Władca Pierścieni – J.R.R. Tolkien - Streszczenie szczegółowe

Historia Władcy Pierścieni została przedstawiona przez J.R.R. Tolkiena w trzech książkach zatytułowanych kolejno: Władca Pierścieni: Drużyna Pierścienia, Władca Pierścieni: Dwie Wieże, Władca Pierścieni: Powrót Króla.
W krainie zwanej Śródziemiem wykuto 19 pierścieni mocy, dających właścicielowi moc kontrolowania konkretnej rasy. Trzy pierścienie otrzymały elfy, dziewięć ludzie, zaś siedem krasnoludy. Rasy te zostały jednak oszukane, gdyż wykuto jeszcze jeden, dwudziesty pierścień, który był najsilniejszy ze wszystkich i umożliwiał przejęcie władzy nad wszystkimi rasami Śródziemia. Jego właścicielem był Sauron, Władca Ciemności, który z jego pomocą chciał zawładnąć nad całą krainą. Przeciwnicy Saurona stoczyli z nim bitwę pod Górą Przeznaczenia, gdzie królewski syn Isildur pozbawił go pierścienia. Wojownik postanowił jednak zachować przedmiot dla siebie. Pierścień doprowadził go do jego zguby. Przez lata pierścień zmieniał właściciela. Pewnego dnia odnalazł go Hobbit, który niedługo później zostaje zamordowany przez swojego przyjaciela Smeagola, opętanego mocą pierścienia. Chłopak zabiera skarb dla siebie, zmienia imię na Gollum oraz ucieka z magicznym przedmiotem w Góry Mgliste. Pierścień zapewnia mu długowieczność. W końcu przybywa do niego inny Hobbit – Bilbo Baggins, który natrafia na skarb Golluma i zabiera go ze sobą w dalszą podróż. Okazuje się, że pierścień poza daniem mu długowieczności, umożliwia stawanie się niewidzialnym. W końcu Baggins wraca do swojej rodzimej miejscowości Shire.
W Shire sześćdziesiąt lat po odnalezieniu pierścienia Bilbo świętuje swoje sto jedenaste urodziny. W tym dniu urodziny obchodni również jego krewny Frodo Baggins. Na przyjęcie zostają zaproszeni wszyscy mieszkańcy Shire, przybywa nawet czarodziej Gandalf, z którym niegdyś Bilbo podróżował. Czarodziej przywozi ze sobą wóz pełen fajerwerek. Po pożegnaniu się z przyjaciółmi i zdmuchnięciu świeczek Bilbo wsuwa na palec pierścień i znika. Będąc niewidzialny udaje się do swojego domu, gdzie pakuje najpotrzebniejsze rzeczy i pozostawia pierścień dla Frodo, a następnie opuszcza Shire. Gandalf opowiada młodemu hobbitowi, co stało się z jego krewnym. Czarodziej prosi młodzieńca, aby zachował istnienie pierścienia w tajemnicy.
Pewnego dnia Gandalf ponownie odwiedza Frodo. Tłumaczy chłopakowi, iż Sauron powstał i będzie chciał odzyskać pierścień. Zapoznaje Bagginsa z historią pierścienia. Informuje Frodo, że Gollum – dawny właściciel pierścienia, został porwany przez Saurona. Władca Ciemności torturował stwora, aż ten wyjawił, iż pierścień został mu odebrany przez hobbita Bilbo Bagginsa. Gandalf mówi młodzieńcowi, że nie jest już bezpieczny w Shire. Prosi go, aby niedługo wyruszył do Rivendell. Obiecuje dołączyć do jego wyprawy. Rozmowę podsłuchuje ogrodnik Samwise Gamgee, który ostatecznie zostaje wtajemniczony w całą sytuację. Nadchodzi dzień wyruszenia w podróż, lecz Gandalf nie zjawia się. Frodo postanawia z przyjaciółmi Merry, Pippine, Samem i Grubasem ruszyć w stronę Bucklandu. W drodze zostają ścigani przez czarnych jeźdźców, od których cudem udaje się im uciec. Wreszcie w Bucklandzie Grubas postanawia nie kontynuować wędrówki z Bagginsem. Merry, Pippin i Sam postanawiają zostać z Frodo. Śmiałkowie wędrują przez Stary Las, w którym zostają zaatakowani przezdrzewo. Z opresji ratuje ich Tom Bombadil, który z pomocą przybywa podróżnikom również na Wzgórzu Kurhanów, na którym grupa hobbitów zostaje napadnięta przez upiory kurhanów. Wszyscy wraz z Tomem docierają do gospody w Bree, gdzie dołącza do nich Strażnik Aragorn. Okazuje się, że mężczyzna został wysłany przez Gandalfa, by jako przewodnik pomógł Frodo dotrzeć do twierdzy elfów. W drodze do Rivendell podróżnicy