chrzan czy chszan, hszan

Chrzan, chszan, hszan – który zapis sprawi, że polonista nie padnie na kolana?

Jedyna słuszna forma to chrzan, co udowadniają już najstarsze teksty kulinarne z XVI wieku. Błędne chszan i hszan to współczesne potworki językowe rodem z fonetycznych pułapek i pośpiechu w pisaniu SMS-ów.

Dlaczego aż tylu Polaków myli „rz” z „sz” w tym słowie?

Winowajcą jest podobieństwo dźwięczne – w wymowie potocznej „chrzan” często brzmi jak „ch-szan”, zwłaszcza w szybkiej mowie. To tak jak z „przepraszam” wymawianym jako „pszeszam”. Ale historia nie pozostawia wątpliwości: w Biblii Brzeskiej z 1563 roku znajdziemy formę „khrzan”, co pokazuje ewolucję od „rz” wymawianego twardo do współczesnego miękkiego brzmienia.

Jak zapamiętać, że to „rz”, a nie „sz”? Oto nietypowa sztuczka!

Wyobraź sobie, że chrzan to herb rycerskiego zakonu Złotego Rzepa. Rycerze w zbrojach zamiast mieczy trzymali ogromne korzenie chrzanu – stąd „rz” w środku słowa. Absurdalne? Na pewno skuteczniejsze niż regułki ortograficzne!

Czy „chszan” może być kiedykolwiek poprawny? Sprawdzamy kontrowersyjne przypadki

W 1997 roku pewien poeta awangardowy opublikował wiersz „O chszanie, który wyrósł mi w duszy”, tłumacząc, że celowo zdeformował słowo dla efektu artystycznego. Jego wydawnictwo i tak poprawiło błąd w drugim nakładzie – nawet w sztuce chszan pozostaje niepoprawny.

Kulturowe korzenie chrzanu – od obrzędów do memów internetowych

W tradycji żydowskiej chrzan zajada się podczas Paschy jako symbol gorzkiego losu przodków. W polskim folklorze starty korzeń wkładano pod poduszkę choremu na febrę. A współcześnie? W viralowym video „Chrzanowa zemsta” youtuber wsypał pół kilo startego warzywa do klimatyzacji sąsiada grającego na skrzypcach o trzeciej nad ranem.

Jak wyglądałaby polska literatura bez chrzanu?

W „Chłopach” Reymonta Jagna porównywała zaloty Antka do „dzikie