Motyw cierpienia – Motyw literacki (według epok literackich)

"; oczesnych a miłością do Boga. Pragnie idealnego życia, jednak cierpienie sprawiają mu rozterki nad wyborem dóbr doczesnych.
Romantyzm
Johann Wolfgang von Goethe, Cierpienia młodego Wertera
Werter jest bohaterem nieszczęśliwie zakochanym. Nieodwzajemniona miłość prowadzi go do samobójstwa – uznaje, że to jedyne rozwiązanie.
Adam Mickiewicz “Dziady, cz. III”
Konrad bierze na siebie cierpienia ludzi. Chce zbawić świat i pragnie konkurować z Bogiem, z czego wynika jego nieustanne rozdarcie między dobrem i złem. Istotną rolę odgrywa tu również Polska, która przez lata cierpiała, natomiast teraz ma stać się ona „Chrystusem narodów”.
Juliusz Słowacki „Kordian”
Cierpienie prezentowane jest tutaj, podobnie jak u Mickiewicza, jako wieloletnie zmagania Polaków z trudnościami, a Polska ma stać się „Winkelriedem narodów”. Odrębnym wątkiem jest cierpienie Kordiana, który nie potrafi odnaleźć sensu życia. Ufa on, że Bóg doceni jego pokorę w przyjmowaniu cierpienia.
Pozytywizm
Bolesław Prus „Lalka”
Stanisław Wokulski posiada zarówno cechy romantyka, jak i pozytywisty. Jego romantyczna natura wiąże się z cierpieniem. Kocha bez odwzajemnienia i gotów jest nawet popełnić samobójstwo, byle zakończyć nieustanne cierpienie.
Młoda Polska
Stefan Żeromski „Ludzie bezdomni”
Bohaterem, który charakteryzuje się ogromnym cierpieniem jest Tomasz Judym. Możemy poznać go jako bohatera potrzebującego spełniać się zawodowo, jednak aby osiągnąć postawione sobie cele, decyduje się zrezygnować z miłości. Odrzucenie sprawia Joasi ogromny ból, cierpi też Tomasz. Przedstawiona idea pomocy bliźnim nie wyklucza z życia bohatera miłości, jednak on nie potrafił tego pojąć.
Stefan Żeromski „Wierna rzeka”
Utwór przedstawia historię powstania styczniowego, więc od razu ukazuje nam fizyczne cierpienie biorących w nim udział. Mamy do czynienia także z bólem spowodowanym nierównością klasową, która okazuje się przeszkodą w miłości.
Po roku 1939
Gustaw Herling-Grudziński „Inny świat”
Jest to powieść opisująca życie więźniów w łagrach (obozach sowieckich). Wiąże się ono zarówno z bólem fizycznym (głodem, wycieńczeniem spowodowanym nadmiarem pracy), jak i cierpieniem psychicznym (na przykładzie „zabójcy” Stalina, który zaczyna wierzyć w zarzucane mu czyny).