Komedia – Gatunek literacki
Zamień czytanie na oglądanie!
i ucz się szybciej!
Dramat to jeden z trzech rodzajów literackich i jest uważany za sztukę z pogranicza teatru i literatury. Istnieją różne gatunki dramatu – np. tragedia, komedia i dramat właściwy.
Cechy komediiKomedię, która jest tematem niniejszej pracy, cechuje pogodny nastrój, nierzadko żywa akcja i pomyślne zakończenie, a jej podstawową właściwością jest komizm. Komedie stawiają sobie za cel wywołanie śmiechu u widzą i zwykle opierają się na wyolbrzymionych na potrzeby sztuki wadach jej bohaterów, a także na komicznych sytuacjach, w których postacie biorą udział.Początki komediiPoczątki komedii sięgają starożytności. Pierwsze komedie zaczęły powstawać w Grecji, w V w. p.n.e., jako opozycja do tworzonych wówczas tragedii.
Komedia starogrecka wywodzi się z krótkich i improwizowanych żartobliwych scenek przedstawiających życie codzienne lub sceny mitologiczne. Innym źródłem starożytnych komedii greckich były pieśni ludowe, śpiewane podczas kommosów – uroczystości odbywających się ku czci boga teatru – Dionizosa. Wyróżnia się następujące etapy rozwoju komedii starogreckiej: staroattycki, średni i nowy.Komedie Arystofanesa jako przykład komedii staroattyckiejKomedia staroattycka powstała za sprawą Arystofanesa, który w swoich utworach łączył elementy baśniowe oraz groteskowe z elementami satyryczno-politycznymi.
Cechami charakterystycznymi dla tego typu komedii jest satyra społeczna i polityczna, śmiały język oraz obecność elementów fantastycznych, które przejawiały się zarówno w tematyce sztuki, jak i w noszonych przez aktorów strojach. Przykładem komedii staroattyckiej jest sztuka Arystotelesa pt. „Chmury”. Utwór przedstawia historię Strepsjadesa, który za sprawą swojego syna, Fejdippidesa, popada w długi. Aby z łatwością wytłumaczyć się przed sądem i tym samym uniknąć konsekwencji, główny bohater zapisuje się na naukę do Sokratesa. Ten jednak uważa Strepsjadesa za zbyt głupiego, dlatego postanawia udzielać nauki jego synowi. Komedia kończy się tym, że Strepsjadesowi udaje się uniknąć długów, jednak za sprawą nauki odbytej u Sokratesa Fejdippides potrafi udowodnić ojcu, że ma prawo go bić, wobec czego Strepsjades podpala szkołę, będącą równocześnie domem Sokratesa. Sztuka Arystofanesa to lekka i zabawna komedia napisana śmiałym i dosadnym językiem. Nie zawiera jednak, co należy dodać, ostrych akcentów politycznych, które pojawiały się w poprzednich sztukach tego autora.Komedia średniaPoczątki komedii średniej datuje się na IV wiek p. n. e. Komedia średnia porzuciła satyryczny charakter, który obecny był w komedii staroattyckiej, na rzecz realistycznych obrazków z życia codziennego, co było wynikiem ówczesnych przemian politycznych i społecznych.
Kolejną zmianą jest brak obecności chóru, który w komedii staroattyckiej odgrywał znaczącą rolę. Komedię średnią cechuje zatem tematyka obejmująca scenki familijne oraz literacką parafrazę scen mitologicznych. Do najbardziej znanych twórców tego okresu należą Antyfanes i Eubulos.Komedia nowa (nowoattycka)Trzecim z wyróżnianych etapów jest komedia nowa, zwana także nowoattycką, która powstała w drugiej połowie IV wieku i była tworzona przez cały III wiek.
Jako główne jej odmiany wymienia się komedię sytuacji oraz komedię intrygi, charakteryzujące się dynamiczną akcją, oraz komedię charakterów, która uwzględnia wszelkie przywary ludzkie oraz moralno-psychologiczne sylwetki bohaterów, wyolbrzymiając je i wyjaskrawiając w taki sposób, aby rozbawić publiczność, która szczególnie upodobała sobie oglądanie licznych ludzkich ułomności. Komedii nowej towarzyszy również – widoczny silniej niż dotychczas – komizm sytuacyjny. Najważniejszymi przedstawicielami komedii nowoattyckiej są Filemon, Menander i Difilos z Synopy.Do komedii nowoattyckiej nawiązała komedia rzymska. Komedia rzymskaKomedia rzymska rozwijała się od III wieku p.n.e., a jej pojawienie się w kulturze Rzymian zawdzięcza się Grekowi, Liwiuszowi Andronikowi, który przybył do Rzymu jako jeniec wojenny Liwiusza Salinatora (od niego pochodzi również jego rzymskie imię). Kiedy został przez niego wyzwolony, zaczął pisywać po łacinie sztuki dla teatru rzymskiego, głównie przerabiając tragedie Sofoklesa i Eurypidesa. Pisząc komedie, sięgał do komedii nowej. Zachowało się kilka fragmentów jego komedii, na przykład „Mieczyk” lub „Koślawiec”.
Z twórczości Liwiusza Andronika czerpał Plaut, który był największym rzymskim komediopisarzem okresu nazywanego fabula palliata (od noszonego wówczas stroju – zwanego pallium). Jego dzieła można reprezentują kilka odmian:
– komedia pomyłek, której przykładem jest komedia „Bracia”, gdzie obu bohaterom sztuki, bliźniakom, autor nadał takie same imiona;- komedia intrygi, w której osobą prowadzącą akcję jest niewolnik pomagający swojemu panu wydostać się z trudnej sytuacji;- komedia typów, np. „Żołnierz samochwał”, w której główny bohater staje się ofiarą własnej zarozumiałości. Komedie Plauta, podobnie jak komedie Andronika, opierały się na komedi
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!