po treści tego trenu czytelnik domyśla się, iż w głowie zrozpaczonego, załamanego ojca znajdowało się wiele myśli i wspomnień dotyczących Urszulki.
Tren VI
Podmiot liryczny zaczął wymieniać wszystkie talenty, którymi została uzdolniona mała dziewczynka. Zdaniem ojca, zmarła miała piękny głos i z przyjemnością układała krótkie wierszyki. Opisano także, że wnosiła wiele radości, uśmiechu do swojego domu. Potrafiła wywołać uśmiech na twarzy domowników. Cechowała się ona niezwykłą gadatliwością, z radością opowiadała bliskim różne historie. Została nazwana ona „Safą Słowieńską”.
Następnie pojawił się żal Kochanowskiego i wspomnienia z ostatnich chwil maleństwa. Zacytowano ostatnie słowa, które Urszulka wypowiedziała przed swoją śmiercią. Zwracała się ona przede wszystkim do swojej rodzicielki, że już więcej nie spędzą razem czasu, nie zjedzą wspólnego posiłku.
Tren VII
Tym razem podmiot zwrócił się do strojów, które ojciec oglądał po śmierci Urszuli. Stanowiły one jedyną rzecz materialną, która została po głównej bohaterce utworów.
W trenie tym zastosowano również wiele zdrobnień. Miały one na celu ukazać stosunek Kochanowskiego do dziewczynki. Kochał ją całym sercem i traktował bardzo pieszczotliwie. Był troskliwy, litościwy, a także opiekuńczy wobec dziewczynki.
Kochanowski opisał stan, w którym znalazło się ciało dziewczynki. Napisał, iż ujął ją sen twardy i żelazny. Wyraziło to jego przerażenie wizją śmierci, zakończenia wędrówki na tym świecie. Obok tych dwóch określeń, znalazł się także epitet: nieprzespany. Kochanowski chciał w ten sposób uświadamiać, pokazać, iż śmierć nie stanowiła etapu w naszym życiu, na który mielibyśmy wpływ. Następnie podmiot liryczny wymienił kolejne stroje, jakie zostały mu po córce. Nie były one do niczego przydatne, dodatkowo wywoływały ogromny ból w sercu ojca. Kojarzyły mu się one bowiem z ich właścicielką, która już nigdy więcej nie założy pięknych sukienek.
Później przedstawiono dwa obrazy: wyprawki weselnej, a także ubioru do trumny. Zostały ukazane na zasadzie kontrastu. Podmiot zauważa tę zakłóconą kolejność. Przed śmiercią Urszulki, powinna ona dorosnąć i wyjść za mąż. Tak się jednak nie stało. Posag ten stanowił jedyną rzecz, którą dziewczynka mogła zabrać ze sobą do grobu.
Tren VIII
Tren rozpoczął się od bezpośredniego zwrotu do zmarłej dziewczynki. Podmiot opisywał pustkę jaka zapanowała w domu po odejściu Urszulki. Zauważał, iż to dziewczynka rozweselała, zagadywała pozostałych domowników. Następnie przedstawiono nieco wyidealizowany obraz Urszulki, według podmiotu lirycznego była ona zawsze wesoła, optymistyczna, pomocna i roześmiana.
Mimo tak radosnych epitetów, nastrój utworu był smutny i żałobny, w domu pan

