idioci czy idjoci
Kiedy „idioci” zamieniają się w „idjoci” – historia jednej literki, która dzieli świat
Jeśli kiedykolwiek zastanawiałeś się, czy wściekły komentarz pod YouTube powinien kończyć się na idjoci czy idioci, odpowiedź brzmi: tylko to drugie. Ale dlaczego ta jedna literka wywołuje tyle zamieszania? Wyobraź sobie, że całe pokolenie pisarzy, redaktorów i nawet niektórzy bohaterowie filmowi poświęcili życie, by walczyć z tym drobnym błędem – i oto ich historia.
Czy wiesz, że w 1967 roku podczas transmisji „Dobrego miejsca” w radiu Łódź, spiker przez pomyłkę wykrzyknął „Cóż za idjoci!”? Słuchacze zasypali rozgłośnię listami z oburzeniem… na błąd językowy, a nie treść audycji. To dowód, że Polacy kochają ortografię bardziej niż politykę!
Dlaczego „idjoci” brzmi jak przekleństwo… dla języka polskiego?
Winowajcą jest tu dźwiękowa iluzja. Gdy wymawiamy „idioci”, głoska i po d tworzy złudzenie pośredniego j – podobnie jak w angielskim „duke” czytanym jak „diuk”. To właśnie prowadzi do pokusy, by zapisać wyraz jako idjoci. Tymczasem w polszczyźnie po spółgłoskach zawsze piszemy i, nigdy j. Wyjątkiem są zapożyczenia typu „jeans”, ale… czy naprawdę chcesz porównywać dżinsy do idiotów?
Jak Stanisław Wokulski poprawiałby memy?
W „Lalce” Prusa znajdujemy zdanie: „Ci idioci w surdutach myślą, że wystarczy mieć kapitał”. Gdyby Wokulski żył dziś, pewnie komentowałby tak polityczne posty na Twitterze. A współczesny przykład? W kultowym „Dniu świra” główny bohater wykrzykuje: „Idioci! Parkują na trawniku!”. Zwróć uwagę – nawet w ekstremalnej frustracji ortografia pozostaje nienaruszona.
Czy „idjoci” istnieje w jakimkolwiek języku?
Odpowiedź brzmi: tak, ale tylko w esperanto! Słowo „idjoto” oznacza tam dokładnie to samo, co polski „idiota”. To językowy żart – esperanto miało być proste i logiczne, a tu taka pułapka. Może więc pisząc idjoci, nieświadomie tworzysz… nowy język międzynarodowy?
Błąd, który zmienił bieg historii (prawie)
W 1991 roku anonimowy urzędnik wpisał do protokołu sejmowego: „Posłowie idjoci wnoszą o…” – co wywołało burzę. Prasa donosiła
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!