Motyw historii polskiego domu – Motyw literacki

MOTYW HISTORII POLSKIEGO DOMU

Dom jest pojęciem znanym większości ludzi. Jest to określenie przestrzeni fizycznej, w której mieszkamy, wychowujemy się, przeżywamy chwile radości i smutku. Jednak jest to nie tylko budynek. Poprzez te wszystkie wspomnienia i połączenia z życiem człowieka dom staje się też czymś w rodzaju emocji, poczucia bezpieczeństwa, harmonii i punktu stałego odniesienia. W literaturze polskiej często widzimy odwołania i nawiązania do obszaru zwanego domem. Niezmiernie ciekawe i dokładnie ukazane są obrazy dworku polskiego w takich dziełach jak „Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie” oraz „Nad Niemnem”. Oba te utwory stanowią również ważną część dla społeczeństwa polskiego z względu na czasy, w których powstały i jaki okres opisywały.

„Pan Tadeusz, czyli ostatni zajazd na Litwie”

W utworze Adam Mickiewicza Soplicowo stanowi punkt odniesienia i przypomnienie świata dla tych, którzy tę rzeczywistość utracili będąc na emigracji. Ci ludzie, którzy po całym dotychczasowym życiu byli zmuszeni wyjechać do miejsca zupełnie im obcego, którego zupełnie nie znają i nie rozumieją, a ich istnienie nie ma znaczenia mogą odnaleźć w „Panu Tadeuszu” własny wszechświat. To pozwala im w jakiś sposób przetrwać, ponieważ odnajdują siebie. Przynajmniej w tej książce na ich półce istnieje to miejsce, w którym oni się liczyli i nie byli tylko znikomą częścią tonącą w tłumie, na który nikt nie zwraca uwagi. W epopei mamy bohatera zbiorowego, którym jest szlachta, jednak każdy członek tej społeczności jest również jednostką samodzielną dokładnie przedstawioną z bardzo wyraźnymi cechami. Każdy znaczył coś dla każdego. Nawet dziwny spór Asesora z Rejentem o psy pokazuje, że w ten czy inny sposób pojedyncza osoba miała wpływ na życie wszystkich pozostałych. To jak ważny był tam każdy z osobna daje im nadzieje, że chodź na chwile mogą tam wrócić i nie być anonimowi. Cała akcja utworu toczy się tylko po to, aby ukazać jeszcze kawałek tamtego istnienia. Zdarzenia są pretekstem do kolejnych opisów miejsca, które w całości stanowią obraz dworu szlacheckiego, domu symbolizującego ojczyznę. W tym jednym miejscu jest zebrany cały kraj. Co jeszcze bardziej uwydatnia fakt, że również opisany zostaje zaścianek Dobrzyńskich, którzy są szlachta pochodzącą z Mazowsza, czyli z zupełnie innej części kraju.

Krajobraz samego Soplicowa, jak i jego okolic jest nieco wyidealizowany i przypomina nieco rodzaj arkadii. Cały wtopiony w naturę i spójnie z nią istniejący. Okalany żyznymi polami i lasami oraz topo