dubbing czy dabing, dubing

Dlaczego „dubbing” ma podwójne „b” i jak jeden literał zmieniał kreskówkowe dialogi?

Gdy w 1994 roku polski lektor przypadkiem przekręcił imię postaci w Krainie lodu, powstała legenda o „Królu Dubbingowie” – ta anegdota doskonale pokazuje, że pisownia dubbing (z podwójnym „b”) to nie tylko kwestia słownikowa, ale element tożsamości kulturowej. Błąd w postaci dabing lub dubing może zmienić nawet królewskie pochodzenie!

Skąd się wzięło podwójne „b” w oceanie językowych wpływów?

Gdy w 1929 roku po raz pierwszy zastosowano technikę zastępowania oryginalnych głosów w filmie Śpiewak jazzbandu, angielskie „dubbing” przepłynęło Atlantyk jak transatlantyk. Polski język przyjął ten termin bez zmian, zachowując podwójną spółgłoskę – dokładnie tak, jak w przypadku „hobby” czy „jazz”. Gdybyśmy pisali dabing, brzmiałoby to jak rodzima nazwa ptaka wodnego!

Kiedy literówka w dubbingu stworzyła alternatywną rzeczywistość?

W latach 80. pewien dystrybutor filmowy wydrukował plakaty do Gwiezdnych wojen z hasłem „Nowy wymiar dabingu”. Fani sci-fi do dziś żartują, że chodziło o równoległy wszechświat, gdzie C-3PO mówi gwarą śląską. Ten przykład pokazuje, jak jedna litera może przenieść nas w zupełnie inną galaktykę językową.

Czy istnieje dubbingowe „brzemię białego człowieka”?

W 1967 roku podczas lokalizacji Księgi dżungli dla polskiej publiczności, tłumacze długo dyskutowali nad pisownią techniki nagraniowej. Spór rozstrzygnął prof. Witold Doroszewski, wskazując na analogię do „clubbingu” – jeśli piszemy „club” z jednym „b”, dlaczego „dubbing” ma dwa? Odpowiedź była prosta: bo tak zapisano w oryginale. Ten historyczny detal utrwalił podwójne „b” na zawsze.

Jak głos Mufasy z Króla Lwa walczy z ortograficznymi błędami?

Piotr Fronczewski, legendarny głos Scarpii i Hagrida, podczas wywiadu rzucił kiedyś: „Mówię do mikrofonu, nie do 'dabingu'” – celowo przekręcając słowo. Ten językowy performance miał uwrażliwić fanów na poprawną pisownię. Dziś aktorzy dubbingowi często żartują: „Dwie 'b’ to jak dwa take’y – zawsze lepiej mieć zapas”.

Dlaczego „dubing” brzmi jak impreza techno w lesie?

Gdybyśmy pisali dubing, wyraz kojarzyłby się z dubstepem lub… wycinką drzew (ang. „to dub” – okładać drewno). W 2012 roku pewna wytwórnia muzyczna błędnie zatytułowała płytę „Najlepsze dubingowe hity”, co doprowadziło do kuriozalnej sytuacji – klienci szukali remiksów utworów, a znajdowali ścieżki dźwiękowe z Shreka.

Czy w dubbingu chodzi o to, by „dobić” aktora?

Etymologiczna pułapka czyha w niemieckim „dubbing” (wym. 'dabing’). To właśnie stąd bierze się pokusa pisowni z pojedynczym „b”. Ale nasz rodzimy termin to kalka z angielskiego, nie niemieckiego – tak jak „dżinsy” pochodzą od „jeans”, a nie od niemieckiego „Jeans”. To językowe faux pas przypomina sytuację, gdy ktoś myli „football” z „fußball”.

Jak wyglądałaby lista płacowa studia dubbingowego z literówkami?

Wyobraź sobie dokument zatytułowany „Rozliczenie dubingu za kwiecień”. Jeśli sekretarka wpisze „dabing”, księgowość może szukać pracownika o nazwisku Dabing. Gdy użyje „dubing”, system finansowy uzna to za koszt „dubowania ścieżek” (czyli ich kopiowania). Taka ortograficzna komedia pomyłek zdarzała się naprawdę w latach 90., zanim standaryzowano terminologię.

Czy w średniowieczu istniał rycerz Sir Dubbing?

W 2001 roku autor jednej z prac magisterskich o historii lokalizacji filmowej konsekwentnie używał formy dabing, powołując się na… rzekome średniowieczne pochodzenie od francuskiego „d’abord”. Promotor żartobliwie zasugerował, że może chodzić o rycerza pasującego głosy do niemych turniejów. Ten akademicki żart utrwalił wśród studentów świadomość prawidłowej pisowni lepiej niż niejedna regułka.

Jak błąd ortograficzny stworzył nowego superbohatera?

W 2017 roku fani jednej z gier komputerowej stworzyli postać „Kapitan Dabing” – mutanta z głosem zmieniającym rzeczywistość. Ten językowy inside joke w środowisku graczy pokazuje, że nawet błędy mogą stać się kreatywnym paliwem. Ale w CV lektora lepiej jednak wpisać dubbing – chyba że aplikuje się o rolę w parodii superbohaterów!