Motyw krucjaty – Motyw literacki

Motyw krucjaty nie należy do najbardziej popularnych w literaturze. Krucjatę rozumie się jako wojnę, która była skierowana przeciwko poganom, muzułmanom czy wyznawcom innych, niechrześcijańskich religii. Krucjaty były szczególnie popularne w średniowieczu.
Utworem, w którym poruszono tematykę krucjat, jest „Jerozolima wyzwolona” T. Tasso. „Jerozolima wyzwolona” to typowy przykład eposu rycerskiego, którego akacja rozgrywa się w średniowieczu, a tematem jest walka chrześcijan z poganami. W utworze pojawia się wielu bohaterów ze świata pozaziemskiego. Próbują one wywrzeć wpływ na losy wojny, zdecydować o przegranej przeciwników. Wśród mocy piekielnych dominują różnego rodzaju diabły, stwory, demony, potwory, ale także czarodzieje i czarownice, które posługują się nie tylko czarami, ale także podstępem czy urodą. W działania chrześcijan włącza się Bóg wraz z aniołami. Podpowiadają oni strategie postępowania, ostrzegają, pomagają w ciężkich chwilach, a także wpływają na bohaterów z przeciwnego obozu doprowadzając do ich nawrócenia. Akcja utworu rozpoczyna się od momentu, gdy Bóg posyła do Gofreda anioła, aby go poinformował, że będzie przywódcą wojsk krzyżowych. Gofred zwołuje armię i przekonuje jej członków do tego, aby zdobyć Jerozolimę. Popiera go Piotr Pustelnik, która namawia do tego, by rycerze wybrali na przywódcę Gofreda. Tak też się dzieje. Wkrótce dochodzi do przeglądu wojska. Okazuje się, że w bitwie ma wziąć udział wielu sławnych rycerzy. Wódz jest zadowolony i zarządza wymarsz. Wkrótce docierają do Jerozolimy. Tymczasem w Jerozolimie Izmen namawia króla Aladyna, aby odebrał chrześcijanom ikonę Matki Boskie, co przyczyni się do tego, że krzyżowcy poniosą klęskę. Ikona znika w niewyjaśnionych okolicznościach, a król podejrzewa o kradzież jerozolimskich chrześcijan i nakazuje ich uśmiercić. Do kradzieży przyznaje się Sofronia, która chce uratować swój lud. Król nakazuje ją spalić, jednak winę przyjmuje na siebie Olind, których chce ratować ukochaną. Decyzją króla mają zostać zgładzeni obydwoje. Nie dopuszcza do tego Klorynda, która zostaje mianowana przez króla Jerozolimy hetmanem jego wojsk. Tymczasem Alet namawia Gofreda, aby nie brał udziału w wojnie przeciwko Jerozolimie, gdyż dzięki temu uniknie wojny z królem egipskim. Gofred odmawia. Kolejnego dnia krzyżowcy docierają do Jerozolimy. Spotykają obrońców pod wodzą Kloryndy, w której Tankred rozpoznaje kobietę, która wcześniej go urzekła. Obrońcy ponoszą klęskę i uciekają za mury. Gofred przygotowuje miejsce na obóz. W tym czasie Pluton zwołuje diabły i inne straszydła, które mają pomóc obrońcom Jerozolimy. Także król Hidarot nakazuje swojej bratanicy Armidzie wykorzystać swój urok i uwieść jak najwięcej rycerzy. Podstęp czarownicy jednak nie udaje się, gdyż Gofred pozostaje odporny na jej wdzięki. Udaje jej się oczarować jednak innych rycerzy, którzy wymykają się w nocy z obozu i przyłączają do jej orszaku. W końcu krzyżowcom udaje się dostać do Jerozolimy. Jednakże Alekto namawia Solimana, aby uderzył w nocy na chrześcijan. Tak też się staje i Soliman wraz z mocami piekielnymi napada na obóz. Z pomocą krzyżowcom przychodzi archanioł Michał, który przegania diabły do piekła. W kolejnym dniu wojska biorą udział w Mszy