zostają napadnięci przez grupę Nazguli – sługusów Saurona, którzy ranią Frodo. Bez niezbędnej pomocy Hobbit zamieni się w upiora. Śmiałkowie poznali również elfa Glorfindela, który pożycza Frodo swojego konia, na którym ranny Hobbit ucieka przed pościgiem Nazguli i dociera do Rivendell. Na miejscu Baggins zostaje uleczony przez króla Elronda. Spotyka się również z Gandalfem i Bilbem. Hobbit poznaje wielu dawnych przyjaciół Bilba, którzy kiedyś towarzyszyli mu w jego podróży, w trakcie której Baggins odnalazł pierścień. Zostaje zwołana narada, na której czarodziej Gandalf opowiada o tym, że wyruszył w poszukiwaniu pomocy u innego czarodzieja Sarumana, lecz ten, co prawda nie pomaga Sauronowi, ale sam zbiera armię, żeby zdobyć pierścień mocy. Następnie krasnolud Gloin powiadamia obecnych, że pod Samotna Górą oraz w Dale pojawiły się sługusy Władcy Ciemności. Boromir, który wiele lat temu podróżował z Bilbo, obwieścił, że wraz z bratem Faramirem, miał osobliwy sen, w którym słyszał jak ktoś mówi do niego, aby znalazł Miecz Który Został Złamany oraz Zgubę Isildura. Legola informuje zebranych, że leśne elfy porwały Golluma, lecz ten uciekł. Ostrzega, że Baggins musi zachować ostrożność, gdyż stwór może poszukiwać swojego skarbu. Rada zaczyna debatować nad dalszym losem pierścienia. Elrond pragnie zniszczyć pierścień w ogniu, w którym został wykuty w Mordorze, aby tym samym ostatecznie pokonać Saurona. Nie zgadza się z nim Boromir, który chce z mocą pierścienia pokonać Władcę Ciemności. Król elfów informuje krasnoluda, że pierścień jest zbyt silny i może zapanować nad umysłem właściciela, co tylko zagrozi ich ważnej misji. Rada ostatecznie podjęła decyzję, aby pierścień zniszczyć. Frodo zgłosił swoją chęć uczestnictwa w misji. Został mianowany Powiernikiem Pierścienia. Towarzyszyć mu będą: Legolas, Boromir, Gandalf, Aragorn, Sam, Merry, Pippin, Gimli. Wszyscy utworzą Drużynę Pierścienia, na którą składać się będą przedstawiciele wszystkich wolnych ras Śródziemia. Przyjaciele wyruszają w podróż, opuszczają Rivendell.
Śmiałkowie docierają do Góry Karadras, którą chcieli pokonać, obchodząc ją dookoła. Niestety plany pokrzyżowali im słudzy Sarumana. Drużyna została zmuszona do przemierzania kopalni starego krasnoludzkiego królestwa Morii, znajdującej się wewnątrz Góry Karadras. W środku przyjaciele uciekając przed orkami oraz trollem natrafiają na pradawną bestię – Balroga. Walki z nim podejmuje się Gandalf, który niestety razem z potworem spada w przepaść. Zrozpaczeni towarzysze Froda wydostają się z kopalni, a następnie docierają so Lothlorien, gdzie spotykają władców elfów – Galadrielę i Celeborna. Elka przedstawia hobbitom zwierciadło, które pokazuje to, co chce się zobaczyć. Sam, pragnąc wrócić do domu, ujrzał Shire, w którym dzieją się złe rzeczy, Frodo widzi mężczyznę podobnego do Gandalfa, lecz w białym odzieniu, statek z białą chorągiewką i przerażające oko, które na niego spogląda. Celeborn proponuje Drużynie Pierścienia przemierzenie dalszej drogi łodziami. Śmiałkowie przystają na propozycję. Przed opuszczeniem Lothlorien otrzymują prowiant, ekwipunek oraz odzienie. Galadriela podarowuje pukiel swych włosów Gimliemu, Samowi skrzynkę z ziemią ze swojego ogrodu, Aragornowi pochwę na miecz oraz broszkę, zaś Frodo flakonik ze światłem w środku. Po wielu dniach Drużyna Pierścienia lodźmy dociera do Wodogrzmotów Rautos. Na jednym z brzegów dostrzegają grupę orków. Śmiałkowie postanawiają odpocząć na lądzie. Sam powiadamia Frodo, że myśli, iż ktoś ich śledzi. Frodo zastanawia się, czy może być to Gollum, na co Aragorn potwierdza jego przypuszczenia, mówiąc, że widział go już w kopalni w Morii. Podróżnicy postanawiają przyśpieszyć, aby zgubić szpiega. Boromir ogłasza, że chce wrócić do Gondoru, aby bronić swojej ojczyzny.
