Bartnicka Maria – G. Zapolska – Żabusia

Każdy z bohaterów literackich pełni w utworze określoną funkcję, dzięki czemu następują stworzone przez autora wydarzenia, powstaje fabuła. Niekiedy bohaterowie tacy uosabiają różne niedoskonałości ludzkie oraz liczne przywary, a często są prawi i szlachetni. Nierzadko nie jest jednak możliwe rzetelne ocenienie charakteru czy też postępowania postaci, gdyż równie ważne jest to wszystko, co na pierwszy rzut oka niewidoczne, mianowicie wychowanie danego bohatera i ludzie go otaczający. Jedną z takich postaci jest Maria Bartnicka, bohaterka dramatu Gabrieli Zapolskiej pod tytułem „Żabusia”, na której to zachowanie miały ważny wpływ właśnie wymienione wyżej czynniki.
Maria to dwudziestojednoletnia panna i bohaterka drugoplanowa, który to fakt sam w sobie stanowi pewną wskazówkę dotyczącą jej charakteru. Po śmierci rodziców była wychowywana przez starszego brata, Jana. Z pewnością wychowanie przez drogiego jej brata miało największy wpływ na kształtowanie się sylwetki postaci Marii, która jest kobietą pełną powagi, niezwykle surową, dystyngowaną, o chłodnym usposobieniu. Jej życiem kierują jasno sprecyzowane zasady moralne, a co najważniejsze – brzydzi się krętactwem, nieprawością, zdradą, a w szczególności kłamstwem i oszustwem. Właśnie z tych przyczyn nie potrafi spokojnie przyjąć zachowania Żabusi, żony Jana, która postępuje wprost odwrotnie do przyjętych przez Marię zasad życiowych.
Tytułowa bohaterka dramatu Zapolskiej jest kokietką, która w żadnym razie nie stroni od romansów zdradzając męża, który nazywany jest przez nią Rakiem. Kiedy dowiaduje się o tym Maria nie jest w stanie tego faktu przemilczeć, skłonna jest powiedzieć o całej sytuacji bratu kierując się przy tym wiarą w nieskończoną moc prawdy – a co za tym idzie – zgubność kłamstwa. Sprawa ulega znacznemu pogorszeniu, gdy Maria dowiaduje się, że kochankiem Żabusi jest jej narzeczony, Julian, którego do tej pory trzymała w ukryciu przed rodziną, a który okazał się uosabiać te właśnie postawy, których tak bardzo brzydzi się Maria. Zdradę Juliana odbiera jako cios podwójny – wymierzony zarówno w nią samą, jak rów