Motyw roli kobiet – Motyw literacki

"; �zyka. utrzymanie tradycji narodowej: ciągłości języka, kultury, wiary. Z polityczną sytuacją narodu jest związany stereotyp matki – Polki. W okresie niewoli macierzyństwo miało niezwykle znaczenie – stawało się aktem kreowania narodu, aktem twórczym. „Rola matki – Polki okazuje się dla kobiety bardzo opresyjna, spoczywa na niej bowiem wielka odpowiedzialność, musi sprostać zawsze i bez wyjątku najtrudniejszym zadaniom. To ona ma obowiązek wychowania patriotycznego, a także dbania o fizyczne oraz moralne przetrwanie Polaków.
W okresie pozytywizmu nastąpiła masowa aktywizacja zawodowa kobiet, które po śmierci bliskich musiały sobie radzić same. Już w powieści „Marta” E. Orzeszkowa ukazała tragedię młodej kobiety, która po śmierci męża nie miała warunków do utrzymania siebie i swojej córeczki. W okresie pozytywizmu głoszono postulat „pracy organicznej” i „pracy u podstaw”. Domagano się wówczas równouprawnienia kobiet. Z postulatem emancypacji wystąpiła m.in. E. Orzeszkowa. Jej opowiadanie zatytułowane „A.B.C” to utwór zwracający uwagę na konieczność kształcenia najbiedniejszych i na rolę, jaka w tym procesie mogą odegrać kobiety. Bohaterką jest Joanna Lipska, nauczycielka, która przyjmuje propozycje kilku rodzin, by zająć się ich dziećmi. Dziewczyna uczy je pisać i czytać oraz wykłada im podstawy arytmetyki. Pewnego dnia otrzymuje wezwanie do sądu w sprawie utrzymywania szkoły bez pozwolenia władz. Mimo wstawiennictwa rodziców dzieci, zostaje skazana na karę pieniężną, a w razie niemożności wpłaty – na areszt. Dzięki pomocy brata unika kary.
Ostatnie lata przyniosły jeszcze inny model kobiety. Ukształtował się on pod wpływem konsumpcji kultury masowej i opiera się na kulcie ciała. Współczesna kobieta jest młoda, szczupła, mądra, bogata, samodzielna. Kobiety pełnią ważne role w życiu rodzinnym, społeczny, gospodarczym. Nowoczesny typ kobiety występuje w prozie M. Gretkowskiej. Gabriela Wittop z „Tarota paryskiego” Gabriela jest kobietą wyzwoloną, oddziela wyraźnie seks od miłości. Dba o urodę fizyczną, nie waha się poddać operacjom plastycznym. W „Namiętniku” bohaterką jest również kobieta, typowa przedstawicielska współczesności. Sandra K. to anorektyczka, która ulega powolnej degradacji z powodu dążenia do szczupłości. Obsesyjnie zmierza ona do ideału lansowanego przez kobiece pisma: kupuje drogie kosmetyki, dba o nieskazitelny wygląd.
Dla współczesnych kobiet nie istnieją już żadne bariery. Pracują one zawodowo i zajmują wysokie stanowiska, wielokrotnie pod ich zwierzchnictwem znajdują się mężczyźni. Pełnią zróżnicowane role społeczne, polityczne. Zajmują one również wysokie stanowiska w polityce, działalności społecznej. Współczesne kobiety początku XXI wieku są jednak w pewnym sensie niewolnicami wymogów, jakie im się stawia. Mają być ładne, szczupłe, zadbane, wyzwolone, samodzielne. Aby zbliżyć się do ideału wielokrotnie gotowe są poświecić zdrowie, rodzinę i pieniądze.