Moralność pani Dulskiej - Problematyka

„Moralność pani Dulskiej” to ciekawy dwudziestowieczny dramat. Akcja toczy się we Lwowie, przede wszystkim w mieszkaniu Dulskich. Główną bohaterką jest Aniela Dulska. Nie jest to postać pozytywna. Pani domu to osoba nieciekawa pod wieloma względami. Stwarza jedynie pozory, że dba o rodzinę, w rzeczywistość dba o to, aby nie ucierpiała jej reputacja i aby nie musiała się wstydzić za swoich bliskich. Mąż Dulskiej jest jej całkowicie podporządkowany, stanowi typ pantoflarza. Nie ma swojego zdania, nie wtrąca się w życie rodziny, podporządkowuje się małżonce, gdyż najprawdopodobniej jest to dla niego wygodne. Dulscy mają troje dzieci. Zbyszko to młodzieniec, który bałamuci służącą. Hesia i Mela to uczennice, które dorastają i mają odmienne podejście do życia.
„Moralność pani Dulskiej” to dramat naturalistyczny, którego prekursorem był Emil Zola. Chciał on zbliżyć metody stosowane w dziełach literackich do tych, jakimi posługują się nauki eksperymentalne. W dramacie naturalistycznym istotne znaczenie ma współczesność, to co się dzieje aktualnie. W dramacie Zapolskiej naturalizm przejawia się pod postacią determinizmu oraz teorii dziedziczności. Pierwszy z nich zakłada, że człowiek jest uzależniony od warunków, w jakich dorasta. Na to, jakim będzie człowiek, ma wpływ klasa społeczna, z jakiej pochodzi, wzorce, które zaobserwował w rodzinie. Warto tu zwrócić uwagę na Zbyszka, który początkowo stara się przełamać idee propagowane w jego rodzinie, ale ostatecznie staję się taki jak jego rodzice. Drugą cechą naturalizmu jest teoria dziedziczności. Można ją zaobserwować na przykładzie Hesi, która bardzo przypomina swoją matkę. Można wręcz powiedzieć, że przejmuje wszystkie jej najgorsze wady. Wreszcie przejawem naturalizmu jest także próba podejmowania nowych zagadnień, kształtowania nowych bohaterów. Przykładem może być Hanka, która nie jest typową, skrzywdzoną młodą dziewczyną, ale młodą kobietą, która wie czego chce, i która jest w stanie skłonić Dulską do zapłacenia sporej kwoty pieniędzy w zamian za uniknięcie skandalu.
Warto także zwrócić uwagę na to, że „Moralność pani Dulskiej” stanowi doskonały przykład tragifarsy, czyli utworu, w którym elementy komiczne mieszkają się z tragicznymi. Historia Zbyszka i Hanki jest tragiczna. Dziewczyna trafia do okropnej rodziny, w której doświadcza wielu krzywd, nie tylko ze strony Zbyszka, ale również jego matki i siostry. Komiczny i jednocześnie tragiczny jest sposób funkcjonowania rodziny Dulskich, a przede wszystkim sama Dulska. W rodzinie brak miłości, wzajemnego przywiązania, troski o wspólne dobro. Dla Dulskiej liczy się tylko to, by być dobrze postrzeganą przez innych. Kobieta uważa, że o problemach nie może się dowiedzieć nikt z zewnątrz. Jest gotowa zrobić wszystko, by uniknąć wstydu.
Od nazwiska głównej bohaterki powstało pojęcie dulszczyzna. Oznacza ono zacofanie, ciasnotę horyzontów, hipokryzję, przekonanie o tym, że problemy nie mogą się wydostać poza cztery ściany własnego domu. Dulszczyzna stała się synonimem kołtuństwa.