parafii czy parafi
Czy wiesz, że w XVII-wiecznych kronikach kościelnych spotyka się zapis parafi zamiast parafii? Dawni skrybowie, podobnie jak dziś internauci, gubili literę „i” w pośpiechu – błąd przetrwał w dokumentach dłużej niż niejeden proboszcz!
Dlaczego „parafii” ma podwójne „i”, choć wymawiamy je jak jedno?
Gdy proboszcz ogłasza z ambony: „Ogłaszam zmianę godzin mszy w naszej parafii”, nikt nie słyszy różnicy między pisownią a wymową. To właśnie pułapka fonetyczna – mówimy „parafii” jak [parafji], ale zapisujemy z podwójnym „i”. Mechanizm przypomina nieco angielskie „committee”, gdzie podwójne litery maskują się w wymowie.
Jak nie pomylić tego z nazwą stolicy Francji?
W jednym z memów krążących po sieci ksiądz pyta: „Czy jedziemy na pielgrzymkę do Parafi?”. Odpowiedź brzmi: „Nie, do Paryża, bo nasza parafia ma dwa „i” jak dwie wieże kościelne!”. Ten żartobliwy przykład pokazuje, jak łatwo o pomyłkę przy skróconym zapisie.
Historyczna zagadka: skąd się wzięło to drugie „i”?
W średniowiecznych dokumentach spotykamy formę „paraphia” – łaciński ślad widoczny do dziś w hiszpańskim „parroquia”. Polszczyzna XVI wieku uprościła zapis do „parafija”, by w końcu utrwalić współczesną formę z podwójnym „i” jako pozostałość po dawnej fleksji. To językowe dziedzictwo sprawia, że dziś walczymy z pokusą ucinania litery.
Czy Jan Kochanowski popełniłby ten błąd?
W „Pieśni świętojańskiej o sobótce” czytamy: „A ty, moja parafio, racz przyjąć te śpiewanie”. Renesansowy poeta użył dawnej formy wołacza, która współcześnie brzmiałaby archaicznym echem. Dziś powiedzielibyśmy „parafio”, ale w dopełniaczu wciąż obowiązuje formuła z podwójnym „i” – jak zaklęcie przeciwko językowym demonom.
Współczesne potyczki z ortografią: memy vs. modlitwy
W 2023 roku gmina wiejska ogłosiła przetarg na „remont dróg w parafi”. Po internetowym śmichu-chichu urzędnicy tłumaczyli: „To nie błąd, tylko skrót myślowy!”. Niestety, w oficjalnych dokumentach skrótów myślowych nie ma – podobnie jak w modlitwie „Ojcze nasz” nie pominiemy słów dla oszczędności czasu.
Jak rozpoznać fałszywego proroka ortografii?
W popularnym serialu „Rojst” bohater pyta: „Czy to prawda, że w naszej
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!
Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!