Menu książki:
Świętoszek - Świętoszek – Molier – Czas i miejsce akcji
„Świętoszek” to komedia napisana przez jednego z najsłynniejszych komediopisarzy w dziejach – Moliera, prawnika z wykształcenia, a artysty z zawodu. Opowiada ona o obłudzie i dewocji, prowadzących do porażki jednostki, która się do nich ucieka. Autor wierzył w możliwość moralizowania społeczeństwa poprzez przedstawienia o charakterze zabawnym, a czasem wręcz skandalicznym. Utwór jest przykładem tekstu klasycznego, dlatego widoczne jest w nim zastosowanie zasady trzech jedności. Polega to na zamknięciu akcji w obrębie doby, w jednym miejscu i skupieniu się na głównej historii bez uciekania w poboczne wątki.
Akcja utworu osadzona została w czasach współczesnych autorowi. Oznacza to, że wydarzenia w nim opisane mają miejsce w XVII wieku, najprawdopodobniej w roku 1664. Kolejnym tropem naprowadzającym nas na okres, w którym odbywa się przedstawiona historia jest wątek tolerancyjnego władcy, jaki z pewnością miał stanowić ukłon autora w kierunku Ludwika XIV, ówczesnego władcy Francji. Jednak ukazane w „Świętoszku” problemy są na tyle aktualne, że sztuka wystawiana na deskach teatrów mogłaby być nawet obecnie. W tekście nigdzie nie mamy informacji dotyczącej czasu akcji, dzięki czemu przybiera on charakter uniwersalny.
Co do miejsca wydarzeń, zostało ono już bardziej sprecyzowane, ponieważ tego od twórcy wymaga klasyczna forma komedii. Historia odbywa się w Paryżu, w domu Orgona, co zostało przedstawione do informacji czytelnika już w didaskaliach na wstępie utworu. Nie mamy pewności czym trudni się gospodarz, ani w jaki sposób zgromadził majątek pozwalający mu na zajęcie sporego, dwukondygnacyjnego domostwa, o którym jednak nie wiemy zbyt wiele, ponieważ nie zostało szczegółowo opisane w książce. „Świętoszek” to sztuka niezwykle uniwersalna, jak zresztą większość prac Moliera, ponieważ pisarz za wszelką cenę starał się unikać zarówno szczegółów obyczajowych, jak i politycznych. Wzmianka o księciu stanowi jedyny polityczny aspekt. Poza nią w tekście nie znajdziemy opisów strojów, fryzur, ludzi rządzących, wzmianek o położeniu domu względem placów, ulic, ogrodów itd.