Faraon - Streszczenie szczegółowe

Egipt należy do najstarszych cywilizacji na świecie. Leży on w północno-wschodnim terytorium Afryki. Geniusz starożytnych Egipcjan podziwiany jest do dzisiaj. Starożytni Egipcjanie posiadali system kanałów nawadniających, budowali wspaniałe świątynie i grobowce, kapłani egipscy znali wiele tajemnic natury. Początkowo w państwie egipskim powstało mnóstwo drobnych państewek, które z czasem połączyły się w dwa większe, na południu- Egipt Górny, a na północy- Egipt Dolny. W początkach III tysiąclecia p.n.e. obydwa te państwa zostały zjednoczone. Na czele państwa stał faraon. Rządził on państwem przy pomocy stałej milicji, mnóstwa urzędników, z których powoli utworzyła się arystokracja rodowa. Faraon był prawodawcą, naczelnym wodzem, najbogatszym człowiekiem, najważniejszym sędzią, kapłanem, a nawet synem bożym i bogiem. Obok faraonów, a bardzo często ponad nimi stali kapłani- był to zakon mędrców kierujących losami kraju. Kapłani odgrywali bardzo ważną rolę w Egipcie. Byli oni nauczycielami młodych pokoleń, wróżbitami, doradcami dorosłych, sędziami zmarłych. Spełniali nie tylko drobiazgowe obrządki religijne przy bogach i faraonach, ale leczyli chorych jako lekarze, wpływali na bieg robót publicznych jako inżynierowie, tudzież na politykę jako astrologowie. Najczęściej faraonowie ulegali kapłanom, składali bogom hojne ofiary i wznosili świątynie. Byli jednak i tacy faraonowie, którzy sprzeciwiali się woli kapłanów, jak np.: Ramzes XIII- syn Ramzesa XII i królowej Nikotris. Panowanie tych władców było krótkie, znikały nie tylko ich czyny, lecz także nazwiska. Czasami zdarzało się, że upadała dynastia, a kloff- czapkę faraonów otoczoną wężem przywdziewał kapłan.
„Faraon” jest powieścią przedstawiającą nam kulisy życia politycznego i osobistego faraonów oraz kapłanów za panowania Ramzesa XII, a po jego śmierci Ramzesa XIII- jego syna. Był to wiek XI przed Chrystusem. W utworze przedstawiony jest upadek dynastii dwudziestej i wtargnięcie na tron arcykapłana Amona San- amen Herhora. W 33 roku panowania Ramzesa XII Egipt święcił duże uroczystości, mianowicie uzdrowienie królewskiej imieniem Bent- res i wypędzenie złego ducha z rodziny królewskiej przez bożka Chonsu oraz mianowanie syna Ramzesa XII na namiestnika. Po otrzymaniu tytułu erpatra młody książę poprosił ojca o mianowanie go dowódcą korpusu w Memfis. Ramzes XII zgodził się pod warunkiem, że następca tronu złoży dowód, iż potrafi kierować masą wojsk na stopie bojowej. W tym celu minister wojny Herhor, który był arcykapłanem największej świątyni Amona w Tebach zwołał radę, która postanowiła poddać księcia próbie. Książę miał wyruszyć z wojskiem w towarzystwie ministra Herhora, który miał składać raporty faraonowi o przebiegu wypadków. Na pustyni miał być zaskoczony przez pułk naczelnego wodza armii generała Nitagera. W czasie drogi książę wykazywał wielki zapał i znajomość spraw wojskowych. Pewnego razu, gdy oficer Eunane zgodnie z rozkazem księcia jechał na czele oddziału spostrzegł na szosie dwa skarabeusze, zatrzymał pochód i złożył hołd świętym żukom, doniósł o tej wróżbie księciu. Książę nie przywiązywał wielkiej wagi do tej wiadomości i był bardzo niezadowolony z decyzji ministra, który postanowił iść okrężną drogą przez wąwóz, aby nie podeptać świętych żuków. W związku z tą decyzją książę, który stwierdził „że taka przeszkoda nawet osła nie zatrzymałaby w podróży” powierzył przeprowadzenie oddziału przez wąwóz Herhoromi. Stwierdziwszy, iż nie zna się na kapłańskiej taktyce, oddalił się z kuzynem Tutmozisem, wymawiając się chęcią odpoczynku. Był to pierwszy konflikt między Ramzesem a kapłanem. W czasie rozmowy z Tutmozisem książę dał znać o swej niechęci do