homar czy chomar
Czy wiesz, że w XIX-wiecznych polskich słownikach czasem błędnie zapisywano homar jako „chomar”? Jeden z drukarzy tłumaczył później, że pomylił go z… chomątem, bo „obydwa mocno ściskają”!
Czy morskie stworzenie może mieć coś wspólnego z chomątem? Dlaczego „homar” i „chomar” dzieli tylko jedna litera?
Gdy kelner podaje elegancką homar z masłem czosnkowym, nikt nie spodziewa się, że nazwa tego skorupiaka stała się językową pułapką. Poprawna forma to zdecydowanie homar, podczas gdy chomar to częsty błąd wynikający z fonetycznej iluzji – wielu Polakom „ch” wydaje się naturalniejsze niż obce brzmienie „h”.
Skąd się wzięło to przeklęte „h”? Historia, która tłumaczy wszystko
Słowo przywędrowało do polszczyzny przez niemieckie „Hummer” i francuskie „homard”, zachowując początkową literę. W XVII wieku mówiono nawet „humer” lub „hómer”, co widać w staropolskich przepisach: „Humerów morskich gotować w winie z korzeniem”. To właśnie obce pochodzenie utrwaliło pisownię przez „h”, choć wymowa może zwieść – w niektórych dialektach rzeczywiście słychać lekkie przydechy kojarzące się z „ch”.
Kulinarna wpadka, która kosztowała 200 złotych
Pewien warszawski restaurator opowiadał historię o kucharzu, który specjalnie umieścił w menu „chomar po katalońsku”, żeby sprawdzić, czy goście zwrócą uwagę. Efekt? Przez miesiąc nikt nie zareagował, aż do wizyty językoznawcy, który zażądał darmowej kolacji w zamian za milczenie. Moralność: ortografia bywa droższa niż przyprawy.
Dlaczego nawet inteligentni ludzie mylą homara z chomarem? Psychologia błędu
Nasz mózg lubi analogie. Słysząc „homar”, podświadomie szukamy podobieństw – „chomąto”, „chomik”, „chomątko” (regionalna nazwa zawijasa na chuście). To tworzy fałszywy trop. Prof. Jan Miodek zwracał uwagę, że w języku potocznym często występuje hiperpoprawność: „Skoro mówimy 'chrzest’, 'chusteczka’, to może i skorupiak powinien mieć 'ch’?”. Nic bardziej mylnego!
Jak zapamiętać różnicę? Trzy nietypowe metody
1. Technika aktorska: Wyobraź sobie, że homar to arystokrata (hrabia Homard), a chomar – chłop w chomącie. Który należy do eleganckiej restauracji?
2. Gra słów: „Ho, ho! Marzę o homarze!” – rymowane zaklęcie dla kelnerów.
3. Historycz
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!