babiarz czy babiaż
Czy ten kobieciarz to raczej babiaż czy babiarz? Sprawdzamy, jak nie dać się zwieść językowym pułapkom
Na samym początku rozwiejmy wszelkie wątpliwości: jedyną poprawną formą jest babiarz. To słowo o barwnej historii, które od XIX wieku opisuje mężczyznę lubiącego towarzystwo kobiet. Błąd w pisowni (babiaż) wynika z podstępnego połączenia fonetyki i fałszywej analogii do wyrazów obcych – jak „bagaż” czy „garaż”.
Czy wiesz, że „babiarz” był pierwotnie… pogardliwym określeniem krawca?
W XIX-wiecznej Warszawie terminem tym obraźliwie nazywano rzemieślników szyjących suknie damskie. Dopiero w kabaretach międzywojnia słowo przeobraziło się w żartobliwe określenie uwodziciela. Ten językowy rebus pokazuje, jak znaczenia potrafią tańczyć przez wieki!
Dlaczego aż tylu ludzi myli końcówkę -arz z -aż?
Winowajcą jest tu tzw. efekt fonetycznego mirażu. Wymowa „babiarz” w szybkiej mowie brzmi jak [babiaš], co sugeruje pisownię przez „ż”. Do tego dochodzi wpływ wyrazów zapożyczonych: „garaż”, „bagaż”, „żakard” – wszystkie kończą się na -aż, co tworzy złudną regułę. Tymczasem „babiarz” to rdzenny wyraz słowiański, gdzie -arz to przyrostek tworzący nazwy zawodów (rybak → rybiarz) lub cech (kobieta → babiarz).
Jak rozpoznać podstępne „fałszywe bliźniaki” w języku?
Wyobraź sobie scenę z komedii: bohater próbuje napisać liścik miłosny, ale zamiast „Jestem babiarzem serc” tworzy niezamierzoną groźbę „Jestem babiażem serc”. Ten komizm sytuacyjny doskonale ilustruje, dlaczego ortografia ma znaczenie. Inny przykład? W powieści „Lalka” Prusa Wokulski mógłby zostać nazwany babiarzem przez Izabelę Łęcką, ale babiażem – tylko w parodii literackiej.
Czy istnieją językowe sztuczki, by zapamiętać poprawną formę?
Oto nieoczywista skojarzeniowa metoda: pomyśl o babim lecie – tym samym motylu, który uwodzi barwami. „Babiarz” to człowiek-motyl, który „fruwa” od kwiatu do kwiatu (czytaj: od kobiety do kobiety). Żadne „ż
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!