Doktor Piotr - Streszczenie krótkie

Utwór pod tytułem ,,Doktor Piotr” Stefana Żeromskiego zaliczany jest do utworów poruszających problematykę pozytywistyczną. Akcja utworu rozgrywa się w drugiej połowie XIX wieku, w zaborze rosyjskim, w niewielkiej miejscowości o nazwie Zapłocie.
Na początku historii autor przedstawia jednego z głównych bohaterów – pana Dominika Cedzynę. Jest to starszy, samotny mężczyzna chorobliwie tęskniący za synem, który studiuje za granicą. Bohater czyta jego list, z którego dowiaduje się, że młodzieniec również tęskni i pragnie wrócić do ojczyzny i starego ojca. Ubolewa nad tym, że mimo swojego wysokiego wykształcenia, nie może w kraju znaleźć dobrej pracy, która dorównywałaby jego umiejętnościom matematycznym i chemicznym. Natomiast gospodarka angielska zapewnia mu takie dobrze płatne stanowisko, pogłębiając tym samym rozdarcie wewnętrzne między względami sentymentalnymi a materialnymi. W następnej części historii poznajemy kolejnego głównego bohatera, jakim jest pan Teodor. Mężczyzna ten miał mnóstwo szczęścia w życiu, gdyż mimo ubogiego pochodzenia zbił majątek, wykorzystując życiowy przypadek. Gdy był on małym dzieckiem, podczas zabawy przez przypadek rzucił on w pewną kobietę kamieniem. Ta jednak, zamiast zdenerwować się na niego, postanowiła wyprowadzić go na ludzi. Pan Teodor został inżynierem, który miał bardzo dobrą opinię
w mieście. Stał się człowiekiem, dla którego najważniejszy jest majątek.
Mimo tego, że pan Teodor zamieszkał w innej, znacznie piękniejszej i bogatszej miejscowości, nie zapomniał on o swojej rodzinnej wiosce. Kiedy zaczęto w niej budować nową drogę, inżynier postanowił tam wrócić i rozpocząć pracę przy tej inwestycji. W tym też czasie wynajął on sobie pana Dominika. Pomimo tego, że inżynier był bardzo niemiły dla swojego pracownika, często poniżał go i pośpieszał, pan Dominik nie narzekał na swoją pracę, gdyż zarabiał on wyjątkowo dużo. Szlachcic był bardzo zamknięty w sobie, nigdy nie ukazywał swoich emocji. Jego jedyną motywacją do pracy były listy, które otrzymywał
od syna. Prawdopodobnie Pan Dominik nigdy nie zacząłby zarabiać, gdyby nie chęć zobaczenia tytułowego Piotra.
Znamienitym motywem lektury jest scena nabycia przez pana Dominika wzgórz od znajdującego się w arcytrudnej sytuacji majątkowej szlachcica Polichnowicza, który ze względu na swoją obecną sytuację finansową, zgadza się na wszystkie warunki. Scena ta ukazuje degradację szlachty, która nastąpiła po powstaniu styczniowym
i uwłaszczeniu chłopów.
Kolejnym przykładem zdegradowanego szlachcica jest pan Dominik, który na starość musi pracować jak mieszczanin i ta praca pochłania mu niemal całe życie – z małym wyjątkiem rozpamiętywania o synu. Pewnej nocy szlachcicowi przyśnił się Piotr, który tonie w lodowatej grobli. Po wybudzeniu się ze snu odczuwa on ogromną, przytłaczającą go tęsknotę za swoim dzieckiem, gdy nagle usłyszał, jak ktoś puka do jego okna. Okazuje się,
że to jego syn. Mężczyźni byli bardzo ucieszeni na swój widok. Ojciec szybko rozgościł syna
w swoim domu, jednak ich szczęście nie trwa długo, gdyż Piotr, dowiedziawszy się,
że przysyłane przez ojca pieniądze na jego studia pochodziły z wyzysku pracowników
i postanawia szybko wrócić do Anglii, aby spłacić swój dług.
Ostatnia scena rysuje zrozpaczonego ojca, który laską bada ślady syna, jakby chciał zrozumieć wybraną przez niego drogę.