Ojciec Goriot - Problematyka

„Ojciec Goriot” to powieść H. Balzaka, która została wydana w 1834 roku. Stanowi element cyklu „Komedii ludzkiej”. Akcja utworu toczy się w Paryżu w okresie od listopada 1819 roku do lutego 1820 roku. Miejscem akcji jest między innymi pensjonat, dzielnice zamieszkiwane przez bogatych paryżan, w dzielnicach Saint – Germain, Odeonie oraz Palais Royal. Głównym bohaterem jest Jan Goriot, starszy mężczyzna, który poświecił swoje życie córkom. Goriot był człowiekiem bardzo dobrym, uczciwym, pracowitym, skromnym. Po śmierci żony cała swoją uwagę poświecił córkom. Zadbał, by dobrze wyszły za mąż i opiekował się nimi już po ich zamążpójściu. Pięć lat po ślubie Delfiny i Anastazji wycofał się z interesu, gdyż córki i ich mężów raziło jego zajęcie. Stęskniony i spragniony widoku młodych kobiet, czekał na nie na ulicy. Miłość ojca jest tak wielka, że oddaje im wszystko, co posiada. Przez cały czas myśli, skąd wziąć pieniądze, by zaspokoić kolejne kaprysy córek. Martwi się ich losem, obawia, że ktoś mógłby je skrzywdzić. Dziewczęta jednak nie odpłacają mu tym samym. Tolerują ojca tylko ze względu na jego majątek. Przyjmują od niego mniejsze lub większe sumy, których nie udało im się otrzymać od mężów. Dopiero przed śmiercią Goriot przekonuje się, że pieniądze nie zapewniły mu miłości córek. Okazało się, że pracował na darmo, że umiera nie mając tego, co najcenniejsze – miłości, troskliwości, opieki najbliższych. Wtedy też przekonuje się, jaka jest siła pieniądza.
Ważnym bohaterem jest Eugeniusz Rastignac młody człowiek, który chce osiągnąć sukces. Początkowo stara się dążyć do celu wykorzystując własne możliwości. Z czasem jednak przekonuje się, że jest to niemożliwe. Pozbywa się skrupułów, oddaje się występkom. Staje się bezwzględny, uparcie walczy o swoje.
Vautrin jest zbiegłym galernikiem, członkiem Stowarzyszenia Dziesięciu Tysięcy, które zajmuje się kradzieżami. Jest opanowany, bezwzględny. Nie lubi kobiet. Ma dystans wobec rzeczywistości, z nikim się nie przyjaźni. Anastazja i Delfina – córki głównego bohatera – to kobiety egoistyczne, bezduszne. Nie kochają ojca, wstydzą się go. Nie pozwalają mu przychodzić do swoich domów. Jednocześnie nie mają żadnych oporów przeciwko temu, aby wykorzystywać go pod każdym względem.
Powieść prezentuje obraz społeczeństwa francuskiego żyjącego w XIX wieku. Jest to społeczeństwo bardzo urozmaicone, prezentuje różne typy ludzkie, przedstawicieli różnych zawodów. Autor utworu ocenia to społeczeństwo krytycznie. Liczy się w nim tylko pieniądz, wszelkie powszechnie szanowane wartości stają się nieważne. Nawet Eugeniusz, który studiuje prawo, przekonuje się, że nie ma ono żadnego znaczenia w społeczeństwie, w którym przyszło mu żyć. Jego wiedza nie ma znaczenia, w karierze pomaga mu pozycja, którą zyskuje dzięki związkowi z zamożną kobietą. W świecie XIX – wiecznego Paryża nie ma miejsca na miłość, przyjaźń, uczciwość. Nie ma znaczenia także rodzina. Jest to obraz ciekawy, jednak bardzo przygnębiający. Treść powieści sugeruje, że nie można mieć nadziei na życie uczciwe, na miłość i przyjaźń.