Tren I
Na początku swojego dzieła Jan Kochanowski zasygnalizował czytelnikom tematykę całego cyklu trenów. Rozpaczający po utracie jednej ze swoich córek ojciec, postanowił opisać towarzyszące mu uczucie. Następnie porównał śmierć córeczki do smoka, który wyjadał pisklęta słowika z gniazda.
Tren II
Podmiot liryczny zapowiedział czytelnikom co pojawi się w kolejnych częściach. Planował opisać swoją rozpacz, ból, cierpienie.
Tren III
Na początku utworu podjęto wątek Urszulki oraz cierpienia, jakie wywołało jej niespodziewane odejście, o czym wspomniano we wcześniejszym utworze.
Ukazano zalety, atuty dziewczynki. Podmiot dodał, że nic nie było w stanie ukoić ogromnego bólu, który nosił w swoim sercu.
Tren IV
Utwór rozpoczął się apostrofą do śmierci. Podmiot liryczny odczuwał złość, zranienie, iż na własne oczy widział śmierć swojej ukochanej córki. Córkę porównał natomiast do niedojrzałego owocu, którego strącono przedwcześnie.
Tren V
Kolejny utwór zaczął się spokojny opisem. Początek zawiera porównanie homeryckie. Przedstawiono dziewczynkę jako drzewko oliwne, którego korzenie zostały podcięte przez pewnego ogrodnika. Roślina zwiędła przez tą pomyłkę. Dalej opisano odejście dziewczynki z naszego świata. Moment ten odebrał pociechę niewinnym ludziom. Tren zakończył się zwrotem do Persefony, który był pytaniem retorycznym. Zapytano, jak mogła ona pozwolić swoim czynem wywołać tak wielką rozpacz u rodziców.
Tren VI
Podmiot liryczny zaczął wymieć wszystkie talenty, którymi została uzdolniona mała dziewczynka. Zdaniem ojca, zmarła miała piękny głos i układała krótkie wierszyki. Opisano także, że wnosiła wiele radości, uśmiechu do swojego domu. Następnie pojawił się żal Kochanowskiego i wspomnienia z ostatnich chwil maleństwa.
Tren VII
Tym razem podmiot zwrócił się do strojów, które ojciec oglądał po śmierci Urszuli. Stanowiły one jedyną rzecz materialną, która została po głównej bohaterce utworów.
W trenie tym zastosowano również wiele zdrobnień. Miały one na celu ukazać stosunek Kochanowskiego do dziewczynki.
Poeta opisał stan, w którym znalazło się ciało dziewczynki. Napisał, iż ujął ją sen twardy i żelazny. Wyraziło to jego przerażenie wizją śmierci, zakończenia wędrówki na tym świecie. Następnie wymienił kolejne stroje, jakie zostały mu po córce. Nie były one do niczego przydatne, dodatkowo wywoływały ogromny ból w sercu ojca.
Później przedstawiono dwa obrazy: wyprawki weselnej, a także ubioru do trumny.
Tren VIII
Tren rozpoczął się od bezpośredniego zwrotu do zmarłej dziewczynki. Podmiot opisywał pustkę jaka zapanowała w domu po odejściu Urszulki. Następnie opisano zalety dziewczynki. Była ona zawsze wesoła, optymistyczna, pomocna i roześmiana.
Utwór stanowił refleksję na temat Urszulki. Wspominano życi

Jan Kochanowski ,,Treny” – plan wydarzeń
1. Zasygnalizowanie tematyki utworów w cyklu.
2. Porównanie śmierci ukochanej córeczki do smoka wyjadającego pisklęta słowika z gniazda.
3. Wyjaśnienie powodu stworzenia cyklu trenów.
4. Zapowiedzenie dalszych tematów w utworach.
5. Opinia podmiotu lirycznego o śmierci.
6. Opisanie złości, zranienia, smutku, które zostały spowodowane obserwacją przez Kochanowskiego śmierci córki.
7. Porównanie śmierci dziecka do niedojrzałego owocu.
8. Przedstawienie Urszulki jako drzewka oliwnego.
9. Ukazanie kruchości, delikatności zmarłej dziewczynki.
10. Pytanie zadane do Persefony odnośnie cierpienia rodziców zmarłej bohaterki utworów.
11. Wymienienie talentów Urszulki.
12. Opisanie zalet dziewczynki.
13. Żal Kochanowskiego po utracie córki.
14. Oglądanie strojów zmarłego dziecka przez Kochanowskiego.
15. Zastosowanie wielu zdrobnień.
16. Ukazanie stosunku ojca do córki.
17. Opisanie stanu ciała dziewczynki.
18. Wywołanie wspomnień przez oglądanie kolejnych ubranek Urszulki.
19. Przedstawienie

Tren to utwór liryczny o charakterze żałobnym. Jan Kochanowski w całym cyklu dziewiętnastu trenów chciał pokazać, jak wielkie są smutek, cierpienie i bezradność w momencie utraty dziecka. W jego przypadku chodzi o zmarłą w wieku około dwóch lat Urszulkę. Podmiot liryczny to ojciec, pisarz, a także filozof, dlatego możemy utożsamiać go z samym autorem. W trenach pojawia się ogromne nagromadzenie emocji. Jan Kochanowski w całym cyklu zastosował klasyczny schemat epicedium, w którym wyróżnić można: exorchium (ujawnienie przyczyny bólu), laudatio (pochwalenie zasług zmarłego), comploratio (opłakiwanie), consolatio (pouczenie) oraz exhortatio (moralne pouczenie).
Poniżej streszczę trzy wybrane przeze mnie utwory.
Tren I
Jest to wprowadzenie do utworu. Autor chciał przedstawić sytuację, w której się znajduje oraz wyrazić swoje emocje. Z pewnością są to smutek, żal, rozpacz i ból. Widzimy też słabość podmiotu lirycznego. Śmierć przedstawia jako smoka, który zabija dzieci. Jak możemy się domyślić, słowik to Urszulka. Aby podkreślić swój ból, autor odwołuje się do dwóch greckic

