we wtorek czy w wtorek
We wtorek czy w wtorek: Która forma przetrwała próbę czasu i dlaczego?
Odpowiedź jest krótka, ale jej geneza – fascynująca: jedyną poprawną formą jest we wtorek. Błąd w zapisie w wtorek wynika z pozornej logiki, która zawodzi w zderzeniu z historycznymi zasadami języka. Żeby zrozumieć, dlaczego „we” dominuje nad „w”, trzeba cofnąć się do XV wieku, gdy wtorek nazywano jeszcze „wtórkiem” – od prasłowiańskiego *vъtorъkъ oznaczającego „dzień drugi”.
Czy wiesz, że w średniowieczu pisano „we wtórku”, a forma ta przetrwała w zmodyfikowanej wersji do dziś? To właśnie dlatego współczesne „we wtorek” to językowy relikt, który oparł się uproszczeniom – jak skamieniałość w żywej tkance języka.
Dlaczego nasze ucho lubi popełniać ten błąd?
Winowajcą jest fonetyczna iluzja: połączenie głosek w i w w „w wtorek” tworzy wrażenie logicznej spójności. Gdy mówimy szybko, „we wtorek” brzmi jak „fwetorek”, co podświadomie skłania do rozdzielenia przyimka. To właśnie ta fonetyczna pułapka sprawia, że w SMS-ach czy mediach społecznościowych aż roi się od niepoprawnych form: „Wpadnij do nas w wtorek!”.
Jak wielcy pisarze radzili sobie z tym dylematem?
W „Lalce” Bolesława Prusa znajdujemy zdanie: „We wtorek wieczorem zaszedł do mnie Starski” – pisarz konsekwentnie używa formy z „e”. Ciekawe, że Julian Tuwim w wierszu „Słoń Trąbalski” celowo łamie tę zasadę dla rymu: „We czwartek znów to samo, w piątek – jak co dnia…”. To dowód, że świadome naruszenie normy językowej bywa narzędziem artystycznym.
Czy istnieją sytuacje, gdzie „w wtorek” jest dopuszczalne?
Absolutnie nie – to mit powielany w internecie. Nawet w najbardziej potocznych wyrażeniach typu „Wykręciłeś numer w wtorek?” forma pozostaje błędna. Jedyny wyjątek to… tytuł piosenki zespołu Farben Lehre „W wtorek późnym wieczorem”, gdzie błąd stanowi element stylizacji na młodzieżowy slang.
Jak nie popełnić gafy w oficjalnych dokumentach?
Wyobraź sobie umowę sąsiedzką: „Śmietnik należy wynosić w wtorek i piątek”. Błąd ortograficzny podważa tu wiarygodność całego dokumentu. Tymczasem poprawna f
W tej chwili widzisz tylko 50% opracowania
by czytać dalej, podaj adres e-mail!Sprawdź również:
Dodaj komentarz jako pierwszy!