kapłanów. Rozchodziło mu się bardziej o to, że dowódcą wojsk jest kapłan. Wdrapawszy się na wzgórze zauważyli piękny folwark, a w ogrodzie dziewczynę, która spodobała się Ramzesowi. Była to Sara, córka rządcy folwarcznego, żydówka. Przyjemną rozmowę z Sarą przerwał Ramzesowi głos trąbki. Książę w pośpiechu ofiarował dziewczynie złoty łańcuch i prosił, aby oddała go swojemu ojcu. Po chwili wraz z Tutmozisem pobiegli w stronę głosu trąbki. Po przybyciu na miejsce książę dowiedział się od Herhora, że wojska zostały odcięte przez pułk niezwyciężonego Nitagera. Jak przystało na żołnierza, Ramzes postanowił siłą rozgromić tych, co ośmielili się zastąpić mu drogę. Nitagerowi powstrzymał księcia i wyjaśnił mu, dlaczego wojska jego zostały odcięte. Po krótkiej rozmowie, w której książę wykazał wiele zdrowego rozsądku, manewry zostały uznane za skończone. Następca wysłał Tutmozisa do ojca Sary w celu wykupienia jej, a sam ruszył z wielką świtą w stronę Memfis. Po przybyciu faraon zwołał naradę, na której chciał się dowiedzieć od osób zaufanych czy jego syn będzie dobrym wodzem. Nitager i Herhor stwierdzili, że książę posiada wszelkie zasady wodza. Pomimo tych zalet minister radził nie mianować jeszcze księcia dowódcą korpusu w Memfis. Faraon zgodził się i opuścił zgromadzenie. Nitager był bardzo poruszony słowami Herhora, a przede wszystkim tym, że faraon bez cienia niechęci zgadza się na wolę Herhora. Po otrzymaniu tej wiadomości Ramzes rozpoczął z ojcem zaciętą dyskusję, z której wynikło, że czuje on wielką niechęć do Herhora. Już od tej chwili w sercu młodego księcia rodził się bunt przeciw kapłanom. Pomimo tego książę był w ciężkiej sytuacji finansowej. Obiecał żołnierzom wynagrodzenie i chciał dotrzymać obietnicy. W związku z tym złożył wizytę matce i przedstawił jej swoją prośbę. Matka miała jednak obiekcje do jego przyszłej żony w związku z jej żydowskim pochodzeniem i poradziła, aby Ramzes oddalił od siebie Sarę i zwrócił się o pomoc do kapłanów. Ramzes zrezygnował z propozycji matki i o radę prosi Tutmozisa. Tutmozis przysyła do niego Fenicjanina Dagona, który pożycza księciu potrzebne pieniądze. Przez cały ten czas Sara mieszka w domu wynajętym przez Ramzesa. Sytuacja gospodarcza Egiptu jest bardzo krytyczna. Kapłani wykorzystawszy chwilę, że Nil nie przybiera, zaczęli buntować lud przeciwko Sarze. Rozjuszony lud napłynął na dom Sary. W tej chwili wystąpił kapłan i przemawiając do ludu go uspokoił. Kapłan ten pozostaje przez dłuższy czas nieznany. Ramzesa gnębi to nieprzyjemne zdarzenie. Ramzes, jako przyszły faraon, chciał poznać dokładnie gospodarkę kraju. Im bardziej zagłębiał się w tajniki państwa i poznawał coraz to większe wpływy kapłanów na różne okoliczności, tym bardziej zaczął się przeciw nim buntować. Ramzes został w końcu mianowany namiestnikiem Dolnego Egiptu i pożegnawszy Sarę wyjechał na północ. Pierwsze dni władzy dały mu do zrozumienia, że jest to bardzo ciężka praca. W związku z objęciem władzy Ramzes musiał odbyć szereg podróży służbowych. Powróciwszy do domu, otrzymał radosną wiadomość, że został ojcem. Niedługo jednak cieszył się spokojnym życiem rodzinnym, pociągały go sprawy państwowe. Odbył kilka ważnych powiedzeń, na których rozpatrywano zagrożenie Egiptu od strony Libii. Ramzes od dawna chciał stoczyć walkę z Libią, której zwycięstwa był pewien, ale kapłani nie wyrażali zgody. Pewnej nocy Ramzes, przebywając w świątyni Asoreth, zauważył tam kapłankę Kamę, która bardzo przypadła mu do gustu. Kapłanka ta na odgórny rozkaz demonstrowała mu niektóre triki niby duchów świętych. Ramzes, zapoznawszy się z tym, jeszcze bardziej zaczął pogardzać religią. Postanowił sprowadzić do swego domu Kamę, która było innego wyznania, gdyż była