Motyw miłości w literaturze – Motyw literacki

Motyw miłości
Często zastanawiamy się, czym jest w naszym życiu miłość i jakie ma ona dla nas znaczenie. Czy moglibyśmy bez niej żyć? Jak wyglądałaby nasza egzystencja bez miłości? Jakie są odmiany miłości? Panuje powszechnie pogląd, że nie ma rzeczy prostszej niż miłość. Jednocześnie jednak nie ma sprawy, do której podchodzilibyśmy z równie wielkimi nadziejami i tak pełni oczekiwań, i która zawodziłaby jednocześnie z tak zadziwiającą regularnością. Najważniejszym problemem okazywało się zazwyczaj znalezienie obiektu miłości. Dlatego też od wieków mężczyźni starali się odkryć naturę kobiet, kobiety próbowały zrozumieć mężczyzn. Freud doszedł do wniosku, że namiętność do kobiet była siłą napędową cywilizacji, to ona popychała mężczyzn do działania. Dla kobiet toczono wojny, tworzono imperia.
Temat miłości jest bardzo obszerny i rozpatrywać go można w kilku aspektach. Możemy mówić o miłości rodzicielskiej, braterskiej, miłość do ojczyzny oraz oczywiście o tej, która budziła najwięcej kontrowersji – miłości między kobietą a mężczyzną. Jednak także to uczucie było rozpatrywane w literaturze pod wieloma względami. Pisarze zachwycali się rodzącym się, niewinnym uczuciem między dwojgiem ludzi, aprobowali przykładne, wzorowe życie małżeńskie, oburzali się i piętnowali miłość złą, występną i grzeszną. Doświadczenie pokazuje jednak, że miłość nie zawsze zostaje odwzajemniona, nie zawsze może być utożsamiana ze szczęściem. Szczególnie bolesne w miłości jest odrzucenie. Sytuacja, kiedy miłość z różnych przyczyn nie zostaje odwzajemniona. Rodzi to nie tylko ból i rozczarowanie, lecz także frustrację, złość, przekonanie o niesprawiedliwości. Odrzuceni kochankowie czują się oszukani i nieszczęśliwi, zdarza się, że szukają zemsty za urażoną dumę i miłość własną. Tragiczną miłość, która rujnuje życie, przeżywa Giaur z powieści poetyckiej Byrona. Jest to bohater, którego dzieje naznaczone są namiętnością, zbrodnią, samotnością i cierpieniem. Giaur otoczony jest aurą tajemniczości, jego biografia jest niejasna. Wiadomo jedynie, że był Wenecjaninem i pochodził z dobrego rodu. Będąc w Grecji zakochał się w jednej z żon Hassana, pięknej Leili. Gdy Hassan dowiedział się o zdradzie, ukarał żonę śmiercią. Wenecjanin pomścił ukochaną zabijając jej oprawcę, jednak nie przyniosło to jego duszy spokoju. Miłość była najcenniejszą wartością w życiu niewiernego. Nadawała sens jego egzystencji, była wszystkim, co posiadał. Uczucie, którym obdarzył wybrankę, było święte, jedyne i niepowtarzalne.Dominujący w okresie Młodej Polski pesymizm, wszechobecny marazm, pragnienie Nirwany i myślenie o śmierci wycisnęło piętno także na sposobie postrzegania miłości. O miłości trudnej pisał także wybitny poeta młodopolski B. Leśmian. Autora „Łąki” uważa się za jednego z największych polskich poetów miłości, przede wszystkim miłości zmysłowej, poetę potrafiącego doskonale wyrazić różnorodność uczuć, ich ciemne i jasne strony. Miłość prezentowana w utworach Leśmiana nie jest sentymentalna, ckliwa. Jest to miłość niespełniona, tragiczna, fatalna, przypominająca nieco miłość romantyczną. Choć wydaje się wszechobecna, a jej siła ogromną, nie stanowi tematu bezpośrednio w wierszach rozpatrywanego. Poeta skupia uwagę przede wszystkim na jej zewnętrznych, obiektywnie sprawdzalnych przejawach, zresztą nadzwyczaj obrazowych, nawet wtedy, gdy podmiotami przeżyć miłosnych nie są ludzie. W wierszu o królu Asoce zanimizowana wierzba, wdzięczna za ratunek, pokochała króla, opiekuna roślin i zwierząt. Władcy nietrudno było zrozumieć, iż darzy go wielką miłością. Obok miłości zmysłowej, tak często przywoływanej przez modernistów, pojawia się też w utworach poety miłość duchowa, podobna do uczuciowości romantycznej. Bohaterowie Leśmiana potrafią kochać mocno i zdawałoby się, że wiecznie. Ich miłość sprawia wrażenie silniejszej od śmierci, lecz to tylko pozór. Owszem, dla „mieszkańców” poetyckiej Arkadii jest ona uczuciem ważnym, ponieważ stanowi przeciwwagę dla „niebycia”, jednak ostatecznie – przegrywa. Poezja Leśmiana nie ukazuje miłości doskonałej. Twórca daleki jest od idealizowania uczucia łączącego kochanków. Momenty miłosnych porywów, krótkiego szczęścia, które doświadczają postacie z Arkadii Leśmiana są okupione przez nie późniejszą rozpaczą, tęsknotą, żalem za minioną, przegraną miłością. W niektórych wypadkach moc miłości okazuje się nadzwyczaj destrukcyjna; doprowadza aż do śmierci.
Wielu filozofów uważa, że tylko prawdziwa miłość może dać szczęście. Ale może również przynieść cierpienie. Tak w każdym razie uważać musiał José Ortega y Gasset pisząc, że miłość to głęboka afirmacja drugiej osoby niezależna od jej nastawienia do nas. Definicja ta pozwala mianem miłości objąć wszystkie uczucia nieszczęśliwe i niespełnione.
Literatura pokazuje wiele takich przykładów. Aleksander Dumas opisał uczucie Małgorzaty Gautier – Damy Kameliowej. Z góry zaznaczył jednak, że nie jest to przypadek pospolity. Ale trzeba też założyć,