Opowieści z Narnii – Srebrne krzesło - Rozprawka

Problem dotrzymywania obietnic w “Srebrnym krześle”

Do literatury fantastycznej zaliczyć można niezliczone pozycje cieszące się zainteresowaniem czytelników gatunku. Wśród nich znajdują się jednak również takie, których popularność nie słabnie z biegiem czasu jest cykl “Opowieści z Narnii” autorstwa C. S. Lewisa. Ze względu na uniwersalność poruszanych problemów i ponadczasowość przekazywanych wartości, po jego książki sięgają kolejne pokolenia miłośników fantastyki, oczekujących nie tylko opowieści o magii i przygodach, ale również głębszego przekazu. Szczególnie interesującą niektórych z nich częścią serii jest powieść „Srebrne krzesło”, która porusza między innymi trudne zagadnienie wartości dotrzymywania słowa i odpowiedzialności. Książka nie tylko poucza czytelnika, lecz ukazuje także jakie konsekwencje może mieć w życiu człowieka niesłowność oraz lekceważenie danych obietnic.

Postacią, w której charakterystyce najwidoczniejsze stały się rozważania na ten temat jest Julia Pole. Kiedy dziewczyna przybywa do Narnii, Aslan powierza jej wiedzę o znakach, jakich ma wypatrywać by spełnić swoje zadanie w tej krainie. Pomimo obietnicy danej lwu, Julia szybko lekceważy swoje zadanie, a treść znaków zaciera się w jej pamięci. Autor książki zawiera w tym wątku rozważania nad możliwymi skutkami takiej lekkomyślności. Jednym z wniosków, do jakich dochodzi czytelnik śledzący wydarzenia będące następstwem zachowania Julii, jest fakt, że złamanie obietnicy wskutek lekceważenia jej nigdy nie jest pozbawione konsekwencji, które nierzadko, tak jak w przypadku bohaterów „Srebrnego krzesła”, są bardzo poważne. Nie potrafiąc rozpoznać znaków danych przez Aslana, Julia naraża siebie oraz swoich towarzyszy na śmiertelne niebezpieczeństwo, jakim jest uwięzienie w siedzibie olbrzymów-ludożerców. To wydarzenie stanowi dla bohaterów ważną lekcję odpowiedzialności co do wypełniania własnych obietnic, natomiast czytelnik może z niego wyciągnąć wnioski dotyczące własnego życia.

Problem odpowiedzialności przejawia się w powieści również w innych wydarzeniach dotyczących Julii. Dziewczyna od samego początku książki nie pojmuje znaczenia, jakie ma wzięcie odpowiedzialności za innych ludzi, przede wszystkim za swoich przyjaciół. Chociaż nie brakuje jej odwagi, często bywa bezmyślna, a jej zachowanie naraża innych na kłopoty. Przejawia się to już w pierwszych rozdziałach, kiedy nieumyślnie spycha Eustachego w przepaść. Długa i pełna niebezpieczeństw podróż, mająca na celu odnalezienie dziedzica tronu kraju, o którym nigdy wcześniej nie słyszała, wydaje jej się bezsensowna, a los mieszkańców Narnii jest jej obojętny. Jednak dalsze przygody Julii uczą ją, że należy postępować rozsądnie nie tylko dla własnej korzyści, ale przede wszystkim w celu uchronienie swoich przyjaciół przed zgubnymi skutkami nierozwagi. Przykład Julii ukazuje też jeszcze jedną ważną dla współczesnego czytelnika cechę odpowiedzialności, czyli to, że można się jej nauczyć. Zdanie sobie sprawy z konieczności walki z
własną niesłownością i egoizmem prowadzącym do złamania ważnych obietnic to kluczowa część przemiany Julii. Początkowo dziewczyna nie odznacza się żadną z tych zalet, jednak z czasem podróż obfitująca w niebezpieczeństwa oraz doświadczenie konsekwencji niedotrzymania słowa sprawiają, że Julia zdaje sobie sprawę, jak ważne są to umiejętności. Ta świadomość pozwala jej rozpocząć pracę nad własnym charakterem, jest skutkiem jej przemiany na lepsze. Z tego faktu płynie ważna nauka dotycząca konieczności dostrzegania własnych wad i niedociągnięć oraz możliwości kształtowania swojego charakteru, w celu stania się lepszym człowiekiem. Książka uświadamia jednak czytelnikowi, że żadna zmiana nie może dokonać się bez wysiłku i licznych prób przezwyciężania samego siebie. Daje też nadzieję na przemianę wewnętrzną tym z czytelników, którzy szczególnie utożsamiają się ze słabościami oraz wadami Julii.

Zagadnienie odpowiedzialności i problem dotrzymywania obietnic to główne tematy warstwy dydaktycznej “Srebrnego Krzesła”. Problemy te zostały w powieści dogłębnie rozważone, co jest widoczne zwłaszcza w wątku przemiany Julii pod wpływem jej przygód w Narnii. Wszystkie wątki
odnoszące się do tego problemu zostały podane w sposób przystępny i atrakcyjny dla czytelnika, nie tracąc jednocześnie swojej wartości.