Motyw nadziei – Motyw literacki

Czym właściwie jest nadzieja? Dla starożytnych Greków oznaczała oczekiwanie. Dla innych jest pobożnym życzeniem, aby wszystko stało się tak, jak chcemy. Nadzieja jest nieodzownym elementem ludzkiej egzystencji, który pozwala przejść przez trudne momenty życia lub motywować do podjęcia działań w celu zrealizowania marzeń.

Motyw nadziei pomagającej przezwyciężyć trudności widać w życiu Hioba. Bohater staje się bowiem przedmiotem zakładu między Bogiem a szatanem. Jest człowiekiem zamożnym, bardzo pobożnym. Pan pozwolił, aby Hiob stracił wszystko – odebrano mu cały majątek, stracił również rodzinę. Ponadto sam bohater został dotknięty trądem. Nie złamało to jednak jego wiary w Boga, pokłonił mu się i oddał cześć. Przyjaciele Hioba powtarzali, że wszystko, co go spotkało, jest karą za grzechy. On sam pokładał nadzieję w bożym planie, który przygotował dla niego Stwórca. Zawierzył, że jego cierpienia mają sens i są częścią bożego planu, a Bóg wyjawi mu tajemnicę tortur. Nadzieja, którą razem z wiarą i bezgraniczną miłością posiadał Hiob, pozwoliła mu przezwyciężyć trudności losu.

Nadzieja szczególnego rodzaju towarzyszyła ascetom w średniowieczu. Wierzyli, że skromną, prostą, pełną wyrzeczeń egzystencją da się osiągnąć życie wieczne i możliwość znajdowania się przy Bogu. Święty Aleksy, zamożny człowiek wywodzący się z arystokracji, wyrzekł się dotychczasowego sposobu życia, zostawił nowo poślubioną żonę, rodzinę i bogactwo. Rozdał wszystko, co posiadał biednym i potrzebującym, sam zostając żebrakiem. Znosił głód. zimno i samotność, a także obelgi i oszczerstwa kierowane w jego stronę w imię nadziei pokładanej w Bogu. Przez 16 lat mieszkał pod drzwiami swojego rodzinnego domu, jednak ani służba, ani rodzina nie rozpoznała go. Po śmierci Aleksego samoistnie zaczęły bić dzwony, a jego ciało uzdrowiło ludzi, którzy przyszli je zobaczyć.

Nadzieja może prowadzić także do klęski, czego przykładem jest Stanisław Wokulski z „Lalki” Bolesława Prusa. Bohater miał nadzieję, że Izabela, w której był zakochany, odwzajemni jego uczucia. Łęcka jest jednak arystokratką, która odrzuca zaloty wszystkich mężczyzn i odmawia zamążpójścia. Wokulski jest kupcem, nuworyszem, który bardzo chce zaimponować wybrance serca, dlatego wykupuje srebra oraz kamienicę, gdy jej rodzina jest na skraju bankructwa. Dla Izabeli stacza zwycięski pojedynek z Hrabią Krzeszowskim, spełnia wszystkie jej zachcianki. Izabela początkowo jest oburzona jego zalotami. Potem spędza dużo czasu z Wokulskim w Zasławiu, gdzie mężczyzna postanawia wyznać swoje uczucia względem niej. Brak jednoznacznej o