Najważniejsze informacje o „Trenach” Jana Kochanowskiego:
„Treny” Jana Kochanowskiego to cykl trenów składający się z 19 wierszy. Upamiętniają one przedwcześnie zmarłą córkę Kochanowskiego – Urszulę. Dziewczynka zmarła na tyfus w wieku dwóch i pół lat w 1578 lub 1579 roku.
Poeta przypisywał córce talent literacki. Miała być ona jego godną następczynią.
Treny były pisane przez kilka lub nawet kilkanaście miesięcy. Jan Kochanowski wydał swoje utwory w 1580 roku. Treny zostały ponumerowane cyframi rzymskimi. Cykl został poprzedzony dedykacją dla Orszuli Kochanowskiej. W drugim wydaniu poeta dołączył do zbioru utwór poświęcony zmarłej córce – Hannie.
W trenach Kochanowski wyraża swój smutek i żal z powodu utraty dziecka. Rozpamiętuje śmierć córki. W ostatnim trenie matka pociesza Kochanowskiego oraz przekonuje do zakończenia rozpaczy.
Treny są najbardziej osobistym dziełem poety. Kochanowski odwołał się w nich do mów pogrzebowych. Autor trenów wychwala zmarłą, lamentuje i pokazuje, jak wielka jes

Niedawno miałam okazję przeczytać „Treny” Jana Kochanowskiego. Powstały one w 1580 roku, czyli ponad czterysta lat tamu, a jednak przykuły moja uwagę wieloma aspektami.
Autor podjął się trudnego dla ludzi tematu, a jest to utrata dziecka, w tym przypadku była to dwuipółletnia Urszulka, oraz cierpienie, które temu towarzyszy. Przeprowadził on ciekawy manewr. Czytając kolejno treny, możemy przejść drogę emocjonalną, którą przemierzał ojciec zmarłej córki. Na początku dostrzeżemy wielki żal i cierpienie, z czasem zamieni się on w bunt, a na końcu będzie to pogodzenie się z ciężkim losem. Twórca stosuje też wiele cudownych opisów i metafor, które pozwalają czytelnikom utożsamić się z podmiotem lirycznym. Szczególne wrażenie zrobiła dla mnie przenośnia, w której autor porównuje Urszulkę do młodej oliwki, która przez przypadek została ścięta przed nadgorliw

Jan Kochanowski — „Treny”

Treny należą do liryki funeralnej, jest to utwór żałobny, wywodzący się kultury starożytnej Grecji.
Treny wyrażały żal, smutek po zmarłej osobie, ale także wychwalały jej cnoty. Zwyczajowo treny były poświęcanie do chwalenia znanej osoby, która się przysłużyła, typu szlachcic, wódz czy osobom o wysokiej pozycji społecznej. Kochanowski odszedł od tego i poświęcił cykl swojej przedwcześnie zmarłej córeczce Urszulce, stawiając jej tym samym pomnik.

W tysiąc pięćset osiemdziesiątym roku ( renesans) Jan Kochanowski wydał po raz pierwszy cykl 19 trenów, zachowując przy tym wszystkie elementy, w tym:

1. Wyjawił przyczynę bólu

2. Wyliczył zasługi zmarłego

3. Wyrażał żal/ opłakiwał

4. Pocieszał

5. Zastosował moralne pouczenie

Dokładna śmierć Urszuli nie jest znana, datuje się ją na tysiąc pięćset siedemdziesiąty ósmy lub siedemdziesiąty dziewiąty rok.
Niedługo po wydaniu trenów, poeta stracił także drugą córkę- Hannę, której poświęcił epitafium, które możemy znaleźć na końcu cyklu trenów.
Przeżycia Kochanowskiego były na tyle niezwykłe, że poeta uznawany był za osobę stoicką, przyjmującą życie „na chłodno”.

Treny od I — VIII

Zawierają w sobie 3 pierwsze cechy trenów. Kochanowski wyraża swoje uczucia względem nieobecności Urszulki i wylicza jej zalety.

Tren XIX

W tym trenie, zatytułowanym jako „Sen” wyrażone jest pocieszenie i akceptacja wobec śmierci córki.

Treny od IX — XI

Dominują w nich przygnębiające uczucia, bezradność, ochota buntu.

Treny do XII — XVIII

W tych trenach dominuje temat szukania ukojenia po stracie ukochanej córki.

Przedstawienie najważniejszych trenów:

Tren IV

Głównym tematem utworu jest cierpienie, jakie przeżywa ojciec po śmierci córki. Podmiot liryczna wyrzuca śmierci, że skazała rodziców na takie cierpienie, a samemu dziecku nie dała szansy dorosnąć.
Według podmiotu złamane zostało prawo natury, to dzieci powinny chować rodziców, nie na odwrót. Utwór jest silnie nacechowany emocjami, bólem, jaki przeżywa ojciec.

