Pieśni - Charakterystyka bohaterów

Głównym bohaterem utworów jest renesansowy człowiek. Manifestuje on swój indywidualizm, jest ideałem tamtego okresu. Głosi pochwałę życia doczesnego, stroni od wartości materialnych, zachowuje umiar w korzystaniu z uciech i dba o czyste sumienie, godność oraz dobre imię. Dla bohatera „Pieśni” istotne są: pobożność, zdrowie, lekka śmierć i zbawienie. Nie żąda majątku, dba o swój kontakt z Bogiem i jest zwykłym, swojskim człowiekiem. Postaci nie zależy na pieniądzach, wielkim pałacu, czy przepychu. Nie chce kariery, bogactwa i wyróżniania się wśród innych. Zamiast tego wybiera spokój i skromność. Od wartości materialnych woli bycie zdrowym, szczęśliwym i spełnionym. Najważniejszym darem dla niego jest po prostu życie. Zachowuje w nim umiar, nie dba tylko o zabawę i przyjemności. Szczególną uwagę przywiązuje do tego, co jest tu i teraz. Nie ogląda się za siebie i nie rozpamiętuje przeszłości, ale też nie zamartwia się zbytnio o swoją przyszłość. Renesansowy człowiek żyje zgodnie z zasadą carpe diem. Liczy się z tym, że w czasie egzystencji każdy z nas ma gorsze i lepsze chwile. Przekazuje nam, że ludzki los jest niezwykle zmienny i wiąże się z możliwym cierpieniem, troskami oraz zmartwieniami. Jednak wierzy, że po każdej porażce przychodzą dobre momenty. Twierdzi, że w życiu należy znaleźć złoty środek, czyli zachowywać umiar i ćwiczyć się w wewnętrznej cnocie. Uważa, że da nam to drogę do szczęśliwego i satysfakcjonującego życia. Bohater cieszy się z tego, co posiada i za wszystkie dobra dziękuje Stwórcy.

Ważnym bohaterem utworu jest natura, dzięki której świat staje się harmonijnym dziełem boskim. Autor pokazuje nam, że za pomocą jej obserwacji jesteśmy w stanie uświadomić sobie wiele spraw i znaleźć odpowiedzi na nurtujące nas pytania. Za pomocą bliskiego kontaktu z przyrodą możemy dostrzec i zaprowadzić harmonię również we własnym życiu i sercu. Motyw natury w „Pieśniach” jest bardzo widoczny. Powodem do radości nie jest tylko jej piękno, ale także stały rytm, w jakim się rozwija. Szczególną uwagę twórca przywiązuje do okresu wiosennego, ponieważ wtedy całe życie na ziemi budzi się i odradza po zimowym śnie. Przyroda według Kochanowskiego jest głównym źródłem ludzkiej radości i powoduje wewnętrzny spokój. Każdy człowiek powinien ją uszanować i cieszyć się z najmniejszych rzeczy.

Postacią odgrywającą ważną rolę w „Pieśniach” jest również sam Pan Bóg. Według Kochanowskiego wiara rozwiązuje wiele ludzkich problemów i udziela odpowiedzi na dręczące nas rozterki. Dzięki religii możemy tłumaczyć sobie powstanie świata oraz następstwo różnych wydarzeń, np. śmierci. Bóg w utworach Jana z Czarnolasu jest kreowany na najwyższą i najważniejszą postać. Został ukazany jako deus artifex, czyli artysta tak wspaniałego dzieła sztuki, jakim jest otaczający nas świat. Człowiek renesansu ma pełne zaufanie dla Stworzyciela i to w Jego ręce oddaje swój los. Autor odwołuje się także do motywu theatrum mundi – teatru świata, gdzie każdy z nas jest bożym igrzyskiem, czyli zabawką w rękach Najwyższego i Wszechmogącego. Nasz żywot w dużej mierze zależy od Niego, a po śmierci wszyscy zostaniemy rozliczeni z całej działalności na ziemi.