Historia żółtej ciżemki - Geneza utworu i gatunek

Powieść Antoniny Domańskiej opowiada o ołtarzu mariackim w Krakowie. Autorka mogła ukazać potęgę państwa Jagiellońskiego i zwyczaje panujące w średniowiecznym Krakowie. Jest to miasto bogate dbające o handel i kulturę. Rajcowie Krakowscy potrafią wygospodarować ładną sumę pieniędzy na wybudowanie nowego, pięknego ołtarza w kościele Mariackim dzięki temu możemy poznać Wita Stwosza norymberskiego mistrza syna Stanka, który pracował razem z ojcem w Krakowie, kronikarza Jana Długosza dziejopisarza polskiego, ojca Szymona- bernardyna później błogosławionego. Autorka wspomina Kallimacha, który był włoskim humanistom dzięki jemu dotarły do Polski Renesansowe nowinki. Poznajemy również króla Kazimierza Jagiellończyka i jego rodzinę. Pisarka powiązała opowieść z fragmentem dziejów narodowych. Postać Czarnego Rafała pokazuje, że zawsze od ludzi istniały czarne charaktery.
Powieść jest pełna optymizmu i wiary w szlachetność, sprawiedliwość. Gatunkowo utwór jest powieścią historyczną, w której losy fikcyjnych bohaterów są ukazane w wydarzeniach historycznych.