Motyw dworku – Motyw literacki

Czym jest dworek?

Dworek to niewielki dom mieszkalny najczęściej na wsi. Zazwyczaj kojarzony z kulturą szlachecką, zwłaszcza w Polsce. W dziewiętnastym i dwudziestym wieku (XIX i XX w.) wręcz stał się symbolem tej kultury, a kultura ta była często utożsamiana z wartościami narodowymi.

Motyw dworku można znaleźć w wielu utworach literackich, między innymi u Adama Mickiewicza, Jana Kochanowskiego, Ignacego Krasickiego czy Henryka Sienkiewicza.

W dworkach mieszkała szlachta. Sam obraz szlachty zmienia się w przeciągu wieków, ale również obraz dworku w literaturze nie pozostaje stale taki sam. Można powiedzieć, że z czasem zwłaszcza w kulturze polskiej uformował się niejako model dworku. Oczywiście w zależności od zamożności, panującej akurat mody czy statusu społecznego szlachcica, który był właścicielem danego dworku, bywały różne odstępstwa od „podstawowego wzoru” dworku.

Przeciętny szlachcic zostawał przy oryginalnym wyglądzie swojego dworku, który przedstawiał się mniej więcej tak:
– parterowy budynek,
– strych,
– pobielane ściany,
– ganek.

A tutaj kilka konkretnych przykładów tego motywu w utworach:

1.) I g n a c y K r a s i c k i – ” Ż o n a m o d n a ”
Początkowo dworek głównego bohatera tej satyry mieszka w zwyczajnym, wiejskim dworku. Jednak po ożenku dom przechodzi gruntowną przemianę, a swoim wyglądem wręcz „przechodzi warszawskie pałace”.

2.) A d a m M i c k i e w i c z – ” P a n T a d e u s z ”
Dworek w Soplicowie jest ostoją szlacheckich tradycji i polskości. We wnętrzu domu można znaleźć wiele przedmiotów świadczących o tym, że bardzo szanują oni tradycje narodowe. Są tam portrety zasłużonych polaków, między innymi Kościuszki, zegar kurantowy wygrywający melodię Mazurka Dąbrowskiego oraz piękny i oryginalny serwis z drogiego kruszcu ukazujący historię polskich sejmików.
Dworek jest biały i położony na wzgórzu, wśród zieleni polskich drzew. Za domem znajduję się ogródek otoczony płotkiem, a w nim piękne kwiaty.
To wszystko jest dla bohaterów ostoją, prawdziwym, bezpiecznym schronieniem. Życ