Szewcy - Problematyka

,,Szewcy”- Problematyka

Powstały w latach 1931-1934 dramat Witkacego uznaje się za najlepszy w jego dorobku artystycznym. Akcja całego utworu toczy się wokół kolejnych przewrotów, z czego każdy kolejny jest o wiele groźniejszy od poprzedniego. Autor bardzo luźno, lecz stanowczo nawiązuje do koncepcji rewolucji, co stanowi główną problematykę utworu.
W akcie pierwszym sam moment i przewrót nie jest ani szczególnie groźny, ani wielki, lecz ważna jest w nim nazwa i ideologia osób które go dokonały. Prokurator Scurvy wysyła na szewców i Księżną swoje faszystowskie bojówki o nazwie ,,Dziarscy Chłopcy”, które pojmują pracowników warsztatu i umieszczają ich w więzieniu przymusowego bezrobocia, w którym znajduje się witraż przedstawiający ,,błogosławieństwo pracy zarobkowej”.
Akt drugi, również jest prosty do rozszyfrowania. Szewcy zamknięci w więzieniu, na dodatek poddani okrutnej karze, jakim była niemożliwość pracy, przy jednoczesnym widoku pięknego warsztatu, dokonują buntu i rewolucji. Wpadają do pracowni, gdzie Sajetan wymyśla idee nieskończonej, nadgorliwej, a wręcz szaleńczej pracy. Czeladnicy szybko podchwytują ten pomysł i zabierają się do robienia butów. Gdy prokurator Scurvy próbuje ich powstrzymać za pomocą tym razem Pachołków Gnębona Puczymordy, spotyka się z niespodziewaną barierą. Pachołkowie tylko po zetknięciu się z szewcami natychmiast wraz z nimi biorą się do szaleńczej pracy, zostają, jak pięknie piszę autor, ,,uszewczeni”. Widząc, że przed tym nie ma już ratunku Scurvy ucieka wraz z Księżną, podczas gdy scenę zaczyna zalewać czerwony blask, co z łatwością każe nam twierdzić, że właśnie dokonała się rewolucja komunistyczna.
Akt trzeci, jest za to zdecydowanie najciekawszy. Dosyć szybko umiera w nim Sajetan, zarżnięty siekierą przez Czeladnika, nie kończąc jednak swego monologu(tutaj sytuacja dokładnie taka sama jak w Związku Radzieckim- czystki w latach dwudziestych i trzydziestych, doprowadziły do wymordowania ,,starych komunistów”, którzy przeprowadzili Rewolucję Październikową.). Sytuację próbuje przejąć Hiper-Robociarz, który nazywa nawet czeladników fałszywymi rewolucjonistami. Ostatecznie jednak przychodzą Towarzysz Abramowski i Towarzysz X. Są to ludzie sztuczni, pozbawieni jakichkolwiek emocji, czy uczuć, kończą oni dramat. Symbolizują oni ostateczny totalitaryzm, który pozbawia tego, co Witkacy uważał za tworzące cywilizacje czyli religii, filozofii i sztuki. Smutnym wnioskiem z jakim wychodzi czytelnik po przeczytaniu ,,Szewców” jest to, że Witkacy nie widzi żadnej alternatywy dla takiego końca, a odpowiedzią na rewolucję jest kolejna rewolucja.
Świat przedstawiony w dramacie, jest światem pesymistycznym, których nieuchronnie zmierza do katastrofy. Degradacji podlegają tam wszelkie uczucia, psychika bohaterów, język, nikt z nich nie posiada pozytywnych cech, miłość zniża się tylko do samych erotycznych i seksualnych składników. Drugim problem jakim pisze Witkacy jest fakt zjadania własnych dzieci, przez rewolucję, tak dobrze uwidoczniony w akcie trzecim. Autor dokonuje w ,,Szewcach” celnej oceny świata dwudziestolecia międzywojennego, jednocześnie z perspektywy minionych lat zadaje czytelnikowi pytanie, czy dzisiejszy świat nie pasuje jak ulał do tego przedstawionego w dramacie.