moim czy mojim
Czy wiesz, że forma mojim pojawia się w polskiej literaturze… ale wyłącznie w dialogach postaci z filmów kostiumowych? To językowa pułapka – aktorzy grający szlachciców celowo kaleczą polszczyznę, by oddać archaiczny koloryt. Współczesny błąd staje się tu zabiegiem artystycznym!
„Moim” kontra „mojim”: Gdzie tkwi diabeł… i litera J?
Odpowiedź jest krótsza niż szkolna przerwa: jedyną poprawną formą jest moim. Dlaczego więc mojim wciąż się przewija w wypracowaniach, mailach, a nawet oficjalnych pismach? Winowajcą okazuje się… nasze własne ucho, które podsuwa fałszywych wspólników gramatycznych.
Czy „mojim” to nowy regionalizm, czy zwykła pomyłka?
Gdybyśmy cofnęli się do XVI wieku, forma mojim nie wywołałaby zdziwienia. W „Odprawie posłów greckich” Kochanowski pisze: „Ach, któż mojim żałosnym łzom uwierzy?”. Jednak współcześnie ta archaiczna już konstrukcja funkcjonuje wyłącznie w poezji lub stylizacjach. Próba użycia jej w urzędowym podaniu będzie równie nietaktowna jak przyjście na wesele w stroju krzyżackim.
Dlaczego „mojim” brzmi jak błąd rodem z horroru językowego?
Wyobraź sobie scenę: bohater thrilleru szepcze „To mojim ostatnim życzeniem…” – już sama wymowa (mójim) sugeruje napięcie i niepokój. Lingwiści tłumaczą to zjawisko hiperpoprawnością: dodajemy literę J przez analogię do form typu „twoim/ twojim”, nieświadomie łamiąc reguły. To tak jakbyś próbował naprawić szwajcarski zegarek młotkiem kowalskim.
Jak nie dać się zwieść językowym sobowtórom?
Największą pułapką okazują się przymiotniki dzierżawcze. Gdy mówimy „twoim samochodem” i „twojim rowerem”, mimowolnie tworzymy fałszywą zasadę. Tymczasem forma moim pozostaje niezmienna, jak kamienna rzeźba wśród językowych fal. Przykład? „Jadę moim rowerem przez moim ukochanym mieście” – tu nie ma miejsca na żadne J, nawet jeśli sąsiad chwali się „swojim nowym autem”.
Czy Sienkiewicz i Lem popełniliby ten błąd?
W „Potopie” znajdujemy zdanie: „Na moim sumieniu nie masz krwi niewinnej” – zero wątpliwości. Za to w „Cyberiadzie” Lema robot Trurl mówi: „Programowałem to moim własnym algorytmem”. Nawet w futurystycznych światach literackich forma moim pozostaje nie
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!