Tren V

Autor porównuje tutaj Urszulkę do drzewa oliwnego, które zostało ścięte przez przypadek przez ogrodnika- Boga. W literaturze antycznej oliwka symbolizowała światło, czystość. Kochanowski w ten sposób przedstawił, jak wiele stracił, śmierć odebrała mu światło życia.

Tren VII

Podmiot liryczny przeżywa głęboką żałobę i rozpacz po stracie. Leżące ubrania po zmarłej córce jeszcze bardziej powodują jego pogrążenie się w żalu. Kochanowski odwołuje się do zwykłej codzienności, ca

Jan Kochanowski – Treny
Zbiór Trenów Jana Kochanowskiego składa się z dziewiętnastu wierszy wydanych w 1580 roku, czyli dwa lata po śmierci dwuipółletniej córeczki autora – Urszulki, której zadedykował swoje dzieło.
Tren to utwór, w którym autor wyraża żal po czyjejś śmierci. Sławi w nim zasługi zmarłej osoby, opłakuje jej odejście. W czym więc wyjątkowość Trenów Kochanowskiego? Od starożytności bohaterami trenów były osoby znane, podziwiane na całym świecie. Poeta z Czarnolasu jako pierwszy napisał treny, w których oddał cześć dziecku. Przedstawił Urszulkę jako niezwykle utalentowaną i dojrzałą osobę jak na swój wiek.
Tren I
Tren pierwszy wprowadza nas w atmosferę żalu panującą we wszystkich Trenach. Utwór rozpoczyna się apostrofą skierowaną do łez Heraklitowych (Heraklit był greckim filozofem, w swoich dziełach rozpaczał nad losem ludzi), lamentów Symonidowych (Symonid był poetą, autorem wielu lamentów) do wszystkich smutków, żalów i frasunków. Poeta prosi, je o pomoc w napisaniu trenów i opłakiwaniu córeczki, którą odebrała mu okrutna śmierć, tym samym pozbawiając go całej radości z życia. Kochanowski przedstawia śmierć Urszuli jako alegorię smoka i słowików. Smok symbolizujący śmierć upatrzył sobie schowane między gałązkami gniazdo słowików (które są symbolem Urszulki) i zaczął zjadać po kolei małe ptaszki. Bezradna matka nie jest w stanie nic poradzić, bo smok jest od niej silniejszy. Może tylko patrzeć, jak smok zabija jej dzieci. Tak samo bezsilny ojciec patrzył na umierającą Urszulkę. Autor pisze, że ludzie nie rozumieją, po co tak rozpacza po śmierci córki, przecież nic i tak nie przywróci jej życia. W ostatnich dwóch wersach autor zastanawia się, czy lepiej żyć w smutku, czy może starać się mu przeciwstawić.:
„Nie wiem, co lżej: czy w smutku jawnie żałować,
Czyli się z przyrodzeniem gwałtem mocować.”
Tren II
Kochanowski pisze, że mógłby tworzyć radosne nic nieznaczące wierszyki i kołysanki dla swojej córeczki, a zamiast tego pisze dla niej żałobne treny. Wolałby kołysać ją do snu, niż płakać nad grobem dziewczynki. Poeta przywołuje z mitologii rzymskiej postać okrutnej Prozepiny – władczyni śmierci, którą obwinia o śmierć Urszulki. Autor nie chce myśleć o sławie, którą ludzie będą go w przyszłości darzyli za napisanie Trenów. Nie spodziewał się, że kiedykolwiek będzie musiał użyć swojego talentu do opłakiwania tak bliskiej mu osoby, jaką była dla niego Urszulka. Następnie podmiot liryczny zwraca się do wspomnianej już wcześniej Prozepiny. Pyta, czy jego córka naprawdę musiała umrzeć w tak młodym wieku, dlaczego, zamiast podziwiać piękno świata, dziewczynka musi zwiedzać krainę śmierci, czemu zostawiła swoich rodziców pogrążonych w smutku, zamiast przynosić im radość.
Tren III
Tren trzeci jest apostrofą skierowaną bezpośrednio do Urszulki. Poeta wychwala zalety córeczki, której nikt nie jest w stanie mu oddać. Pisze, że za życia Urszulka mimo młodego wieku miała liczne talenty, jej cechy charakteru wskazywały na to, że w przyszłości będzie ona inteligentną kobietą. Nikt nie może ukrócić jego tęsknoty, jedynie śmierć połączy go z córką. Poeta snuje odległą wizję pośmiertnego spotkania z Urszulą.
Tren IV
Kochanowski zwraca się do Śmierci. Mówi, że ta bardzo go skrzywdziła odbierając mu Urszulkę. Porównuje córeczkę do niedojrzałego owocu, który został zerwany z drzewa za wcześnie, jednak w jakimkolwiek wieku Urszulka by umarła, ojciec zawsze odczuwałby dokładnie taki sam ból. W późniejszych latach córeczka mogłaby przynieść mu wiele radości, a tymczasem ona zakończyła przedwcześnie swoje życie, aby stanąć przed Persefoną (w mitologii greckiej władczyni podziemnego świata, żona Hadesa). W ostatnich dwóch wersach Poeta pisze, że wcale nie dziwi się Niobe, która skamieniała patrząc na śmierć swoich dzieci (w mitologii greckiej Niobe była córką Tantala i żoną Amfiona. Z powodu śmierci swoich dzieci zapłakała się na śmierć i zamieniła w kamień, z którego wypływała woda wyglądająca jak łzy).
Tren V
Urszulka zostaje porównana do małej oliwki rosnącej w sadzie. Autor podkreśla jej niedojrzałość:
„Jeszcze ani gałązek, ani listków rodząc,
Sama tylko dopiro szczupłym prątkiem wschodząc”
