Horeszkówna Zosia – A. Mickiewicz – Pan Tadeusz

Zofię Horeszko poznajemy w utworze zatytułowanym ,,Pan Tadeusz’’ jako piękna, czternastoletnią dziewczynkę mieszkającą na wsi, która mocno jest związana z naturą – nic w sumie dziwnego, skoro codziennie pośród kwiatów i dzikich zwierząt będących w ogrodzie spędzała najwięcej czasu. Opiekuje się nią zaradna Telimena. Kobieta dba o nastolatkę i wychowuje ją jak własną córkę. Tak naprawdę jej matką jest zmarła Ewa Horeszkówna. Natomiast ojcem jest również pochowany w grobie Kasztelan. Rodzice dziewczyny zginęli na Syberii w bliżej nieokreślonym miejscu. Po opuszczeni przez nich ojczystego kraju, Zosią zajął się Jacek Soplica, który oddał ją na odchowanie dalekiej krewnej, którą była właśnie wcześniej wymieniona kobieta. On sam również bardzo interesuje się życiem radosnego dziecka i przekazuje znaczne pieniądze na jej utrzymanie, żeby miała godne życie. Ma zamiar sprawić, aby nastolatka związała się z jego ukochanym synem o imieniu Tadeusz. Dzięki temu od dawna skłócone rodziny szlacheckie pogodziłyby się i przestałyby się spierać o zamek Horeszków, który w połowie należy do rodu Sopliców, dlatego, że Rosjanie błędnie stwierdzili, iż jeżeli Litwin zabił szlachcica, to był to ich sojusznik. Młoda dziewczynka jest ciągle ukrywana przed światem zewnętrznym – taka była tradycja w ówczesnym okresie. Dziewczynki miały zostać pokazane światu dopiero po osiągnięciu pewnego wieku. Możemy się jednak dowiedzieć, iż niezbyt dokładnie, gdyż nieszczęśliwie zakochuje się w niej Sak Dobrzyński. Uroda Zosi zachwyca każdego, nic więc dziwnego, że chłopak traci rozum dla tak pięknej panienki. Długie, pięknie mieniące się w słońcu włosy wnuczki Stolnika są jasne, zazwyczaj związane w zachwycający warkocz, a oczy w kolorze niebieskim. Dosyć nieśmiała czternastolatka potrafiła jednak sama zadecydować o swoim losie i wbrew często złudnym przekonaniom lubi stawiać na swoim – nie lubiła podejmowania decyzji za nią. Doskonałym przykładem takiego zdarzenia może być sytuacja, gdy nie założyła wybranej przez Telime