Pieśni - Najważniejsze informacje

Pieśń to utwór liryczny podzielony na strofy. Kształt pieśni jako wiersza wywodzi się już od antycznych utworów Horacego oraz tradycyjnych ód greckich. Ten gatunek literacki cechuje prosta budowa, paralelizmy i rytmizacja. Do najwybitniejszego polskiego pieśniarza zaliczamy czarnoleskiego wieszcza – Jana Kochanowskiego. Pieśni tego renesansowego twórcy powstały głównie w czasie jego pobytu w słynnym Czarnolesie. Na cykl „Pieśni” Kochanowskiego składa się 49 utworów podzielonych na 2 księgi (wtóre i pierwsze). Istnieją także dwa odrębne utwory poety – „Pieśń świętojańska o sobótce” i „Czego chcesz od nas, Panie”. Można powiedzieć, że autor w tych utworach zawarł całego siebie. Przedstawił wszystkie przemyślenia i refleksje na temat życia codziennego i natury ludzkiej.
Pieśni charakteryzują się bogactwem tematycznym, wszechstronnością i zmiennością nastrojów. Utwory utrzymane są zarówno w tonacji smutku, zadumy, żalu, jak i radości i beztroski. Pieśni Jana Kochanowskiego są źródłem wielu mądrości i prawd uniwersalnych. Przekazują liczne, cenne i wciąż aktualne morały. Autor podjął się w tematów takich jak kruchości, przemijanie ludzkiego życia, dobra doczesne, śmierć i daremności ludzkich starań. Kochanowski opiera swą twórczość na własnych refleksjach, przeżyciach i obserwacjach (zarówno ludzi, jak i natury). Przedstawia w swych utworach ideał renesansowego człowieka, który manifestuje swój indywidualizm i głosi pochwałę życia doczesnego. Stroni od wartości materialnych, zachowuje umiar w korzystaniu z uciech i dba o czyste sumienie, godność oraz swoje dobre imię. Dla człowieka renesansu istotne są wartości takie jak pobożność, zdrowie, lekka śmierć i zbawienie. Jan Kochanowski wielokrotnie odwołuje się do licznych motywów zaczerpniętych z Biblii, a także do twórczości Horacego. Nawiązuje do stoicyzmu, epikureizmu oraz toposów: „exegi monumentum” i „carpe diem”. Każda pieśń Kochanowskiego niesie z sobą jakąś ważną i ponadczasową naukę. Fenomenem Jana z Czarnolasu jest podejmowanie się tematów, które są aktualne po dziś dzień.