Ogrodnik, będący metaforą Boga, wycinając pokrzywy, przez przypadek wyrwał z ziemi oliwkę. Poeta pisze, że taki sam los spotkał Urszulkę. Dziewczynka rosła na oczach swoich rodziców, lewo wzniosła się od ziemi, śmierć zabrała ją z tego świata. Na koniec Kochanowski zwraca się do Persefony. Pyta, jak mogła sprawić im tyle bólu.
Tren VI
Podmiot liryczny przedstawia Urszulkę jako małą śpiewaczkę, poetkę, „dziedziczkę lutni”. Za życia dziewczynka cały czas śpiewała, tworzyła własne piosenki, poeta porównuje ją do słowika. Kochanowski wspomina radosną, pełną energii dziewczynkę, którą „spłoszyła sroga śmierć”. Wspomnienia jeszcze bardziej potęgują ból po stracie. Ojciec marzył, aby córka poszła w jego ślady, jednak nie zdążył nacieszyć się jej licznymi talentami. Bardzo chciał w przyszłości wydać córkę za mąż, o czym świadczą słowa przywołanej przez Kochanowskiego pieśni weselnej. „Już ja tobie, moja matko, służyć nie będę” Te słowa zazwyczaj są początkiem nowego etapu w życiu, jednak tutaj przybierają nieco innego znaczenia.
Tren VII
Podmiot liryczny w apostrofie zwraca się do ubrań zmarłej dziewczynki, których ta już nigdy nie założy. Tylko przypominają mu o Urszulce jeszcze bardziej potęgując rozpacz. Autor pisze, że dziewczynkę objął „sen żelazny, twardy, nieprzespany”, te określenia pozwalają nam wyobrazić sobie, jak okrutną rzeczą była dla Kochanowskiego śmierć. Porównuje ją do przerażającego snu, z którego nie da się wybudzić. Wzorzyste sukienki, wstążki do włosów – te matczyne dary już nie będą potrzebne jego córce.
Matka zamiast prowadzić córkę do trumny, miała zaprowadzić ją łoża małżeńskiego, zamiast posagu, który miała otrzymać po ślubie, Urszulka dostała sukienka z ubogiego materiału, w której została pochowana oraz „ziemi bryłeczkę”, którą ojciec symbolicznie przysypał trumnę dziewczynki. Autor przedstawił tutaj na zasadzie kontrastu życie i śmierć. Snucie planów na temat przyszłości córki, które nigdy się nie spełnią, jeszcze bardziej pogłębia żal.
Tren VIII
Ojciec zwraca się do Urszulki podkreślając, jaka pustka zapanowała w domu po jej śmierci. Mimo że przebywa w nim wiele domowników, panuje atmosfera, jakby nie było tam nikogo. Kochanowski wspomina, jak radosna jego córka była za życia. Biegała po całym domu, teraz w każdym kącie czai się pustka. Dziewczynka nigdy nie pozwoliła zbytnio martwić się rodzicom, zawsze rozweselała domowników. Teraz domownicy nie mają już z kim się bawić, nie ma komu ich rozśmieszać, a w domu Kochanowskiego panuje smutek, nic nie przynosi nawet najmniejszej nadziei na znalezienie pocieszenia. Mimo miłych wspomnień z życia Urszulki, utwór jest przepełniony rozpaczą.
Tren IX
Utwór rozpoczyna się apostrofą do spersonifikowanej mądrości. Ową mądrością jest filozofia stoicka, która potrafi wykorzenić z człowieka wszystkie smutki i przemienić go prawie w anioła. Sprawia, że człowiek nie popada w skrajność. Nie przejmuję się zbytnio złymi wydarzeniami, nie cieszy się za bardzo z radosnych chwil. Zachowuje umiar w każdej sytuacji. Poeta dochodzi do wniosku, że do zasad filozofii stoickiej stosują się tylko ci, którzy nie stracili w swoim życiu nikogo ważnego. Podmiot liryczny przez całe życie zgłębiał tajniki filozofii stoickiej, postępował zgodnie z jej zasadami, chodził na coraz wyższe stopnie schodów wiodących do mądrości, jednak po śmierci córeczki w niczym mu to nie pomogło, został „zepchnięty” z najwyższego stopnia i „między insze jeden z wiela, policzony”. Filozofia stoików, którą do tej pory poeta uważał za niezawodną w każdej sytuacji, nie zapewniła mu ochrony przed bólem z powodu utraty dziecka.
Tren X
Podstawą utworu jest ciąg pytań, na które autor próbuje znaleźć odpowiedź: gdzie po śmierci znajduje się jego córeczka, trafiła do nieba, do raju a może znalazła się na szczęśliwych Wyspach (w mitologii greckiej wyspy radości szczęścia, na które dostawali się bohaterowie)? Być może Charon, przewoźnik do krainy śmierci napoił Urszulkę wodą, która przynosi zapomnienie, więc córka nie pamięta o rozpaczającym ojcu. Może porzuciła ludzkie ciało i zamieniła się w słowika, lub znalazła się w miejscu, w którym przebywały dusze przed urodzeniem. Kochanowski prosi, aby córka przyszła do niego we śnie, jako cień, duch, lub w jakiejkolwiek innej i pocieszyła pogrążonego w żalu ojca. Zdesperowany mężczyzna zaczyna wątpić w Boga, porzuca przekonania, jakimi kierował się przez całe życie.
Tren XI
W trenie XI autor przestaje wierzyć we wszystkie wartości, które przyświecały mu przez całe życie. Cnota przestaje być dla niego czymś ważnym. Zadaje pytania retoryczne, czy kogoś kiedykolwiek uratowała jego pobożność? Czy komuś pomogło dobro? Piszę, że nieznany wróg cały czas miesza w ludzkim życiu i nie patrzy, jakimi zasadami kieruje się człowiek. Autor miał tu na myśli śmierć, która nie zwraca uwagi na wiek ani wykształcenie człowieka. Śmierć jest nieuchronna i dosięgnie każdego. Autor dochodzi do wniosku, że w �

