Dramat romantyczny – Gatunek literacki

Dramat romantyczny jest dość specyficzną odmianą dramatu, który pojawił się już w starożytnej Grecji i tamtejszych obrzędach odbywających się na cześć boga Dionizosa. Wtedy powstały jego klasyczne formy – komedię, d. satyrowy oraz tragedię. W średniowieczu był jeszcze inna, zupełnie nowa odmiana, a mianowicie d. liturgiczny. Był on ściśle powiązany z religią, a miejscem toczenia się akcji stały się głównie kościoły. Jednak ten, który dzisiaj dokładnie przedstawiam, został ukształtowany w okresie romantyzmu – stąd drugi człon tej nazwy. Miało być to przeciwieństwo dramatu klasycystycznego, który istniał już od wielu lat. Nawiązywał on do twórczości Williama Szekspira, utworzonego w baroku dramatu hiszpańskiego oraz dramaturgii mieszczańskiej, prościej nazywanej melodramatem. Ze względu na swoje cechy budowy nie jest przystosowany do wystawiania na scenie. Dramat romantyczny możemy kojarzyć sobie z ogromnym obrazem, na którym nie tylko pierwszy plan ma znaczenie. Owszem jest ważny. To na nim się najpierw skupiamy – wygląd i zachowanie postaci, ruch w głównych grupach. Jednak później dociera do nas, że jest coś jeszcze, co buduje nastrój danego dzieła. To właśnie tło tego wszystkiego. Coś, bez czego obraz, mimo że piękny, to nie wyglądałby tak samo efektownie. Daleka perspektywa oraz osadzenie w czasie danego wydarzenia w pełni oddaje przekaz. Tak samo jest w tym gatunku. Drugi plan jest równie ważny jak pierwszy, często wręcz nie możemy odróżnić mniej ważnych rzeczy od głównych.

Cechy dramatu romantycznego:

– złamana zostaje tutaj zasada trzech jedności (decorum). Czas jest o wiele dłuższy niż dwadzieścia cztery godziny (w klasycznym akcja zazwyczaj toczy się od zmierzchu do świtu, rzadziej trwa dłużej, jednak nie przekracza doby). Nie ma tutaj tylko jednego miejsca, w którym rozgrywają się przedstawione w utworze sytuacje. Bohaterowie przemieszczają się, podróżują, (między innymi odwiedzają cmentarz, willę pod Wilnem czy też więzienny korytarz) co sprawia, iż niemożliwym staje się odtworzenie go w teatrze – zwłaszcza mowa jest tu o tym pochodzącym z antyku, ponieważ dzięki obecnym technologiom jesteśmy w stanie tam go zaprezentować.. Często również czytelnicy mają problemy z zrozumieniem czytanej treści. Jest to skutkiem nieprzestrzegania ostatniej zasady – jedności akcji. Zamiast jednego, głównego problemu, w utworze poruszanych jest ich wiele naraz oraz są one prawie tak samo istotne. Widać to wyraźnie w ,,Dziadach’’ autorstwa naszego narodowego wieszcza – Adama Mickiewicza. Aby w ogóle starać się zrozumieć problematykę utworu trzeba iść dość nietypowo. Najpierw czytamy drugą część, następnie czwartą, trzecią, pierwszą i na końcu ustęp – dla wielu z nas z pewnością jest to dość dziwne, gdyż nie tak liczby rosną, jednak t jest najwygodniejsza droga do zrozumienia przekazywanych treści.

– ważną rolę pełnią tutaj uczucia – emocje pozytywne jak i negatywne są bardzo mocno akcentowane w dramacie romantycznym. Takim jednym z przykładów jest wielka, nieszczęśliwa miłość. Spójrzmy na przykładzie utworu zatytułowanego ,,Kordian’’. Tutaj jednak to nie kobieta jest u postaci literackiej na pierwszym miejscu. Jego silne uczucia skierowane są do ojczyzny, gdyż wcześniej dwie poznane kobiety nie były nim zainteresowane. Kochał on ją ponad wszystko i bez wahania oddałby za nią życie. Inną historią z jego życia jest zauroczenie się Laurą. Był on wtedy piętnastoletnim chłopcem, a ona dorosłą, o wiele starszą od niego kobietą. Załamanie jego z powodu nieodwzajemnionych uczuć mało nie doprowadziły młodego bohatera do popełnienia samobójstwa. Na całe szczęście udaje się go uratować przed tak pochopną decyzją jaką jest odebranie sobie życia. Zaczął wtedy podróżować po kontynencie europejskim, szukając czegoś, jakiejś idei, która by go prowadziła przez całe jego jestestwo. We Włoszech spotyka Wiolettę, jednak kobieta okazuje mu uczucia jedynie ze względu na posiadany przez niego majątek. Mężczyzna doszedł na szczęście do wniosku, że w świecie najważniejszą wartość ma pieniądz. Wartości moralne według niego nie są przestrzegane. Na szczycie jednej z alpejskich gór o nazwie – Mont Blanc odnalazł swoje powołanie. Tam też zadecydował o pomocy swojej ojczyźnie w uwolnieniu się z nieszczęścia. Innym przykładem uczucia dostrzeganego w tym gatunku utworów jest słaba kondycja psychiczna. Jest to głównie odniesienie do wątków miłosnych, gdyż jeżeli bohater nie mógł się pogodzić z tym, iż jego wybranka go po prostu nie kocha, to załamywał się oraz w konsekwencji tego próbował odebrać sobie życie. To pokazuje jak bardzo nieprzemyślane oraz pochopne decyzje były przez postaci w utworach podejmowane. Myślę, że tu chodzi również o coś innego, a mianowicie abyśmy my, jako czytelnicy utworów z tego gatunku, najpierw kilka razy zastanowili się nad zamierzonymi czynami, gdyż niektórych nie da się już cofnąć. Odpowiedzmy sobie na pytanie. Skoro druga połówka nas rzuciła, to może nie byliśmy jej pisani. Czy z tego powodu trzeba odebrać sobie życie? Przecież gdzieś na świecie istnieje ktoś, kto na nas cierpliwie czeka. Musimy tylko być wytrwali i go/ją znaleźć.

– występowanie kompozycji otwartej lu