Fenicjanką. Był to czyn bardzo źle widziany przez kapłanów i Greka Lykona- sobowtóra księcia, który kochał się także w Kamie i pragnął ją uprowadzić do swego kraju. Kama miała bardzo wysokie wymagania w stosunku do Ramzesa i swymi grymasami doprowadziła do wielkiego upokorzenia Sary i jej syna. Lykon z zemsty zamordował syna Ramzesa i Sary. Początkowo wszyscy byli pewni, że mordercą jest Ramzes. Jednak policja złapała Lykona i oddała go arcykapłanom, którzy kazali dochować tajemnicy, by użyć Greka do swych celów. Kama zachorowała i musiała być odizolowana od ludzi zdrowych, a Sara umarła w więzieniu, chcąc być lojalną wobec Ramzesa do końca. Sytuacja polityczna Egiptu była nadal zagrożona przez Libijczyków. W końcu Ramzes stoczył zwycięską walkę z Libią. Ramzes, powracając z wojny, dowiedział się o śmierci ojca, co automatycznie wynosiło go na tron faraona. Ramzes XIII zostawszy władcą Egiptu widział lepsze perspektywy walki z kapłanami. W Egipcie coraz częstsze miejsce miały bunty chłopów. Lud podzielił się na dwie grupy: pierwsza- wrogo ustosunkowana do kapłanów; druga- która za sprawą fałszywych wiadomości kapłanów sądziła, że faraon jest obłąkany i wrogo była nastawiona do faraona, a także do Fenicji, z którą faraon utrzymywał kontakty. Taką sytuację wywołał między innymi kryzys skarbca państwowego. Ludziom nie płacono za wykonanie nadprogramowo prac. Faraon, chcąc polepszyć sytuację, planuje co siedem dni pracy zrobić jeden dzień wolny i dać należne im wynagrodzenie. Na to zwrócił mu uwagę już wcześniej kapłan chłopskiego pochodzenia, jego doradcą. W tym celu Ramzes XIII, znający, jak wielkie bogactwa mają w swoich rękach kapłani, zwraca się z legalną prośbą o wspomożenie skarbu państwa z Labiryntu. Zostaje zwołane specjalne posiedzenie. Propozycja Ramzesa upadła i faraonowi nie pozostało nic innego, niż jak to sobie wcześniej zaplanował, obrabować labirynt. Pomocny w tym celu był mu kapłan Sametu, który znał tajemnice Labiryntu. Oprócz zamachu na Labirynt, Ramzes XIII planuje bunt ludu i stoczenie walki z kapłanami. Zamach na Labirynt nie dochodzi jednak do skutku, ponieważ kapłan Sametu zostaje wykryty w jednej z komnat przez dozorców i arcykapłana Mefresa. Sametu, zdając sobie sprawę, że znajduje się w sytuacji bez wyjścia, truje się. Zamach ludu na świątynię również nie dochodzi do skutku, ponieważ w kulminacyjnym następuje zaćmienie słońca, na które lud, a nawet żołnierze faraona nie byli przygotowani. Sytuacja ta sprzyjała kapłanom. Przedstawili oni to jako gniew boski Ozirisa, w związku z czym lud w strachu przed siłą boga stracił zapał do buntu. Sytuacja taka nie miałaby miejsca, gdyby przebieg wydarzeń toczył się według wcześniejszego zaplanowania. Faraon w ostatniej chwili, nie wiedząc nic o mającym nastąpić zaćmieniu słońca, zniecierpliwiony postanawia przyśpieszyć tempo akcji, co przyczyniło się do jego klęski. Otrzymawszy listy, które miały być dowodem zdrady państwa przez arcykapłanów Herhora i Mefresa, wysyła Tutmozisa z ochotniczym wojskiem, aby ogłosił ich jako zdrajców. Tutmozis zostaje na miejscu podstępnie zamordowany przez oficera Eunana, który jak większość ochotników był żołnierzem w służbie kapłanów. Po krótkiej chwili arcykapłan Mefres zostaje jednak i tak zamordowany przez dozorców Labiryntu, którzy mieli obowiązek zabijać wszystkich, którzy znali tajemnicę Labiryntu. W momencie, gdy nastąpiła zdrada faraona i śmierć Tutmozisa, Ramzes XIII składał wizyty żonie Tutmozisa. Wracając od niej w nocy przez ogród zostaje napadnięty i zamordowany przez nasłanego przez arcykapłana Mefresa Greka Lykona. W ten sposób arcykapłan Herhor dzięki doskonałej znajomości polityki i wielkiego sprytu dopiął swego celu i zasiadł na tronie faraona.