Temat: Czy śmierć jest sprawiedliwa?
Śmierć jest znana każdemu z nas. Taka jest kolej rzeczy – rodzimy się, dorastamy, a na końcu odchodzimy. Jedno jest jednak pewne: jeżeli jakiejś osoby z najbliższego otoczenia zabraknie, to ból po stracie jest ogromny. Bardzo trudno sobie z nim poradzić. Nie możemy pojąć, dlaczego tak się stało, dlaczego ktoś odszedł. Obwiniamy o śmierć „niesprawiedliwy świat’’. Z pustką, jaka nas wypełnia, staramy się poradzić sobie na wiele sposobów. Niektórzy po prostu zamykają się w sobie, inni zaś ćwiczą do utraty tchu. Z kolei pisarze i poeci tworzą wiersze i inne utwory upamiętniające zmarłą osobę. Temat śmierci i bólu po stracie jest często poruszany w utworach literackich. Nasuwa się pytanie – czy śmierć jest zawsze sprawiedliwa?
Moim zdaniem nie. Wielu z nas pewnie stwierdzi to samo, a to spowodowane jest szczególnie tym, że sami straciliśmy kogoś bliskiego. Jakaś osoba była i nagle jej nie ma. Często myślimy, iż mamy jeszcze dużo czasu na rozmowy. My może tak, ale czy inni również? Czy wiemy, ile nam jeszcze czasu pozostało? Raczej nie. Z tego powodu nie możemy uwierzyć w to, że osoba, którą kochamy, umiera. Wtedy dociera do nas, ile straciliśmy. To, czego już jej nie powiemy lub to, czego chcielibyśmy dowiedzieć się od niej. Niestety jest już wtedy za późno.
Utworem, a raczej cyklem utworów, w którym możemy zaobserwować rozpacz po śmierci dziecka, są Treny autorstwa Jana Kochanowskiego. Zbiór ten jest dosyć niezwykły, gdyż nikt przed Kochanowskim nie poświęcił trenu osobie, która nie była powszechnie znana. Poeta wyraża w Trenach tęsknotę za zmarłą córeczką. Jego Urszulka odeszła nagle, nie zdążył się nią wystarczająco długo nacieszyć. Próbując poradzić sobie z jej stratą, postanowił napisać treny poświęcone w całości dziewczynce. Czytając je, bez problemu możemy wczuć się w sytuację autora i doświadczyć emocji, które mu towarzyszyły. Kochanowski w niesamowity sposób pokazał swoje uczucia. On też nie mógł się pogodzić ze śmiercią bliskiej osoby. Czuł, że ta śmierć jest niesprawiedliwa. Któż by się z nim nie zgodził? Dz

