dopóki czy dopuki
Dopóki słońce wschodzi – tajemnice jednej literki, która dzieli świat
Gdyby polszczyzna miała własną grę w ruletkę, dopóki i dopuki kręciłyby się na tym samym kole, ale tylko jedno z nich trafiałoby w czarną dziurkę poprawności językowej. Odpowiedź jest jednoznaczna: jedyną akceptowalną formą jest „dopóki”, podczas gdy wersja z „u” to częsty błąd wynikający z pułapek naszej wymowy.
Czy wiesz, że w XVI wieku istniała forma „dopokąd”? Ten językowy dinozaur pokazuje, jak ewoluowało słowo, które dziś sprawia nam kłopot. Gdyby historia potoczyła się inaczej, może teraz spieralibyśmy się o „dopuka” lub „dopókąd”…
Dlaczego nawet profesorowie czasem mylą ó z u?
Winowajcą jest tu zjawisko fonetycznej iluzji. Wymawiając „dopóki”, nasze struny głosowe nie rozróżniają między „ó” a „u” – stąd naturalna pokusa, by zapisać słowo tak, jak je słyszymy. To dokładnie ten sam mechanizm, który każe nam szukać „husteczki” zamiast „chusteczki”, czy „wudkę” zamiast „wódkę”.
Czy Mickiewicz pisałby „dopuki” w dzienniku?
W „Panu Tadeuszu” znajdziemy zdanie: „Dopóki w rzeczach ludzkich trwa przywiązanie”. Gdyby wieszcz uległ współczesnej tendencji, brzmiałoby to: „Dopuki w rzeczach…”. Ten literacki przykład pokazuje, że od ponad 200 lat forma z „ó” pozostaje niezmienna, choć pokusa uproszczenia ortografii istniała zawsze.
Jak zapamiętać poprawną formę przez śmieszne skojarzenia?
Wyobraź sobie staruszka z wąsami, który grozi palcem: „Dopóki ja żyję, nie będziecie pisać przez 'u’!”. Albo scenę z horroru: „Dopóki księżyc świeci, zombie będą szukać ortograficznych błędów”. Im absurdalniejsza historyjka, tym lepiej zapadnie w pamięć.
Gdzie „dopóki” gra pierwsze skrzypce w kulturze?
W piosence „Dopóki masz wybór” Kory czy „Dopóki starczy miłości” Czerwonych Gitar słowo staje się językowym bohaterem. Gdyby zespoły wybrały „dopuki”, teksty straciłyby rytm – „ó” nadaje tu specyficzną melodyjność, której brakowałoby w wer
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!