Pit
Pit to polski skrótowiec od angielskiego Personal Income Tax, używany jako nazwa rocznego zeznania podatkowego i formularzy (np. PIT‑37); skrótowiec odmienia się: PIT‑u, PIT‑em, w PIT‑cie, a w liczbie mnogiej: PIT‑y, PIT‑ów; w innych kontekstach oznacza też m.in. mosh pit lub pit stop.
Pit w polszczyźnie najczęściej oznacza roczne zeznanie podatkowe; poprawny zapis to: PIT‑u, PIT‑em, PIT‑37, e‑PIT. Dla kontrastu mosh pit i pit stop to anglicyzmy, które nie podlegają polskiej odmianie skrótowcowej.
Co oznacza skrót „PIT” w polskim systemie podatkowym?
PIT to skrótowiec literowy od Personal Income Tax, utrwalony w polszczyźnie jako nazwa rocznego zeznania podatkowego osób fizycznych oraz rodziny formularzy, np. PIT‑36, PIT‑37, PIT‑28, PIT‑38. W praktyce językowej występuje zarówno jako nazwa samego dokumentu („złożyć PIT”), jak i oznaczenie typu formularza.
Znaczenia w różnych kontekstach
- W prawie podatkowym: roczne zeznanie podatkowe osób fizycznych; także nazwy formularzy (PIT‑37 itd.). Przykład: „Wysłałem PIT‑37 przez e‑Urząd Skarbowy”.
- W kulturze i sporcie: mosh pit – strefa pod sceną podczas koncertu; w sportach motorowych pit stop/pit lane – miejsce serwisowania bolidu. Przykład: „Zespół wykonał najszybszy pit stop sezonu”.
- W angielszczyźnie ogólnej: pit = dół, jama; pestka owocu. W polskich tekstach pojawia się głównie w zrostach i zapożyczeniach („pit bull”, „open-pit mining”).
Jak poprawnie zapisywać i odmieniać „PIT” w języku polskim?
Jako skrótowiec literowy „PIT” piszemy wielkimi literami. Przy odmianie stosujemy łącznik: PIT‑u, PIT‑owi, PIT‑em, w PIT‑cie; liczba mnoga: PIT‑y, PIT‑ów, PIT‑om, PIT‑ami, w PIT‑ach. Oznaczenia wersji formularza zapisujemy z łącznikiem i cyframi: PIT‑37, PIT‑36, PIT‑28. Formy elektroniczne zapisujemy jako „e‑PIT”. Nie stosujemy kropki po skrótowcu ani spacji wokół łączników.
Informacje gramatyczne
Rodzaj: męski nieosobowy (skrótowiec literowy)
Odmiana przez przypadki:
Mianownik: PIT
Dopełniacz: PIT-u
Celownik: PIT-owi
Biernik: PIT
Narzędnik: PIT-em
Miejscownik: w PIT-cie
Wołacz: PIT-cie
Liczba mnoga: M: PIT-y; D: PIT-ów; C: PIT-om; B: PIT-y; N: PIT-ami; Ms: w PIT-ach; W: PIT-y
Kiedy użyć PIT‑36, a kiedy PIT‑37?
PIT‑37 składają podatnicy osiągający dochody rozliczane przez płatnika (umowa o pracę, zlecenie, emerytura), bez działalności gospodarczej. PIT‑36 dotyczy m.in. działalności gospodarczej opodatkowanej skalą, dochodów bez pośrednictwa płatnika lub rozliczeń zagranicznych. Dobór formularza wynika ze źródła przychodu i sposobu opodatkowania.
Czy „e‑PIT” odmienia się tak samo jak „PIT”?
Tak. Element „e‑” pozostaje nieodmienny, a odmienia się człon „PIT”: e‑PIT‑u, e‑PIT‑em, w e‑PIT‑cie. Reguła łącznika i wielkich liter pozostaje bez zmian.
| Kontekst użycia | Znaczenie | Przykład |
|---|---|---|
| Prawo podatkowe (PL) | Roczne zeznanie podatkowe, typ formularza | Składam PIT‑37 elektronicznie. |
| Muzyka/koncert | Mosh pit – strefa pod sceną | Ominął gęsty mosh pit przy barierkach. |
| Motorsport | Pit stop / pit lane – serwis w alei | Zespół zaplanował pit stop na 25. okrążeniu. |
Synonimy i antonimy
Synonimy: zeznanie podatkowe, deklaracja podatkowa, rozliczenie roczne, formularz podatkowy
Antonimy: nie notuje się ustalonych antonimów
Wyrazy pokrewne: PIT‑36, PIT‑37, PIT‑28, PIT‑38, PIT‑11, PIT‑2, e‑PIT
Przykłady użycia
- „Złożyłem PIT‑37 przez e‑Urząd Skarbowy przed upływem terminu.”
- „Korektę PIT‑36 wysłałem po otrzymaniu spóźnionego PIT‑11.”
- „Doradca wyjaśnił, że w PIT‑cie wykazuję ulgę na dzieci.”
- „Po szybkim pit stopie kierowca odzyskał pozycję lidera.”
- „Pod sceną utworzył się gęsty mosh pit.”
Pochodzenie słowa
Słowo pochodzi z angielskiego Personal Income Tax, dosłownie „podatek dochodowy osób fizycznych”. W polszczyźnie utrwaliło się w latach transformacji jako nazwa skrótowa formularzy i rocznego rozliczenia, następnie rozszerzyło się na ekosystem dokumentów (PIT‑11, PIT‑2) oraz usług elektronicznych (e‑PIT).
Najczęstsze błędy w użyciu
- Błąd: „PITu”, „PITem”, „w PICie” → Poprawnie: „PIT‑u”, „PIT‑em”, „w PIT‑cie”.
- Błąd: „pit 37”, „pit-37” małymi literami → Poprawnie: „PIT‑37”.
- Błąd: „PIT 11” bez łącznika → Poprawnie: „PIT‑11”.
- Błąd: Odmienianie zapożyczeń typu „pit stopu” w kontekście polskiego skrótowca → Poprawnie: traktować jako wyrażenia angielskie („pit stop”, „pit lane”).
- Błąd: Użycie „PIT” jako synonimu podatku jako takiego → Poprawnie: „PIT” to nazwa zeznania/ formularza, podatek pozostaje „podatkiem dochodowym”.
Praktyczne drogowskazy językowe
– Używaj „PIT” jako nazwy dokumentu lub jego typu, a nie jako zastępnik słowa „podatek”.
– W odmienianych formach zawsze wstawiaj łącznik i zachowuj wielkie litery.
– Sprawdzaj dobór formularza: „PIT‑37” dla przychodów od płatnika, „PIT‑36” dla działalności rozliczanej skalą i dochodów bez pośrednictwa płatnika.
– W tekstach o muzyce i sporcie trzymaj oryginalne formy angielskie („mosh pit”, „pit stop”) i nie mieszaj ich z polską odmianą skrótowca „PIT”.
Do przemyślenia przed wysłaniem dokumentu
– Czy forma odmiany („PIT‑u”/„w PIT‑cie”) jest zapisana z łącznikiem i wielkimi literami?
– Czy numer formularza odpowiada źródłu przychodu (PIT‑36 vs PIT‑37)?
– Czy nie pomyliłeś skrótowca podatkowego z angielskimi wyrażeniami typu „pit stop”?
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!