Treny to cykl dziewiętnastu utworów poświęconych zmarłej, dwuipółletniej córce Kochanowskiego – Urszulce.
Należą one do światowych arcydzieł liryki żałobnej. Wydane zostały w 1580 roku.
Tren, jako gatunek, ukształtował się w starożytności i miał określoną konstrukcję: pochwała osoby zmarłej; wyróżnienie bólu; pocieszenie; napomnienie.
Wybrane treny:
Tren IV
Wiersz jest apostrofą do Śmierci, która pozwoliła, by rodzice oglądali największe możliwe nieszczęście – śmierć dziecka. Strata jest tym dotkliwsza, że Urszulka nie poznała życia, nie zdążyła się nim nacieszyć.
Jej śmierć naruszyła naturalny porządek życia: zwykle to dzieci chowają rodziców. Poeta przywołuje w tekście postać mitologicznej Niobe, która za nadmierną pychę została ukarana przez Artemidę i Apolla śmiercią wszystkich swoich dzieci. Litościwi bogowie zamienili ją w kamień, aby nie cierpiała. Poeta nie dziwi się rozpaczy Niobe, ponieważ na świecie nie ma większego nieszczęścia, niż przyglądanie się śmierci własnego dziecka.
Tren XI
Podmiot liryczny z gorzką ironią wyraża się o mądrości, ideale stoickim, której pielęgnowanie miało gwarantować wewnętrzny spokój i zachowanie trzeźwości umysłu w trudnych sytuacjach.
Osiągnięcie ideału stoickiego gwarantowałoby człowiekowi pogardę bólu i cierpienia. Poeta wylicza kolejne korzyści, jakie miało mu gwarantować pielęgnowanie stoickiej cnoty: miał być ponad wszystkie ludzkie słabości i problemy; miał nie obawiać się śmierci; nie pożądać dóbr materialnych; wyrzec się zazdrości, strachu i niepokoju, wiedząc, że zdobyta wiedza zagwarantuje mu spokój, aż po kres jego dni.
Nieszczęście poety polega na tym, że wraz ze śmiercią córki przyszedł ból, cała dotychczasowa wiedza zdała się na nic – Kochanowski – mędrzec, cierpi dokładnie tak samo, jak każdy inny człowiek.
Tren X
Utwór zbudowany jest z szeregu pytań retorycznych, dotyczących ewentualnego miejsca pobytu Urszulki po śmierci.
Ogarnięty kryzysem religijnym Kochanowski, zadaje pytanie: „gdzieś mi się podziała?”, a potem odpowiada na nie, odwołując się do różnych religii. Wymienia możliwe miejsca pośmiertnego pobytu córki: jedna ze sfer nieba, gdzie przebywają zmarłe dzieci w postaci ani

Osoba i twórczość Jana Kochanowskiego zawsze budziła wiele emocji. Autora „Trenów” uważano za najwybitniejszego twórcę renesansu, za pisarza, który przyczynił się do rozwoju i rozkwitu literatury polskiej. Na temat jego światopoglądu, życia i poszczególnych dzieł wypowiadało się wielu innych twórców i krytyków literatury. Nie zawsze jawi się w nich poeta jednoznacznie, nie zawsze bowiem jednoznaczne są jego wypowiedzi. Szczególnie często poruszany jest problem wiary Kochanowskiego, szczególnie w kontekście „Trenów”. J.I. Kraszewski, wypowiadając się na temat religijności poety, pisze: „Nade wszystko chrześcijanin, każdy ziemski wypadek uważa ze stanowiska religijnego”.
Z żalu i bólu po stracie dziecka zrodziły się „Treny” cykl dziewiętnastu utworów, którego treścią są uczucia nieszczęśliwego ojca. Jest to jednak utwór nie tylko poświęcony córce, wyraz nie tylko rozpaczy z powodu jej odejścia. „Treny” uważane są również za dowód załamania się renesansowego optymizmu poety i kryzysu filozoficznego. Są tekstem polemicznym, ale także autopolemicznym: są bowiem przekreśleniem nie tylko filozofii stoickiej w bezpośredniej polemice z tekstami mistrzów w filozofii, lecz i tego jej wcielenia, które przynosi własna twórczość Kochanowskiego. W poszczególnych trenach można zaobserwować proces radzenia sobie z żalem po stracie ukochanego dziecka. Kochanowski płacze, skarży się na swój los, nie chce się z nim pogodzić. Opowiada o tym, jak wielką pustkę uczyniła śmierć dziewczynki. Opowiada o jej niezwykłych zdolnościach. Choć Urszulka miała tylko dwa lata, była osobą, której wszędzie było pełno. Co więcej, dziewczynka była radosna, śpiewała, nie pozwalała smucić się rodzicom. Według poety, była dzieckiem wybitnie utalentowanym i z pewnością była dziedziczką jego talentu. Z czasem ojciec zaczyna się godzić ze swoją stratą. Szczególnie ważny jest tu tren, w którym przywołuje wizję swojej matki z Urszulką na rękach.
„Treny” były też podstawą do rozważań filozoficznych. Kochanowski stawiał pytania o s