Dochodzi do nieporozumienia między Frodo a Boromirem. Hobbit myśląc, że krasnolud chce odebrać mu pierścień, aby wykorzystać go do ratowania Gondoru, wsuwa go na palec, staje się niewidzialny i ucieka. Wszyscy poszukują młodzieńca, obawiając się najgorszego. W łodzi odnajduje go Sam, który decyduje się kontynuować podróż z Frodo do Mordoru. Jedność Drużyny Pierścienia zostaje naruszona, a tym samym przestaje istnieć.
Po rozdzieleniu się Froda i Sama reszta grupy śmiałków wpada w tarapaty. Dochodzi do konfrontacji z orkami, podczas której ginie Boromir. Co więcej Urukowie porywają Merry’ego i Pippina. Gimli wraz z Legolasem i Strażnikiem Aragornem wyruszają za nimi, aby ich uratować. W tym samym czasie Frodo z Samem przedzierają się przez labirynt ostrych skał. Następnie pokonują Trupie Trzęsawiska, gdzie pomaga im Gollum. Hobbici dostrzegają, że Gollum całkowicie stracił zdrowy rozsądek, został opętany prze moc pierścienia. Smeagol uważa, że jeśli nie może odzyskać pierścienia z powrotem to chciałby chociaż przebywać w jego obecności. W dalszej podróży docierają do Lasu Fangorn, gdzie natrafiają na brata Boromira – Faramira. Okazuje się, że krasnolud ze swoim oddziałem został wysłany, aby bronić ziem sąsiadujących z Mordorem. Frodo powiadamia Faramira o śmierci swojego brata. Krasnolud pozwala Bagginsowi wejść do Mordoru, gdzie ma zniszczyć pierścień.
W tym samym czasie w obozie orków Merry’emu i Pippinowi udaje się wymknąć Urukom. Podobnie jak Sam i Frodo docierają do Lasu Fangorn, gdzie na ich drodze staje ent Drzewiec. W trakcie konwersacjo hobbici nakłaniają enta, aby wraz z przyjaciółmi zemścił się na czarodzieju Sarumanie i jego sługusach, którzy ścinają wiele drzew. W Lesie Fargorn Aragorn Legolas i Gimli spotykają Gandalfa Białego, powstałego po śmierci Gandalfa Szarego, którego wcześniej w zwierciadle Galadrieli widział Frodo. Czarodziej ogłasza swoim przyjaciołom, że nadszedł czas ostateczny pokonania Saurona. Następnie cała czwórka wyrusza w stronę Rohanu, gdzie mieści się Dom o Złotych Dachach, dwór króla Theodena. Na miejscu władca za namową swojego sługi Żmijowego Języka nie chce uczestniczyć w starciu z Władcą Ciemności. Na szczęście podróżnicy informują króla, że jego sługa manipuluje nim, gdyż tak naprawdę wykonuje rozkazy Sarumana. W Theodenie budzi się duch walki, postanawia pomóc przyjaciołom Froda. W trakcie pobytu Aragorna, Gandalfa, Gimliego i Legolasa w Domu o Złotych Dachach, w Strażniku zakochuje się księżniczka Eowina. Aragorn jednak wciąż kocha córkę Elronda – Arvenę, więc nie może odwzajemnić uczuć Eowiny. Zaczynają się przygotowania do potyczki. Kobiety wraz z dziećmi zostają wysłane do górskiej twierdzy – Skalnego Gniazda, gdzie mają czekać, aż do zakończenia bitwy. Wojownicy zaś wyruszają do twierdzy Helmowy Jar, aby tam zaatakować wrogie oddziały. Król uważa, że w ten sposób powstrzymają przeciwników przed dostaniem się do Gondoru – ojczyzny Boromira. Armia Theodena pokonuje wrogów i odnosi zwycięstwo pod Helmowym Jarem. Po bitwie Aragorn, Legolas, Gimli i Gandalf w towarzystwie Theodena oraz części jego wojsk udają się do siedziby czarodzieja Sarumana. Na miejscu okazuje się, ze twierdza została zdobyta przez enty, które za namową Pippina i Merry’ego postanowiły zemścić się za masową wycinkę drzew. Orkowie zostali zgładzeni, zaś Saruman i były sługa Theodena – Żmijowy Język zostali uwiezieni w wieży. Gandalf zabiera różdżkę Sarumana i niszczy ją. Odnajduje również Kamień Widzenia, dzięki któremu zdradziecki czarodziej kontraktował się z Sauronem. Pippin spogląda w kamień, co niepokoi Gandalfa. Czarodziej zabiera hobbita i wyrusza na grzbiecie szybkiego konia Szarogrzywego do Gondoru. Kiedy wreszcie oboje docierają do Gondoru, czarodziej powiadamia namiestnika Denetora o wygranej bitwie Theodena pod Helmowym Jarem. Gandalf prosi mężczyznę, aby przygotował wojska do kolejnej walki, która może okazać się ostateczną potyczką z Sauronem. Denetor jest zrozpaczony wieścią o śmierci syna Boromira. Namiestnik wzbudził wielki szacunek w Peppinie, który postanawia zostać jego rycerzem. Wszyscy przygotowują się do bitwy, oczekując wsparcia, bez którego nie uda się im pokonać Władcy Ciemności.
