Skróty i skrótowce – zasady pisowni, reguły skracania

Chcesz się mniej uczyć i więcej rozumieć?
Zamień czytanie na oglądanie!
Kliknij Player materiału wideo na temat: Skróty i skrótowce – zasady pisowni, reguły skracania, kliknij aby zobaczyć materiał i ucz się szybciej!
Opiekun merytoryczny: Marek Lepczak
Czytaj więcej

Temat: Skróty i skrótowce – zasady pisowni i reguły skracania
Skróty i skrótowce sprawiają niemałe problemy zarówno dzieciom i młodzieży, jak i dorosłym. Często nie pamiętamy, kiedy po skrócie stawiamy kropkę, a kiedy nie, czy skrótowiec piszemy dużymi literami, czy małymi. Na te i na wiele innych pytań znajdziecie odpowiedź poniżej. Życzę miłej lektury i przyjemnej, owocnej nauki!
I) Czym jest skrót, a czym jest skrótowiec? Definicja i różnice
a) Skrót – fragmenty pełnego zapisu, które stosowane są w celu zaoszczędzenia miejsca w tekście. Zawsze odczytujemy je nie jako skróty, lecz pełny zapis wyrazu lub wyrażenia. Np. zamiast przeczytać zob. czytamy zobacz, zamiast godz. czytamy godzina. Skróty zapisujemy małą literą.
Przykłady:
• dyr. – dyrektor,
• prof. – profesor ,
• nr – numer,
• zob. – zobacz,
• mies. – miesiąc,
• t. – tom,
• r. – rok,
• im. – imienia.
b) Skrótowiec – wyraz powstały z połączenia pierwszych liter lub grup liter przynajmniej dwuwyrazowego słowa. Np. czytamy GUS, a nie: Główny Urząd Statystyczny, czytamy TOZ, a nie: Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami. Odczytujemy zawsze skrótowiec, a nie pełną wersję pierwotnych nazw. Piszemy je wielką literą.
Przykłady:
• GUS – Główny Urząd Statystyczny,
• RdC – Radio dla Ciebie,
• TOZ – Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami,
• GOPR – Górskie Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe,
• PCK – Polski Czerwony Krzyż,
• CBOS – Centrum Badania Opinii Społecznej,
• Polmos – Polski Monopol Spirytusowy,
• PZKosz – Polski Związek Koszykówki,
II) Zasady tworzenia skrótów:
1. Skracamy zazwyczaj wyrazy liczące więcej niż trzy litery. Wyjątki: np. t. – tom, r. – rok, n. – nad.
2. Wyrazy polskie skracamy tak, aby ostatnią literą w skrócie była spółgłoska. Np. godz. – godzina, zob. – zobacz. Wyjątek: ha – hektar, a – ar i inne zapożyczone słowa.
3. Do ostatniej litery skrótu, po której w pełnym zapisie słowa jest litera „i”, nie dopisuje się znaku miękkości np. piszemy mies. – miesiąc, a nie: mieś.
4. Jeśli w pełnym zapisie występuje miękka głoska na końcu wyrazu i stanowi ostatnią literę skrótu, to zachowujemy miękkość np. żeń. – żeński, a nie: żen.
5.Wszystkie skróty w środku zdania piszemy małą literą, chyba że są to skróty międzynarodowe, takie jak skróty odnoszące się do: gwiazdozbiorów (And. – Andromeda), pierwiastków chemicznych (Mg – magnez), niektórych wielkości fizycznych (np. R – rentgen).
III) Kiedy stawiamy kropkę, a kiedy nie?
1. Przy skrótach polskich jednostek monetarnych nie stawiamy kropki, np. gr – grosz, zł – złoty. W przypadku zagranicznych jednostek monetarnych kropkę sta

Sprawdź również:

Dodaj komentarz jako pierwszy!