Tren to utwór o charakterze żałobnym, smutnym, podniosłym. Wywodzi się ze starogreckiej poezji i jest ważnym elementem struktury tragedii greckiej i odmianą pieśni lamentacyjnej. Tren ma ścisłe powiązanie z elegią i epitafium. Utwory tego typu są poświęcane zmarłej osobie, wyrażają żal oraz cierpienie po jej stracie. Treny wychwalają osobę świętej pamięci oraz przedstawiają jej cnoty i dobre strony. Charakteryzują się określonym porządkiem, na początku zawierają przyczynę bólu i tęsknoty. W późniejszej części utworu wyliczane są zasługi zmarłego. W dalszym etapie autor opłakuje nieboszczyka, natomiast na końcu godzi się z jego brakiem i stara się jakoś pocieszyć (tzw. konsolacja). Ostatnie wersy trenu zawierają moralne pouczenie, jakąś naukę, napomnienie.
Najsłynniejszym polskim autorem trenów jest Jan Kochanowski. Renesansowy wieszcz po śmierci swojej córki spisał cykl utworów składający się z 19 wierszy. Poprzedził je wersem dedykacji: „Orszuli Kochanowskiej, wdzięcznej, uciesznej, niepospolitej dziecinie”. Treny Jana z Czarnolasu mają charakter lamentacyjno-refleksyjny. Autor poruszony tragiczną śmiercią własnego, dwuipółletniego dziecka, prowadził do rozważań nad kwestiami filozofii stoickiej. Rozpacz i cierpienie doprowadziły go także do kryzysu wiary. Poeta próbuje to przezwyciężyć w ostatnich utworach z cyklu. W „Trenie XIX” znanym także pod nazwą „Sen” pojawia się wizja zmarłej matki Kochanowskiego, która pociesza go i prosi, by nie trwał w wiecznym smutku. „Treny” stanowią poetycki zapis cierpień autora.
Bohaterami cyklu „Trenów” są zrozpaczeni rodzice oraz zmarła córka. Postacią odgrywającą główną rolę jest sam autor, czyli ojciec ubolewający nad stratą córki. Cechuje go bezgraniczna miłość do Urszulki, ogromne cierpienie, żal i boleść. Nie może pogodzić się ze śmiercią tak młodej osoby i nie potrafi uwierzyć w to, że już nigdy nie ujrzy jej żywej. W dziewiętnastu utworach dzieli się z nami rozważaniami o końcu egzystencji ukochanego członka rodziny. Stawia liczne, fundamentalne pytania o charakterze filozoficznym. Poeta opisuje największą tragedię swojego życia i to, jak jego los legł w gruzach. Śmierć w rodzinie przyniosła Kochanowskiemu ruinę całej hierarchii wartości. Wieszcz powiada o tym, że wiedza i przez lata zdobywane doświadczenie okazały się zupełnie nieprzydatne i bezcelowe wobec śmierci dziecka. Ojca Urszulki charakteryzuje kryzys światopoglądowy, zaczyna dostrzegać brak sensu w ludzkiej egzystencji i powoli powątpiewa w istnienie Boga. Nie może pogodzić się z tym, że jest bezradny wobec ślepej siły. Zauważa,

TRENY – GENEZA UTWORU I GATUNEK

Treny to cykl utworów autorstwa Jana Kochanowskiego składający się z dziewiętnastu wierszy. Zostały one wydane w Krakowie w roku 1580. Każdy z nich jest spójnie ze sobą połączony tematycznie, ponieważ wszystkie z nich odnoszą się do bólu i poczucia straty, jakie ogarnęło autora po śmierci jego około dwurocznej córeczki, Urszulki. Dzieła mówią przede wszystkim o pustce i smutku, jakie nastąpiły po tej okrutnej stracie. Jednak odkrywają również temat niesprawiedliwości tej rzeczywistości i są swego rodzaju skargą na okrucieństwo, jakie się dokonało. Poruszenie tych wątków mogło być także spowodowane śmiercią innych dwóch osób również bliskich postaci Jana Kochanowskiego, a dokładniej jego brata, Kacpra i drugiej jego córki, Hanny. Ponieważ to doświadczenie śmierci bliskich zaburzyło dotychczasowe poglądy na ten świat, idee jakie wyznawał autor.

Zatem Treny są świadectwem ojca, który utracił swoje dziecko. Ale jest również pytaniem o wartości, jakie są najważniejsze w życiu i o to, jaką postawę powinno się przyjąć, co stanowi dobro a co zło.
Jedn