W tym samym czasie podczas pobytu Gandalfa i Pippina w Gondorze, Aragorn i Legolas udają się do górskiej twierdzy Skalnego Gniazda. Aragorn spogląda w Kamień Widzenia i postanawia pokonać zło, które sprowadził Sauron. Przybywają z pomocą elfy, niosące czarny sztandar wyhaftowany przez Arwenę. Aragorn, Gimli i Legolas docierają do Skalnego Gniazda, gdzie informują księżniczkę Eowinę o zwycięskiej bitwie jej ojca Theodena. Strażnik wyrusza przez Bramę Śmierci do Doliny Umarłych, gdzie rozmawia ze zmarłymi wojownikami, którzy niegdyś zawiedli w bitwie, dlatego też zgodnie z przepowiednią muszą stoczyć zwycięską potyczkę, dzięki czemu będą mogli wreszcie odpocząć w spokoju. Następnie po konwersacji i namówieniu zmarłych wojowników do pomocy Aragorn prowadzi ich do bitwy na polach Pellenoru. Na miejsce przybywa również król Thedeon wraz ze swoimi wojskami. Władca nie zabrał ze sobą Merry’ego który jako jego rycerz chciał uczestniczyć w bitwie. Okazuje się jednak, że hobbit przybył na potyczkę w obecności tajemniczego wojownika. Rycerzem tym, w rzeczywistości jest córka Theodena Eowina, która założyła zbroje i w stroju wojownika chciała walczyć za Śródziemie i pomóc ojcu.
W Gondorze spotykają się wszyscy przybyli wojownicy, przyjaciele Froda, wojska Theodena, Eowina, armia Denatora oraz oddział martwych żołnierzy, sprowadzonych przez Aragorna. Namiestnik Gondoru popada w obłęd. Okazuje się, że posiadał Kamień Widzenia, poprzez który Sauron zmanipulował go i namówił do spalenia ciała zranionego w potyczce syna Faramira. Na szczęście przybywa Gandalf i powstrzymuje go przed tym. Czarodziej pokonuje w bitwie Upiory Pierścienia, które zabijają króla Theodena i poważnie ranią księżniczkę Eowinę. W potyczce ginie wielu sprzymierzeńców. Wszyscy maja świadomość, że tak nikła liczba żołnierzy nie pokona Saurona. Muszą zyskać nowych sprzymierzeńców, jeśli chcą mieć szansę na pokonanie zła i uwolnienie Śródziemia. Wszyscy mają nadzieję, że Frodo jest już na Górze Przeznaczenia, gdzie jego zadaniem jest zniszczenie pierścienia. Aby skupić uwagę Saurona na sobie i odciągnąć go od Bagginsa, Gandalf wraz z Aragornem i garstką ochotników wyrusza w stronę Mordoru. Godzą się ze swoją śmiercią. Mają nadzieję, że Frodo przeżył i dokończy swoją misję.
W tym samym czasie w Mordorze Baggins i Samwise zbliżają się do Góry Przeznaczenia. Podczas wędrówki natrafiają na wielką pajęczycę Szelobę. Udaje się im pokonać ją oraz przybyłych orków. Sam udowadnia jak dużo potrafi zrobić dla Frodo. Wnosi go na własnych plecach na szczyt góry. Niestety Baggins nie może zdobyć się na zniszczenie pierścienia mocy. Z pomocą przychodzi Gollum, który śledził ich od Wodogrzmotów Rautos. Stwór odgryza palec Frodo, na którym wsunięty był pierścień i spada z nim w ogień, z którego wykuto magiczny pierścień. Sauron zostaje pokonany.
Wracając do Gondoru, na miejsce przybywa Aragorn, który swoim dotykiem leczy rannego Faramira oraz Eowinę. Niedługo później docierają również elfy, Elrond z Arweną i Galadriela. Miejsce ma również koronacja Aragorna oraz jego ślub z władcą Rivendell. Eowina wiąże się z synem Denatora – Faramirem. Wszyscy wracają do domów. Hobbici odbudowują Hobbiton, który został zniszczony przez Sarumana. Po wielu latach Gandalf postanawia z Frodo udać się do Szarej Przystani i odejść na zawsze.