Pieśni - Bohaterowie

W „Pieśniach” Jana Kochanowskiego podmiotem lirycznym jest renesansowy człowiek. Dzieli się on swoimi refleksjami na temat życia, zmienności losu, umiaru. Porusza kwestie równowagi wewnętrznej i zachwytu nad światem. Bohater „Pieśni” to osoba, która prezentuje światopogląd humanistyczny, żyje w zgodzie z naturą i stosuje się do zasady złotego środka. Przedstawionego mężczyznę charakteryzuje pogoda ducha, docenianie każdej chwili i rzeczy oraz wielka radość z nawet najmniejszych spraw. Podmiot liryczny rozważa na temat przemijalności, patriotyzmu, rozumu, miłości. Dokonuje oceny otaczającej go społeczności oraz całego świata. Jest to człowiek mądry i doświadczony przez los. Uczy, jakimi wartościami się kierować w życiu, by było ono spełnione. Radzi, by każdy pogodził się z tym, że nie mamy wpływu na własne przeznaczenie. Jest świadomy tego, że śmierć dotyczy każdego z nas i stanowi coś nieuniknionego. Dzieli się myślami m.in. na tematy religijne, filozoficzne, patriotyczne. Jest humanistą, mędrcem, filozofem i chrześcijaninem. W życiu kieruje się horacjańską maksymą „carpe diem”. Utożsamia się ze wszystkimi ludźmi, wierzy w boską opiekę i opatrzność, ma zawsze pozytywne nastawienie. Uważa, że nasze sukcesy i problemy są tymczasowe. Wierzy, że w życiu nie ma nic stałego i nie należy zbytnio rozpaczać, ani ufać swemu powodzeniu, gdyż każda sytuacja może diametralnie się odmienić. Najważniejszymi wartościami dla człowieka renesansu są uczciwość, szlachetność, wewnętrzny spokój, dystans do życia oraz umiejętne korzystanie z różnych przyjemności. Bohater stara się być jak najdoskonalszą wersją siebie, by osiągnąć pełnie szczęścia i dąży do zbawienia. Stroni od wartości materialnych, nie pragnie bogactwa, dóbr doczesnych, wielkiego majątku. Przyjmuje postawę stoicką. Chwali życie na wsi i wyraża afirmację życia ziemiańskiego. Opisuje piękno świata i bardzo się nim zachwyca. Uważa, że źródłem pogody ducha jest cnota. Człowiek renesansu podejmuje refleksję nad sobą i otaczającym go światem. Charakteryzuje go pełen optymizmu i ufności w boże miłosierdzie. W utworze pt. „Serce roście, patrząc na te czasy” przekazuje myśl, iż człowiek doskonały moralnie i pełen wewnętrznego spokoju może się radować życiem. Taka osoba nie potrzebuje bogactwa, rozrywek, ani używek, by być w dobrym nastroju. Według podmiotu lirycznego człowiek z nieczystym sumieniem i pozbawiony harmonii duchowej nie będzie cieszył się z biesiad, wiosny, czy chwil z bliskimi. Tym przekazem udziela czytelnikowi wskazówek moralnych, jak żyć, by osiągnąć szczęście. Osoba mówiąca w „Pieśniach” Kochanowskiego zwraca się do każdego człowieka. Poucza i przestrzega na podstawie własnego doświadczenia lub obserwacji świata. Odwołuje się do natury oraz religii. Przekazuje cenne rady oraz ponadczasowe nauki. Sławi nieskończoną mądrość i dobroć Boga. Wychwala wszystko, co stało się jego dziełem. Uważa świat za doskonały ogród, w którym panuje niezwykłe piękno i ład. W utworze pt. „Czego chcesz od nas Panie” zachwyca się idealnością ziemi oraz tym, że każdy jej element pasuje do siebie i tworzy harmonijną całość. W utworze pt. „Nie porzucaj nadzieje” ukazuje się jako humanista, który apeluje do ludzi, by zawsze zachowali pozytywne myśli bez względu na sytuację, w jakiej się znajdują. Podmiot liryczny przekazuje myśl, że tak jak po zimie przychodzi wiosna, tak po złym dniu nadejdą lepsze momenty. Zachęca do obserwowania przyrody, by na podstawie zmian w przyrodzie zrozumieć i zaakceptować logikę życia. Zaleca umiar, spokój i dystans do świata. W pieśni „Serce roście” z Ksiąg pierwszych człowiek pokazuje swoją wiarę w moc „dobrej myśli”. Zwraca się do każdego, komu bliski jest temat szczęścia. Analizuje, jakie są warunki osiągnięcia pełnej radości w życiu.